İş Kazası Tazminat Hesaplama (2024)

İş Kazası Tazminat Hesaplama Nasıl Yapılır?

İş kazası tazminatı hesaplama, mağdurun uğradığı maddi ve manevi zararların tespit edilip karşılanması için yapılır. Tazminat, iş kazasının niteliğine ve iş göremezlik oranına göre belirlenir.

İş kazası, iş yerinde ya da iş yerinin yürüttüğü faaliyetler sırasında meydana gelen kazalardır. İş kazası sonrası mağdur olan işçinin, yasalar çerçevesinde maddi ve manevi tazminat hakkı doğar. Bu tazminatın hesaplanması, mağdurun yaşadığı zararın niteliğine, iş gücü kaybına, kusur oranına ve tedavi masraflarına göre belirlenir. İş kazası tazminat hesaplama, işçinin kazadan önceki gelirini, maluliyet oranını ve diğer önemli faktörleri göz önüne alarak yapılır. Bu yazıda, iş kazası tazminatının nasıl hesaplandığını adım adım inceleyeceğiz.

İş Kazası Tazminatını Etkileyen Faktörler

İş kazası tazminatı hesaplanırken dikkate alınması gereken birkaç temel faktör vardır:

• İşçinin Yaşı
• Brüt Maaş
• Maluliyet Oranı
• Kusur Oranı
• Geçici İş Göremezlik Süresi
• Tedavi Giderleri
• Destekten Yoksun Kalma Tazminatı (Ölüm Durumunda)
• Manevi Tazminat

İş kazası tazminatı hesaplamasında işçinin yaşı, brüt maaşı, maluliyet oranı ve kusur oranı gibi unsurlar en kritik faktörlerdir. Genç işçiler, gelecekte daha fazla gelir kaybı yaşayabilecekleri için yaş faktörü tazminat miktarını doğrudan etkiler. İşçinin kazadan önceki brüt maaşı, tazminat hesaplamasında temel alınır ve maluliyet oranı iş gücü kaybı derecesine göre belirlenir. Bu oran, işçinin çalışamayacağı sürenin uzunluğunu ve kazanç kaybını belirlerken, kusur oranı da işverenin ve işçinin kazadaki sorumluluğunu ortaya koyar.

Bunun yanında, geçici iş göremezlik süresi ve tedavi giderleri işçinin kazadan kaynaklanan fiziksel ve maddi zararlarını telafi etmek amacıyla hesaplanır. Ölümle sonuçlanan kazalarda ise destekten yoksun kalma tazminatı devreye girer ve işçinin ailesine sağlanacak maddi desteğin kaybı bu tazminat ile karşılanır. Ayrıca manevi tazminat, kazanın mağdur üzerindeki psikolojik ve fiziksel etkilerini telafi etmeyi amaçlar.

İş Kazası Tazminatı Nedir?

İş kazası tazminatı, iş kazası sonucunda işçinin uğradığı maddi ve manevi zararların karşılanması amacıyla hesaplanan bir tazminattır. İş kazası sonrası işçi, kalıcı ya da geçici iş göremezlik yaşayabilir ve bu durum, gelir kaybına sebep olabilir. İşçinin iyileşme süreci boyunca yaptığı tedavi harcamaları, iş göremezlik süresi ve maluliyet oranı gibi faktörler de tazminat hesaplamasında dikkate alınır. Bu tazminat, işverenin iş güvenliği önlemlerini ihmal etmesi ya da iş kazasının işverenin sorumluluğunda gerçekleşmesi durumunda talep edilir.

Geçici İş Göremezlik Tazminatı Hesaplama

Geçici iş göremezlik tazminatı, işçinin kazadan sonra çalışamadığı süre boyunca kaybettiği gelirin hesaplanmasıyla belirlenir. İşçi tedavi süresi boyunca çalışamadığı için bu kayıp, geçici iş göremezlik tazminatı ile telafi edilir.

Örnek Hesaplama:

• Aylık gelir: 10.000 TL
• İş göremezlik süresi: 3 ay

3 ay x 10.000 TL = 30.000 TL

Bu durumda işçi, 3 ay boyunca çalışamadığı için 30.000 TL geçici iş göremezlik tazminatı talep edebilir.

Kalıcı İş Göremezlik (Maluliyet) Tazminatı Hesaplama

Kalıcı iş göremezlik tazminatı, işçinin iş kazası sonrası kalıcı iş gücü kaybı yaşaması durumunda ödenir. Bu tazminat, işçinin yıllık gelirine, maluliyet oranına ve gelecekte çalışabileceği yıllara göre hesaplanır.

Örnek Hesaplama:

• Yıllık gelir: 120.000 TL
• Maluliyet oranı: %20
• İşçinin çalışabileceği yıllar: 20 yıl

120.000 TL x %20 x 20 yıl = 480.000 TL

Bu durumda işçinin alacağı kalıcı iş göremezlik tazminatı 480.000 TL olacaktır.

Tedavi Giderleri Hesaplama

İş kazası sonucu yapılan tüm tedavi giderleri (hastane, ilaç, ameliyat, fizik tedavi vb.) tazminat hesaplamasına dahil edilir.

Örnek Hesaplama:

• Hastane masrafları: 15.000 TL
• İlaç ve fizik tedavi masrafları: 10.000 TL

15.000 TL + 10.000 TL = 25.000 TL

Bu durumda işçi, 25.000 TL tedavi giderleri tazminatı talep edebilir.

Manevi Tazminat Hesaplama

Manevi tazminat, iş kazası sonucu işçinin yaşadığı bedensel hasar, psikolojik etkiler ve ölüm gibi durumların yarattığı zararları telafi etmek amacıyla ödenen bir tazminat türüdür. Manevi tazminat hesaplamasında, sabit bir formül ya da matematiksel bir yöntem kullanılmaz. Tazminat miktarı, mahkemenin takdirine ve kazanın oluşturduğu şartlara göre belirlenir.

Manevi tazminat hesaplamasında dikkate alınan bazı unsurlar şunlardır:

• Kişinin aldığı bedeni hasar
• Kazada ölüm olup olmadığı
• Kişinin maddi durumu
• Kazadaki kusur oranı
• Kişinin bakiye ömrü
• Kişinin sosyo-ekonomik durumu
• Karşı tarafın maddi durumu ve aylık maaşı
• Karşı tarafın mal varlığı
• Karşı tarafın kazadaki kusur oranı

Manevi tazminat miktarı belirlenirken mahkeme, her iki tarafın maddi durum araştırmasını yaptırır. Tazminat miktarı belirlenirken güncel Yargıtay kararları dikkate alınarak makul bir tazminata hükmedilir. Burada temel amaç, tazminatın bir tarafı zenginleştirmemesi ve diğer tarafı fakirleştirmemesidir. Mahkeme, bu dengeyi gözeterek tarafların maddi ve manevi durumunu değerlendirir ve adil bir karar vermeye çalışır.

Kusur Oranı ve Tazminat Hesaplaması

Kusur oranı, iş kazası tazminatının belirlenmesinde en önemli unsurlardan biridir. İşverenin ve işçinin kazadaki kusur oranları belirlenerek tazminat buna göre hesaplanır. İşverenin kusur oranı yüksekse, işçiye ödenecek tazminat miktarı artar. İşçi de kusurluysa, bu oran tazminat miktarını düşürür.

Örnek Hesaplama:

• Toplam tazminat: 500.000 TL
• İşverenin kusur oranı: %70
• İşçinin kusur oranı: %30

500.000 TL x %70 = 350.000 TL

Bu durumda işçiye ödenecek tazminat 350.000 TL olacaktır.

Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Destekten yoksun kalma tazminatı, iş kazası sonucunda hayatını kaybeden işçinin ailesine, işçi hayatta olsaydı sağlayacağı maddi desteğin karşılanması amacıyla ödenir. Bu tazminatın hesaplamasında, ölen işçinin bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin gelecekteki maddi kayıpları dikkate alınır. Tazminatın belirlenmesinde işçinin yaşı, aylık kazancı, destek süresi (çocuklar için belirli yaşa kadar, eş için ömür boyu gibi) ve bakiye ömür dikkate alınır.

Hesaplamada Kullanılan Ana Unsurlar:

• Ölen İşçinin Brüt Geliri
• Destek Süresi
• Paylaştırma Katsayısı
• Bakiye Ömür

İşçinin kazadan önceki brüt maaşı hesaplama için temel unsurdur. Çocuklar genellikle 18 yaşına kadar destek olarak kabul edilir, eğitim süreci devam ediyorsa bu süre 25 yaşa kadar uzayabilir. Tazminatın hesaplanmasında işçinin kazancının belli bir kısmı kendisi için kullanıldığı kabul edilir. Geri kalan kısmı ise bakmakla yükümlü olduğu kişilere paylaştırılır. İşçinin kazadan önceki yaşı ve ölüm yaşı arasında kalan süre göz önüne alınır. Türkiye’de “Bakiye ömür tablosu” kullanılarak işçinin kaç yıl daha yaşaması bekleniyorsa o süre hesaplamaya dahil edilir.

Destek Tazminatı Hesaplama Örneği:

Örnek: Ölen işçinin yıllık kazancı 100.000 TL olsun ve 40 yaşında vefat etmiş bir işçi olduğunu varsayalım. İşçinin eşi ve 2 çocuğu var. Bakiye ömür tablosuna göre 40 yaşında bir kişinin ortalama yaşam süresi 72 yıl olarak kabul edilir.

1. Yıllık Gelir: 100.000 TL
2. Bakiye Ömür: 32 yıl (72 – 40)
3. Paylaştırma Katsayısı:
   • Eş: 1/4
   • Her çocuk: 1/4 (Bu durumda işçinin kazancının yarısı ailesine destek olarak sayılacaktır.)

Hesaplama Adımları:

• İşçinin destek olarak sayılan gelir:
  100.000 TL x 1/2 = 50.000 TL (Yıllık destek miktarı)
• Bakiye ömür süresince destek:
  50.000 TL x 32 yıl = 1.600.000 TL

Bu hesaplama sonucunda, ölen işçinin ailesine ödenecek destekten yoksun kalma tazminatı 1.600.000 TL olacaktır.

Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplaması, her durumun kendine özgü şartlarına göre değişiklik gösterir. Paylaştırma katsayıları, mahkemenin belirleyeceği oranlara göre de değişebilir.

İş Kazası Tazminat Hesaplama 2024

Geçmiş yıllarda açılan tazminat davalarının sonuçları da günümüzde belirlenmektedir. İs kazası tazminat hesaplama 2024 yılı içinde aynı bilgi çeşitlerine gereksinim duyulur. Hesaplama yapacak aküerya uzmanı için gerekli olan bilgi çeşitlerinden bazıları şunlardır;

• İşçinin aylık maaş miktarı
• İşçinin sigorta günü
• İşçinin kusurluk oranı
• Bilirkişi raporu
• İşçinin yaşı

2024 İş Kazası Tazminat Hesaplama Formülü

Tazminat Miktarı = (Mağdurun Kazancı x Maluliyet Oranı x Bakiye Ömür) x (1 – Kusur Oranı) + Manevi Tazminat + Tıbbi Masraflar

Örnek Hesaplama:

Bir trafik kazasında %40 oranında kusurlu olan 30 yaşında ve 5.000 TL maaş alan bir kişi, kaza sonucu %60 oranında malul kalmıştır. Bu kişinin kazadan kaynaklanan iş göremezlik tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır:

Tazminat Miktarı = (5.000 TL x %60 x 40) x (1 – %40) + Manevi Tazminat + Tıbbi Masraflar

Tazminat Miktarı = 12.000 TL x 0.6 + Manevi Tazminat + Tıbbi Masraflar

Tazminat Miktarı = 7.200 TL + Manevi Tazminat + Tıbbi Masraflar

İş Kazası Tazminat Miktarı

Alacağınız toplam iş kazası tazminatı miktarı, genel ve özel zararların bir birleşimi olacak ve bireysel koşullarınıza göre hesaplama yapılacaktır. Genel hasar tazminatı; yaralanmanın ciddiyetine ve ne kadar çabuk iyileştiğinize bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, bir avukatın; potansiyel bir uzlaşma miktarı hakkında daha doğru bir fikir verebilmesi için durumunuz hakkında daha ayrıntılı bilgi toplamasının yanı sıra, ne kadar kazanma şansınız olduğu ve bunun ne kadar süreceği konusunda da size tavsiyelerde bulunması gerekmektedir.

İş kazalarına yönelik olarak açılan tazminat davalarında işveren tarafından çalıştırılan işçinin iş ilişkisine bağlı olarak yaralanması ya da ölümü durumunda maddi veya manevi tazminat talebinde bulunulur. Bu davalar işçi veya yakınları İş tarafından işverene karşı açılır. İş kazası tazminat hesaplama çeşitli yöntemler kullanılarak yapılabilir.

İş Kazası Tazminat Hesaplama Robotu

İş Kazası Tazminat Hesaplama Robotu, iş kazası sonucu oluşan maddi ve manevi zararların otomatik olarak hesaplanmasını sağlayan bir yazılım aracıdır. Bu tür bir hesaplama robotu, işçinin maaşı, yaşı, kusur oranı, maluliyet oranı gibi çeşitli faktörleri göz önüne alarak iş kazası tazminatını pratik ve hızlı bir şekilde hesaplar. Bu hesaplama robotları, mağdurların haklarını daha doğru bir şekilde talep etmeleri için kullanışlı bir araç olarak karşımıza çıkar.

İş Kazası Tazminatı Bilirkişi Raporu

İş Kazası Tazminatı Bilirkişi Raporu, iş kazası sonucu meydana gelen zararların ve mağdurun talep ettiği tazminat miktarının doğru bir şekilde belirlenmesi amacıyla, uzman bir bilirkişi tarafından hazırlanan rapordur. Bu rapor, iş kazası tazminatının hesaplanmasında mahkemeye yol gösterici bir belge olarak sunulur. Bilirkişi, hukuki, ekonomik ve tıbbi kriterleri göz önünde bulundurarak işçinin uğradığı maddi ve manevi zararları değerlendirir ve tazminat miktarını hesaplar.

İş Kazası Nedeniyle Tazminat Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

İş veren ve işçi ile ilgili olumsuzluklarda yetkili ve görevli mahkeme iş mahkemeleridir. İş mahkemeleri, işçi ve işveren arasındaki iş hukuku uyuşmazlıklarını çözmek için özel olarak tasarlanmıştır ve iş kazaları da bu kapsama girer.

Yaralanmalı İş Kazası Tazminat Hesaplama Nasıl Yapılır?

Yaralanmalı iş kazası tazminat hesaplama trafik kazaları ile aynı değildir. İş kazalarında meslekte kazanma gücü kaybı oranı baz alınmaktadır. İş Kazası maluliyet oranı tespiti yapıldıktan sonra meslekte kazanma gücü kaybı oranı ortaya çıkacaktır. İş kazalarında maluliyet tespiti sosyal güvenlik kurumu tarafından yapılmaktadır.

• Geçici İş Göremezlik Tazminatı: işçinin iyileşme sürecinde yaşadığı kayıplar hesaplanır. .
• Sürekli İş Göremezlik Tazminatı: İşçinin çalışma gücü kaybı heyet raporu ile tespit edilir.
• Tedavi masrafları: İyileşme sürecinde ve gelecekte yapılacak sağlık harcamaları hesaplanır.
• Manevi Tazminat talebi ise bir başka alacak tutarıdır.

Yaralanmalı iş kazası tazminat hesaplama yapılırken 4 ayrı kriter dikkate alınır;

• Yaralanan İşçinin yaşı
• Yaralanan İşçinin Maaşı
• Yaralanan İşçinin Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı
• Kusur Değerlendirmesi

TRH 2010 formülü kullanılarak işçinin aktif ve pasif dönemleri tespit edilecektir. Kazada yaralanan işçinin maaşı kaza tarihindeki güncel tutar üzerinden hesaplanmaya başlanır. Hesaplama tarihi diyelim ki 8’inci ayın 15’i 2022, kaza tarihi ise 2021 yılı Temmuz olduğunu varsayalım. İlk maaş ile hesaplama dönemine kadar ki miktar tespit edilecek. Hesaplama tarihinde güncel maaş bilgileri üzerinden hesaplamaya devam edilecektir. İş kazalarında maluliyet oranı tespiti SGK tarafından yapılmaktadır. İş kazalarında kusur durumunu iş kazası sebebiyle iş kazası bildirimi yapılan SGK tarafından atanan müfettişler tarafından sağlanacaktır.

İş Kazası Tazminatı Hesaplama Yargıtay Kararları

İş kazası tazminat hesaplama sürecinde, Yargıtay kararları önemli bir yargısal içtihat kaynağı oluşturur ve bu kararlar, benzer davalarda hukukçular ve mahkemeler için rehber niteliği taşır.

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/12864 sayılı kararı emsal niteliktedir:

Dava, zararlandırıcı sigorta olayı sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, maddi tazminat isteminin kabulüne manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamından davacının iş kazası sonucu %32,20 oranında sürekli iş göremezliğinin bulunduğu ve davacı sigortalının %30, davalının %70 oranında kusurlu oldukları anlaşılmaktadır. Davacı yararına hükmedilen 20.000,00 TL manevi tazminat azdır. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde manevi tazminata karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/3011 sayılı kararında:

Mahkemece, 23.793.53 TL maddi tazminat, 20.000.00 TL manevi tazminatın 10.11.2009 tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir. Dosya kapsamından davacının iş kazası sonucu %11.30 oranında sürekli iş göremezliğinin olduğu ve davacı sigortalının %20 müterafik kusurunun bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı yararına hükmedilen 20.000.00 TL manevi tazminat fazladır.

İş Kazası Tazminat Davasında İşçinin Gerçek Ücretinin Belirlenmesi

İş kazası tazminat davasında işçinin gerçek ücretinin belirlenmesi, tazminat miktarının doğru hesaplanabilmesi için kritik bir adımdır. Gerçek ücret, işçinin kazadan önceki düzenli kazançlarını ifade eder.

• Net Maaş
• Ek ödemeler

Sıkça Sorulan Sorular