İş Kazası Tazminat Hesaplama

İş kazası tazminat hesaplama, iş kazasına uğrayan işçilerin ve hak sahiplerinin maddi – manevi kayıplarını karşılamak için yapılan hesaplama yöntemidir. İş kazası tazminat hesaplamasında, iş kazasının niteliği, işçinin aldığı zararın miktarı ve işverenin kusur durumu gibi faktörler dikkate alınır.

İş kazası tazminat hesaplamasında, iş kazası nedeniyle işçinin aldığı zararın miktarı önceden belirlenir. Bu miktar, işçinin aldığı tedavi masrafları, iş göremezlik süresi boyuncaki gelir kaybı, sakatlık nedeniyle kaybettiği gelir kaybı gibi unsurlar dikkate alınarak hesaplanır. İşverenin kusur durumu da tazminat miktarını etkileyen bir faktördür. İşverenin kusurlu olduğu durumlarda, tazminat miktarı artar.

İş Kazası Tazminat Hesaplama Programı

Ölümlü İş Kazası Tazminat Hesaplama

Ölümlü iş kazası tazminat hesaplama, iş kazasında hayatını kaybeden işçinin yakınlarının, sağlığında sağladığı maddi desteğin karşılığı olarak alabilecekleri maddi kayıpları hesaplar. Ölümlü iş kazası tazminat hesaplama, ölen işçinin yaşına, mesleğine, gelirine, kusur oranına, bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısına ve bakiye ömrüne göre değişkenlik gösterir . Ölümlü iş kazası tazminat hesaplama formülü Yargıtay kararlarına göre uygulanmaktadır.

Ölümlü İş Kazası Hesaplama Kriterleri 

• Yaş
• Maaş
• Kusur
• Ölenin bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısı
• Geride kalanların bakiye ömürleri
• Cenaze ve defin giderleri

• Ölümlü iş kazası tazminat hesaplama net gelir üzerinden yapılır. Net gelir, brüt gelirden vergi ve sosyal güvenlik kesintileri çıkarılarak bulunur. Ölen işçinin net geliri asgari ücret altındaysa hesaplama asgari ücret üzerinden hesaplama yapılır.  Net gelirin %25’i harcama payı olarak düşülür ve geri kalan miktar destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanmasında kullanılır.
• Ölen işçinin yaşına göre bakiye ömrü belirlenir. Bakiye ömür, ölen işçinin ortalama olarak kaç yıl daha yaşayabileceğini gösteren bir istatistiktir. Bakiye ömür için Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı tablolar kullanılabilir. Ölen işçinin bakiye ömrü 65 yaşa kadar alınarak aktif dönem süresi bulunur. Aktif dönem süresi, ölen işçinin çalışabileceği süreyi ifade eder. Aktif dönem süresi 65 yaşını geçemez. Örneğin, 40 yaşında ölen bir işçinin bakiye ömrü 38 yıl ise, aktif dönem süresi 25 yıldır. Eğer 65 yaşından büyük bir işçi ölmüşse, aktif dönem süresi sıfır kabul edilir.
• Ölen işçinin kusur oranı belirlenir. Kusur oranı, iş kazasının meydana gelmesinde ölen işçinin ne kadar sorumluluğu olduğunu gösteren bir yüzdedir. Kusur oranı için mahkeme kararı veya Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) raporu esas alınır. Eğer kusur oranı belirlenmemişse veya bilinmiyorsa, hesaplama yapılamaz. İş kazalarında işçiye mutlaka % 10 – % 20’lik bir kusur atfedilir.

Ölen işçinin bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısı belirlenir. Bu kişiler;

• Anne
• Baba
• Eş
• 18 Yaşından Küçük Çocuklar
• Yüksek öğrenim gören çocuklar (25 yaşa kadar)
• Destek olunan üçüncü kişiler

Bakmakla yükümlü olunan kişi sayısı arttıkça ölümlü iş kazası tazminatı da artar.

Ölümlü İş Kazası Tazminat Hesaplama Formülü

Tüm bu veriler elde edildikten sonra aşağıdaki formül kullanılarak destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanır:

İş Kazası Destekten Yoksun Kalma Tazminatı = (Aktif Dönem Süresi x Net Gelir x (1 – Kusur Oranı) + Pasif Dönem Süresi x Asgari Ücret x (1 – Kusur Oranı)) / Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişi Sayısı

Örneğin, 40 yaşında ölen bir işçinin net geliri 5.000 TL, bakiye ömrü 38 yıl, kusur oranı %10 ve bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısı 3 ise, destekten yoksun kalma tazminatı şöyle hesaplanır:

Aktif Dönem Süresi = 19 yıl Pasif Dönem Süresi = 19 yıl Asgari Ücret = 3.000 TL

İş Kazası Destekten Yoksun Kalma Tazminatı = (19 x 5.000 x 0.9 + 19 x 3.000 x 0.9) / 3 Destekten Yoksun Kalma Tazminatı = (85.500 + 51.300) / 3 Destekten Yoksun Kalma Tazminatı = 136.800 / 3 Destekten Yoksun Kalma Tazminatı = 45.600 TL

İş kazası sonucunda vefat eden işçinin tazminat hesaplaması destekten yoksun kalma tazminatı hesaplama yapılarak elde edilir.

Yaralanmalı İş Kazası Tazminatı Hesaplama

Yaralanmalı iş kazası tazminatı hesaplama trafik kazaları ile aynı değildir. İş kazalarında meslekte kazanma gücü kaybı oranı baz alınmaktadır. İş Kazası maluliyet oranı tespiti yapıldıktan sonra meslekte kazanma gücü kaybı oranı ortaya çıkacaktır. İş kazalarında maluliyet tespiti sosyal güvenlik kurumu tarafından yapılmaktadır.

• Geçici İş Göremezlik Tazminatı: işçinin iyileşme sürecinde yaşadığı kayıplar hesaplanır. .
• Sürekli İş Göremezlik Tazminatı: İşçinin çalışma gücü kaybı heyet raporu ile tespit edilir.
• Tedavi masrafları: İyileşme sürecinde ve gelecekte yapılacak sağlık harcamaları hesaplanır.
• Manevi Tazminat talebi ise bir başka alacak tutarıdır.

Yaralanmalı iş kazası tazminat hesaplama yapılırken 4 ayrı kriter dikkate alınır;

• Yaralanan İşçinin yaşı: TRH 2010 formülü kullanılarak işçinin aktif ve pasif dönemleri tespit edilecektir.
  
• Yaralanan İşçinin Maaşı: Kazada yaralanan işçinin maaşı kaza tarihindeki güncel tutar üzerinden hesaplanmaya başlanır. Hesaplama tarihi diyelim ki 8’inci 15’i 2022, kaza tarihi ise 2021 yılı Temmuz olduğunu varsayalım. İlk maaş ile hesaplama dönemine kadar ki miktar tespit edilecek. Hesaplama tarihinde güncel maaş bilgileri üzerinden hesaplamaya devam edilecektir.
  
• Yaralanan İşçinin Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı: İş kazalarında maluliyet oranı tespiti SGK tarafından yapılmaktadır.
  
• Kusur Değerlendirmesi: İş kazalarında kusur durumunu iş kazası sebebiyle iş kazası bildirimi yapılan SGK tarafından atanan müfettişler tarafından yapılacaktır.

İş Kazası Tazminat Davasında İşçinin Gerçek Ücretinin Belirlenmesi

Maddi ve manevi zararların giderilmesini yasalar kapsamında değerlendiren mahkeme, kazanın yaşandığı tarihi temel almaktadır.

• Davacı ve davalının durumu, kusur oranları tazminat davalarında ödeme miktarını belirlemektedir.
• Davalıdan davacıya ödenmesi gereken gerçek miktar faizlerle beraber karara vardırılır.
• SGK Teftiş Kurulu Başkanlığı, gerçek tazminat miktarının belirlenmesinde yetkili kurumdur.
• Sigortalının sürekli iş göremezlik derecesinin gerçek oranı kapsamında tazminat belirlenir.

Ölümlü İş Kazası Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Hesaplama

İş kazası nedeni ile destekten yoksun kaldığını iddia eden taraf ölenin anne, baba, eş ve çocuklarıdır.  Destek tazminatı maddi tazminat kapsamında değerlendirilir.

Ölümlü is kazası tazminat ne kadar? Merak edildiğinde Yargıtay kararlarına bakılarak fikir edinile bilmektedir. Bu kararlar incelendiğinde ortaya çıkan tabloda ölenin yakınlarına maddi ve manevi tazminata uygun miktarların ödendiği görülür. Kaza ölümlü sonuçlandığında vefat edenin yakınları maddi tazminat davası açabilmektedirler. Bu tür davalar sebebi ile istenebilecekler ise şunlardır:

• Cenaze masrafları
• Vefat edenin tedavi olduğu süre içerisinde yapılan masraflar (Ölümün hemen gerçekleşmediği durumlarda)
• Vefat edenin desteğinden yoksun kalanların açacağı destekten yoksun kalma tazminatı

İş kazası destekten yoksun kalma tazminatı hesaplama yapılması gerektiğinde resmi raporların önemi ortaya çıkar. Kazaya istinaden oluşturulacak raporlarda bilirkişi adı verilen resmi bir heyetin inceleme yapması gerekir.

Ölümlü İş Kazası Nedeniyle Manevi Tazminat Miktarı Ne Kadardır?

Ölümlü iş kazaları tazminat davalarında manevi zarar varsa TBK -56 gereğince detaylar önem kazanmaktadır:

• Ölen kişinin yakınları manevi tazminat davası için başvuru yapabilmektedir.
• Hakim kararı alınırken adalete uygun bir manevi tazminat sonucu verilmektedir.
• Manevi huzuru doğurmaya faydası olacak bir tazminat miktarı ödemesi yapılmalıdır.
• Tazminat sınırı ve amacı duruma uygun şekilde belirlenmiş olmalıdır.
• Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ölümlü iş kazaları için anayasa kriteri olarak dikkate alınmaktadır.
• Anayasanın ilgili karar maddelerinde özel haller ve manevi tazminat miktarını etkileyen durumlar belirlenmiştir.
• Manevi tazminat miktarı olaylara göre değişebildiği için hakim olabildiğince nesnel bir bakış açısı sunmalıdır

İş Kazası Tazminatı Neye Göre Belirleniyor?

İş kazası tazminatı hesaplama Manevi tazminat miktarı ve maddi tazminat miktarı 2023 yılı için şu gibi durumlara göre belirlenmektedir:

• İşçinin ruhsal ve fiziksel olarak yaşadığı güç kaybı
• İşçinin ölümüne bağlı yakınlarının yaşadığı maddi ve manevi kayıplar
• İş kazalarında yasal süreçlerde meydana gelen değişiklikler
• Salgın hastalık kapsamında yaşanan ekstra durumlar
• Dosya ve belgelerde oluşan usulsüzlük, belirsiz durumlar ve yeniden davaya bağlı durumlar
• Geçici ve sürekli iş görmezlik durumları
• Kusur durumu değerlendirilmesi, işveren ve işçinin durumu, ek durumlar

İs kazası tazminat miktarı 2023 için geçerli olan rakamların hesaplanmasında davaya yönelik olarak çeşitli verilere gereksinim duyulur. Bu veriler arasında davanın ölümlü ya da yaralanmalı olarak sonuçlanmış olması durumu yer alır.

Maluliyet Tazminatı Nedir?

Kaza sonucunda meydana gelen yaralanmalara maluliyet adı verilmektedir. Ortaya çıkan zararın maddi bir karşılığı vardır. Bedeni hasar sonrasında iyileşme süreci tamamlandıktan sonra maluliyet raporu alınır. Ve bu rapora istinaden maluliyet tazminatı ödemesi yapılmaktadır. İş kazasından kaynaklanan yaralanmalarda sağlık kurulu raporu verilmemektedir. Sağlık kurulları yaralanmaya ilişkin tespitler yapmakta ve durum bildirir raporu gibi bilgiler ekleyerek ilgili SGK kuruluna göndermektedir.

Maluliyet Tazminat Hesaplama

İş kazaları iş hukukunu ilgilendiren bir konudur. İş yerinde çalışan işçi burada bir kaza geçirdiği takdirde tazminat talep etme hakkına sahip olur. Bu kaza ölümlü ya da yaralanmalı olarak gerçekleşebilir.

İşçi iş yeri dışında işveren tarafından işin yürütümü ile ilgili olarak görevlendirildiğinde ya da işveren tarafından işe gidip gelme amacıyla tahsis edilen bir vasıtada kaza geçirdiğinde de iş kazası geçirmiş olarak kabul edilir.

Bundan dolayı da maddi ve manevi tazminat davası açılmak sureti ile iş mahkemesine başvurabilir.

Maluliyet Hesaplama Tablosu

Maluliyet Hesaplama Tablosu ile Tazminat oranları hesaplanırken ise kusur oranları, yaşla ilgili unsurlar ve yaşanan kayıpların oranları dikkate alınır. Bilirkişi raporlarına istinaden belirlenen bu oranların incelenmesinin ardından ise uğranılan kayıpların maddi karşılığı hesaplanır. Hesaplamalarda ayrıca tazminat faizine de yer verilir.

İş Kazası Tazminatı Bilirkişi Raporu

İş kazalarına yönelik olarak dava açılacağı zaman öncelikle iş kazasının tespiti davası açılır. Tespit davaları SGK tarafından olayın bir iş kazası olarak değerlendirilmediği durumlarda geçerlidir. Bu davanın neticelenmesinin ardından ise tazminat davaları açılabilir. İş kazası tazminat hesaplama bilirkişi raporu bu evrede gerekli olan bir durumdur.

Tazminat davalarında mahkeme tarafından istenecek olan bilirkişi raporu delil niteliği taşıyacak bir belgedir ve hukuki olarak buna ihtiyaç duyulur. Bundan dolayı da bilirkişi raporu hazırlanır. Mağdurun bedensel zarar görmesi halinde açılacak maddi tazminat davalarında; geçici iş göremezliğe bağlı olarak yaşanan maddi kayıplar, sürekli iş göremezlik nedeni ile yaşanan maddi kayıplar, tedavi masrafları ve ekonomik gelecekte oluşan sarsılmadan doğan maddi kayıplar talep edilir.

İşçinin vefatı halinde ise; cenaze masrafları, tedavi süresi varsa bu sürede yapılan masraflar, ölenin desteğinden yoksun kalanların maddi kaybı talep edilir. Bu talep edilenler maddi tazminat davası kapsamında değerlendirilir.

İşçi alacaklarında faiz hesaplaması yapılırken kanunda belirtilen kurallara uyulur. İş kazası tazminat hesaplamaları yapılırken uğranılan iş gücü kaybının yarattığı ekonomik sonuçlar dikkate alınır.

İş kazaları nedeni ile açılan maddi ve manevi tazminat davaları iş hukukunu ilgilendirir. Bundan dolayı da işçi işveren ilişkilerini düzenleyen iş hukukuna uygun hareket edilir. Bağımsız bir hukuk kolu olan iş hukuku kamu hukukunun yanı sıra özel hukuk hükümlerini de içerisinde barındırmaktadır.

Sosyal anlamda da önemli bir hukuk dalı olan iş hukuku işçi ile işveren arasında gerçekleştirilen iş akdine bağlı olarak ortaya çıkar. İş Kazası Tazminatı Taraflar arasında imzalanan iş akdi bir hizmet karşılığındadır. Bu akit bir hukuki ilişki doğurur.

İşçinin korunması, işin düzenlenmesi, sosyal güvenlik mevzuatlarının uygulanması,  iş uyuşmazlıkları gibi konular iş kanunu kapsamında ele alınır. Bu tür problemlerde başvurulan mahkeme İş Mahkemesi olurken bu mahkeme; alacak, tazminat, tespit tarzında davalarla ilgilenir.

İş kazası tazminat davası açmak isteyen kişilerin öncelikle yapması gerekenler arasında mahkemeye dilekçe vermek sureti ile başvurmak olurken alınma ihtimali olan tazminat miktarlarının dijital ortamlar aracılığı ile hesaplanabilmesi mümkün olur.

İş Kazası Tazminatı Yargıtay Kararları

İş kazalarında tazminat hesaplamalarının son karar verilme noktası Yargıtay makamıdır. Üst yargı zaman zaman beklenin dışında ictihatlar vererek hesaplama yöntemlerini köklü olarak değiştirmektedir.

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/12864 sayılı kararı emsal niteliktedir:

Dava, zararlandırıcı sigorta olayı sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, maddi tazminat isteminin kabulüne manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamından davacının iş kazası sonucu %32,20 oranında sürekli iş göremezliğinin bulunduğu ve davacı sigortalının %30, davalının %70 oranında kusurlu oldukları anlaşılmaktadır. Davacı yararına hükmedilen 20.000,00 TL manevi tazminat azdır. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde manevi tazminata karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/3011 sayılı kararında:

Mahkemece, 23.793.53 TL maddi tazminat, 20.000.00 TL manevi tazminatın 10.11.2009 tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir. Dosya kapsamından davacının iş kazası sonucu %11.30 oranında sürekli iş göremezliğinin olduğu ve davacı sigortalının %20 müterafik kusurunun bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı yararına hükmedilen 20.000.00 TL manevi tazminat fazladır.

Daha fazla emsal iş kazası tazminat Yargıtay kararı okumak için tıklayınız.

Ücretsiz Avukat Desteği

Çözüm Avukatlık ve Arabuluculuk, iş kazası tazminat hesaplama konusunda ücretsiz hesaplama hizmeti sunar. Aktüer hesaplama raporları ile haklarınızı koruma altına alarak adil tazminat taleplerinde bulunmanızı sağlarız. Deneyimli avukatlarımız ve hesaplama uzmanlarımızdan faydalanabilir ya da ile Ücretsiz hesaplama araçlarımızı kullanarak bilgi sahibi olabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular