Avukat, gerçek veya tüzel kişilerin yargı önünde hak ve özgürlüklerini savunan kişilere verilen ünvandır. Avukat kelimesi Latince kökenli olup; belirli şartları sağlamış kişiler için kullanılmaktadır.
Avukat adaletin 3 saç ayağından bir tanesidir. Hakim, Savcı ve Vekil adil yargılamanın olmazsa olmazıdır. Her vatandaşın savunulma hakkı vardır. Ve bu görev hukuk fakültesi mezunu vekiller tarafından yerine getirilmektedir. Vekiller savunma tarafında oldukları gibi arabuluculuk, noterlik, hakemlik ve hukuk danışmanlığı görevlerini de yerine getirebilmektedirler.
Avukat Nedir?
Avukatlık, Türk Dil Kurumu’nda kelime anlamı olarak; Hak ve yasa işlerinde isteyenlere yol göstermeyi, mahkemelerde, devlet dairelerinde başkalarının hakkını aramayı, korumayı meslek edinen ve bunun için yasanın gerektirdiği şartları taşıyan kimse’ şeklinde tanımlanmaktadır.
Avukat, hukuk fakültesindeki eğitimini bitirmiş, stajını tamamlayarak ruhsatı ile mesleğini icra eden kişiye denilmektedir. Eş anlamlıları vekil, aklavcı, hukukçu, dava vekili, müdafi olan bu meslek; kendi bürolarında, devlet kurumlarında veya başka bir vekilin yanında çalışmaktadır.
Türk hukuk sisteminde vekil tutmanın zorunluluğu bulunmamaktadır. Kişi, mahkemelerde kendini ve haklarını savunarak temsil edebilirler. Ancak, vekil kadar deneyim ve bilgi sahibi olmadığı için yetersiz kalmaktadır. Dava süreci veya idari işlem süreçlerinin daha hızlı ve sağlıklı olabilmesi için alanında uzman ile çalışılmalıdır.
Avukatın Görevi Nedir?
1136 Sayılı Kanun’da vekillik için ‘Hem kamu hizmeti hem de serbest meslek’ ifadeleri kullanılmıştır. İlgili kanunun ilk maddesi de konu üzerine olmaktadır. 1136 Sayılı Kanunu ilk maddesinde: ‘Vekillik, kamu hizmeti ve serbest bir meslektir’ ifadeleri yer almaktadır.
Hem kamu sektöründe hem de özel sektörde icra eden vekilin görev ve sorumlulukları arasında gösterilecekler;
- Mahkemelerde müvekkili konumundaki gerçek kişi ve ya tüzel kurum ve kuruluşların haklarını savunmak, korumak,
- Taraflar arasında oluşacak anlaşmazlıkların çözümü doğrultusunda sözleşme veya anlaşma hazırlamak,
- Müvekkilin ihtiyacı doğrultusunda ihtarname ya da yazılı belge hazırlamak.
Avukat Olma Şartları
Vekillik mesleğinin yapılabilmesi için Türk hukukunda belirlenen şartların sağlanması gerekmektedir. Belirli şartlar ise;
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
- Hukuk fakültesinden mezun olmak,
- Zorunlu stajını tamamlamak,
- Bağlı bulunduğu barodan ruhsat almak.
Avukat Maaşları
Vekiller; herhangi bir kuruma bağlı veya serbest olarak çalışmalarından dolayı maaşları aynı olmamaktadır. Devlette çalışan ile özel bürosunda çalışan vekillerin maaşları arasında farklılıklar görülmektedir. Özellikle şahsi bürosunda çalışanların sabit gelirleri bulunmamaktadır.
Vekil maaşları;
- Çalıştığı Ofise
- Uzmanlık alanına
- Deneyimine
- İşin kapsamına
- İşverenin büyüklüğüne göre değişmektedir.
Avukat Maaşları 2023
Türkiye de 2023 yılı itibariyle son istatistiklere göre:
- En düşük 15.500 TL,
- Ortalama 24.860 TL,
- En yüksek 41.000 TL olarak güncellenmiştir.
Avukatlık Bölümleri
Mevzuatta yer alan hukukun birçok alt dalı bulunmaktadır. Buna bağlı olarak hukukçunun uzmanlaşmak için seçeceği birden fazla çalışma alanı vardır.
Branşlarına göre çalışma alanları;
- Trafik Kazası Avukatı
- İş Kazası Avukatı
- Boşanma
- Tazminat Avukatı
- İdare Hukuku
- Sigorta Avukatı
- Miras Avukatı
- Gayrimenkul
- Ceza Avukatı
- Vergi Avukatı
- İcra Avukatı
- Bilişim
- İflas
- Arabulucu
- Uzlaştırmacı
- Uluslararası Hukuk
- Doktor ve Hekim Vekilliği
- Şirket ve Ticaret Vekilliği
- İşçi- İşveren
- Patent Marka
- Kamu İdare
- Ticaret
Baro Avukatı Nedir?
Baro vekili; finansal durumu yetersiz olan bireylere baro tarafından atanan hukukçulara denilmektedir. Adli yardımın temel amacı; tüm vatandaşların eşit ve adil yargılanma hakkına sahip olmalarını sağlamaktır.
Baro vekillerine, Adli Yardım müdafi denilmektedir. Ücretleri ise asgari avukatlık ücreti üzerinden hesaplanmaktadır. Müdafi vekillerine ödemeleri atandıkları baro tarafından yapılmaktadır.
Avukatlık İle ilgili Bilgiler
Toplum refahının sağlanabilmesi için en önemli olgulardan biri olan adalet; her açıdan sağlanmalıdır. Vekillik adaleti sağlamayı kendilerine görev edinen asil mesleklerden biridir.
Vekillik, dünya tarihinde 1. Yüzyılda oluşmuş, 1861 senesinden beri Türkiye de varlığını sürdürmektedir. Türkiye de bu meslek en çok talep gören, en saygın meslekler arasında bulunur. Ve birçok gencin hayalini kurduğu bir meslektir.
İlginizi Çekebilir: Avukata Sor
Avukatın Görevleri
Uzman vekillerin görevleri, müvekkillerinin sorumluluğu kadardır. Öncelik danışmanlık ve dava konusunda müvekkilini bilgilendirmektir. İkinci aşamada ise alternatif yolları ilgili kişiye sunarak alınan karar doğrultusunda hareket etmektir. Müdafi her ne kadar vekalet ile yetkilendirilmiş olsa da her adımında müvekkilinden onay almalıdır. Aksi durumda risk almış olur.
Vekiller ile görevleri konusunda her müvekkili mutlaka sözleşme yapmalı ve vekilinin çalışacağı alanların sınırlarını çizerek tespit etmelidir.
Vekil, mahkemelerde ve hukukun karmaşık dünyasında müvekkilin çıkarlarını temsil ederler. Müvekkilin hak ve özgürlüklerinin güvence altına alınması için gereken tüm hukuki işlemleri yürütürler.
Avukatlık Ruhsatı Nedir?
Vekillik ruhsatı; kişinin hukuk fakültesi eğitimini ve stajını tamamlamasının ardından mesleğini icra edeceğini tescilleyen resmi belgedir. Ruhsat kişinin hukuki bilgi ve becerilere sahip olduğunu, hukukun gerekli etik ve profesyonel standartlarına uygun olarak mesleğini yapabileceğini onaylamaktadır.
Hukukçu ruhsatnamesini alarak bulunduğu ilin barosuna kayıt olmasının ardından resmi olarak “Avukat” sıfatını kazanmış olmaktadır. Avukatlık Kanunu 9. Maddesi:
‘Madde 9 – Vekillik mesleğine kabul edilen hukukçuya, ilgili baro tarafından bir ruhsatname verilir. Vekilliğe kabul, ruhsatnamenin verildiği andan itibaren hüküm ifade eder. Aday böylece Vekilliğe kabul edildikten sonra unvanını kullanma hakkını kazanır. Durum Türkiye Barolar Birliğine bildirilir.
Ruhsatnameler ve hukukçu kimlikleri Türkiye Barolar Birliği tarafından tek tip olarak bastırılır ve düzenlenir. 8 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen şekilde Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca uygun bulma kararı verildiğinde ruhsatnameler ilgili Baro Başkanı tarafından imzalanır. Vekillik kimlikleri, tüm resmî ve özel kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmî kimlik hükmündedir. Mesleğe kabul edilen vekile ruhsatname verilirken, baro yönetim kurulu önünde aşağıdaki şekilde andiçtirilir: (Değişik altıncı fıkra: 2/5/2001 – 4667/8 md.) Hukuka, ahlaka, mesleğin onuruna ve kurallarına uygun davranacağıma namusum ve vicdanım üzerine andiçerim. Vekilin yemini, andın metnini de kapsayan bir tutanağa bağlanır ve ilgilinin dosyasında saklanır. Tutanak baro yönetim kurulu üyeleri ile birlikte andiçen vekil tarafından imzalanır.
Avukatlar Nerede Çalışır?
Vekillik mesleği, farklı çalışma alanlarına sahiptir. Kişinin becerileri ve hangi alanda ilerlemek istediği nerede çalışacağını belirleyecektir.
- Kamu kurum ve kuruluşları; Ruhsatnamesini alan vekiller devletin çeşitli birimlerinde görev alabilirler.
- Hukuk ofisi açabilirler.
- Hukuk bürosunda çalışabilirler.
- Dışarıdan ticari işletmelere danışmanlık hizmeti verebilirler.
- Bulunduğu bölgede diğer meslektaşlarının işlerine yardımcı olabilecek masrafsız bir sistem kurabilirler.
- Vekillik alanında aldığı eğitimleri aktarmak için kurslar düzenleyip, seminerler verebilirler.
Avukatlık Mesleğinin Eğitim Süreci
Hukukçu olmaya hazırlanabilmek için lise öğrenimi bitirilmiş olmalıdır. İşte aşama aşama vekil olmanın yolu.
- Üniversiteye Hazırlık ve Giriş: Mesleği icra etmek isteyen kişi, ilk olarak Hukuk Fakültesinde eğitim alabilmek için üniversiteye giriş sınavına girmelidir. Üniversiteye yerleşmek için belirlenen puanı almalıdır.
- Hukuk Fakültesi Eğitimi: Üniversite sınavında başarılı olan öğrenci, 4 yıl olan Hukuk Fakültesi eğitimine başlar. İdare hukuku, uluslararası hukuk gibi çok farklı hukuk alanında dersler verilmektedir. Ayrıca, hukuk felsefesi, hukuk tarihi ve hukuk eğitimi gibi genel bilgi ve dersler de kazandırılır.
- Staj: Hukuk Fakültesinden mezun olduktan sonra, herhangi bir baroya bağlı olarak stajını tamamlamalıdır.
- Ruhsatname: Staj yürütme sonunda, stajını başarıyla veren aday, barodan “vekillik ruhsatnamesi” alır. Bu belge ile artık resmi olarak mesleğini icra edebilir.
- Mesleğe Başlangıç ve Uzmanlaşma: Ruhsatnamesini alan kişi, artık kendi bürosunu açabilir, bir hukuk bürosuna katılabilir veya bir şirkette hukuki danışman olarak çalışabilir.
Avukat Olmak İçin Kaç Yıl Okunur?
Vekil olmak için gerekli olan eğitim süresi, lisans eğitimi ve staj süreci dahil olmak üzere en az 5 yıldır.
- Lisans Eğitimi: Hukuk Fakültesindeki lisans programı 4 yıl sürüyor. Ancak bazı hukuk fakültelerinde yabancı dil hazırlık sınıfı da bulunmaktadır. Bir sene süren hazırlık okunması halinde hukuk fakültesinin 5 yılda tamamlanacaktır.
- Staj Süreci: Hukuk Fakültesinden mezun olduktan sonra, adaylar Türkiye Barolar Birliği’ne bağlı baro tarafından stajına başlamaktadır. Staj süreci 1 yıl sürer.
Hukuk fakültesinde eğitim gören adayların aldığı derslerin bazıları:
- Medeni Hukuk
- Anayasa Hukuku
- İktisat
- Borçlar Hukuku
- İdare Hukuku
- Ceza Hukuku
- Eşya Hukuku
- Kıymetli Evrak Hukuku
- Kamu Maliyesi
- İş Hukuku
- İcra- İflas Hukuku
- Tazminat Hukuku
- Gayrimenkul Hukuku
- Miras Hukuku
Kimler Avukat Olamaz?
Kişinin normal hayatında yaptığı her eylemin bir karşılığı vardır. Hukukçu kimliği taşımak isteyen bireyin suçtan uzak durması gerekmektedir.
- Kasten işlenmiş bir suç dolayısıyla iki yıl ve daha fazla hapis cezası almak,
- Anayasal düzene ve anayasal düzenin işleyişine karşı suç işleyen kişi vekillik mesleğini yapamaz. Anayasal düzene karşı işlenen suçlar; zimmet, hırsızlık, ihaleye fesat karıştırma, irtikap, hırsızlık, rüşvet, sahtecilik, hileli iflas, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, kaçakçılık, edimin ifasına fesat karıştırma gösterilebilir.
- Devlet güvenliğine karşı suç işlemek,
- Vekillik mesleği ile birleşmeyen iş ile uğraşmak,
- Mahkeme kararı sonucunda kısıtlama almak,
- Kesinleşmiş olmak şartıyla disiplin kararı ile nitelik kaybı,
- Akılca malul veya vücut engeli bulunmak,
Avukat İş İmkanları
Hukuk, yaşamın her alanında bulunmaktadır. Hukuk fakültesi mezunu olan kişi ise hukukun temas ettiği tüm alanlarda görev alabilmektedir. İş imkanlarına örnek olarak:
- Danışmanlık/ Hukuk Müşavirliği: Görev yaptığı kurumda bulunan işlerin hukuka uygunluğunu kontrol ederek bildirmektedir.
- Hakimlik ve Savcılık: Savcı; devletin adına araştırmaları yapan, dava açan ve yürüten, mahkeme karaları ile verilmiş görevlerini yerine getiren kişilerdir. Hakim ise davaların yürütülme aşamasında yer almaktadır. Hüküm veren veya gereken durumlarda faili cezalandırma görevleri arasındadır.
- Noterlik: Noter olmak için Adalet Bakanlığı tarafından verilen noterlik belgesini almaları gerekmektedir. Noterlik belgesinin alınması için ise noterlik stajını başarı ile tamamlaması gerekmektedir.
- Kaymakamlık: Kaymakam; bir ilçenin genel yönetiminden sorulu olan görevlilerdir. Hukuk fakültesi mezunlarına da kaymakam olma imkanı sağlanmıştır.
- Yasama Uzman Yardımcılığı: Yasama uzmanı, mevzuatta bulunan görevleri gerçekleştirme ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin; yasama, denetim, dış ilişkilerde olan faaliyetlerini düzenlemektedir. Yasama uzman yardımcıları ise Yasama Uzmanı tarafından verilen görevleri yerine getirmektedir.
- Anayasa Mahkemesi Röportör Yardımcılığı: Anayasa Mahkemesi röportör yardımcılığı için belirli şartların sağlanmış olması gerekmektedir.
- Hakim, Savcı, Sayıştay Denetçisi, Başdenetçisi veya Uzman Denetçi mesleklerinde en az beş yıl çalışmış olmak,
- Yükseköğretim kuruları içerisinde hukuk, iktisat veya siyasal bilimler alanında doçent, doçent yardımcısı ya da doktorasını tamamlayan araştırma görevlisi olmak.
- Yöneticilik: Hukuk fakültesinden mezun olan kişi; aldığı geniş bilgi birikimi sayesinde yöneticilik yapabilmektedir. Görevleri arasında; örgütleme, kontrol, planlama vb. bulunmaktadır.
- İcra Müdürlüğü: İcra müdürlüğü mesleğinin yapılabilmesi için yazılı sınav, sözlü sınav ve staj dönemini tamamlanması gerekmektedir.
- Akademisyenlik:
Avukatlık İçin Gerekli Özellikler
Her meslekte olduğu gibi vekillik mesleği içinde bunu icra edecek kişilikte bulunması gereken özellikler vardır:
- Analitik Düşünme
- Özgün ve Yenilikçi Düşünce
- Diksiyon ve Konuşma
- Okuma ve Anlama:
- Doğru İletişim
- Yazı Dili
- Araştırma Becerisi
Avukatlık Kaç Yıl?
Hukukçu olma yolculuğu, 4 yıllık hukuk fakültesi yükseköğrenimi ile ortalama sekiz yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Bu süre zarfında, birey hukukun geniş yelpazesini öğrenir, pratik deneyim kazanır ve mesleki becerilerini geliştirir. Yoğun ve karmaşık süreç, müvekkillerine en iyi hizmeti verebilmeleri ve adaleti sağlamaları için gereklidir.
Avukat Rehberi
En iyi Rehber Avukata ulaşabilmek için birçok yöntem bulunmaktadır:
- Bilgi sağlamak adına en güvenilir yollardan biri baro sayfalarıdır. Her ilin kendi baro sayfası bulunmaktadır. Barolar Birliği resmi sitesi üzerinden ulaşılan bilgiler ile ihtiyacınız olan vekili belirlenebilirsiniz.
- Dönemin en çok kullanılan ulaşım araçlarından olan internet; vekile ulaşmak içinde kullanılmaktadır. İnternet arama motorlarında araştırma yaparak da seçim yapabilirsiniz.
- Çevrenizdeki kişilerinde tavsiyeleri önemlidir. Aynı vekili test etmiş kişiler tecrübelerine dayanarak sizi yönlendirebilir.
Güvenilir Avukat
Güvenilir avukat bulmak, hukuki sürecin daha doğru ve sorunsuz ilerlemesi için gerekmektedir. Güvenilir vekil bulmak için ise dikkate alınacak birden fazla faktör bulunmaktadır.
- Uzmanlık Alanı: Her vekilin uzmanlık alanı bulunmaktadır. Hukuki yardım aradığınız konu ile uyuşması gerekmektedir. Örneğin; mülkiyet anlaşmazlığı durumunda gayrimenkul uzmanı hukukçudan yardım alınmalıdır.
- Deneyim: Geçmiş deneyimleri alanındaki bilgi ve becerisini göstermektedir. Ne kadar uzun süre alanında çalıştığı ve hangi sıklıkta davları ele aldığı göz önünde bulundurulmaktadır.
- İtibar: Vekil tayin edilenin itibarı; meslektaş değerlendirmeleri, barolar ve müvekkillerin yorumlarından görülebilmektedir.
- İletişim Becerisi: Davaya ilişkin açık, net ve anlaşılabilir şekilde iletişime geçilmektedir.
- Gizlilik ve Etik: Profesyonel şekilde etik kurallara uyduğundan ve vekil- müvekkil gizliliğini uyduğundan emin olunmalıdır.
- Ücretler ve Anlaşmalar: Hukuki hizmetleri için talep edilen ücretler Kanununa uygun, açık ve makul olmalıdır. Hizmetlerin ne olduğu, ödemenin tutarı ve ne zaman yapılacağı üzerine sözleşme yapılmalıdır.
