Araç Değer Kaybı Hesaplama

Araç değer kaybı hesaplama, aracınızın kazadan sonra ne kadar değer kaybettiğini ortaya çıkarmak için aktüerya uzmanları tarafından yapılmaktadır. Değer kaybı adı verilen durum trafik kazalarının ardından ortaya çıkabilir. Kazaya karışan taraflardan mağdur olanın aracında oluşacak maddi hasara bağlı olarak vasıtanın satış fiyatında piyasa değerinin altına inildiğinde değer kaybı oluşur. Araç değer kaybı hesaplama yapılırken bazı kriterler dikkate alınır.

Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Araç değer kaybı hesaplama kriterleri söz konusu olduğunda ise bilinmesi gerekenler arasında ilk sırada başvuru sahibinin en fazla %25 oranda kusurlu olması ya da hiç kusurunun bulunmaması gelir.

Değer kaybı hesaplanırken kazada oluşan hasarın mutlaka belgelenmesi gereklidir. Kazanın ardından tutulacak raporlar hesaplama oda kullanılacak belgelerden bazılarıdır. Ayrıca aracın hasar oluşan bölgesinde daha önce bir onarım gerçekleşmemiş olmalıdır.

İlgili İçerik: Araç Değer Kaybı   

Araç Değer Kaybı Hesaplama Tablosu

Araç değer kaybı hesaplama tablosu aracın kaybettiği değeri hesaplarken kullanılan yöntemi tespit eder. Ve kolayca sonuca ulaşmada kullanılır. 2024 değer kaybı hesaplama tablosu;

Araç Değer Kaybı = (Kaza Önceki Rayiç Değer – Kaza Sonrası Rayiç Değer) * Kullanılmışlık Katsayısı

Kullanılmışlık katsayısı, aracın kilometresine ve yaşı dikkate alınarak belirlenir. 2024 yılı için kullanılan katsayılar aşağıdaki gibidir:

Kilometre Aralığı Kullanılmışlık Katsayısı
15.000 km’nin altında 0,80
15.000 – 30.000 km 0,60
30.000 – 45.000 km 0,40
45.000 – 60.000 km 0,30
60.000 km’nin üzerinde 0,20

Hasar değer kaybı başvurusu yapmayı planlayan ve mağdur olan tarafın kazanın ardından 2 yıllık süreyi geçirmemiş olması lazımdır. Aksi takdirde ise hak kaybı yaşaması kaçınılmaz olur.

Araç Değer Kaybı Hesaplama Formülü

Araç değer kaybı hesaplama formülü için  aracın üretildiği yıl, araç kilometresi, marka ve modeli, trafiğe çıkış tarihi, aracın ticari değeri bilinmesi gerekir.

Araç değer kaybı, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:

Araç Değer Kaybı = (Kaza Önceki Rayiç Değer – Kaza Sonrası Rayiç Değer) * Kullanılmışlık Katsayısı

Kullanılmışlık Katsayısı

Kullanılmışlık katsayısı, aracın kilometresine ve yaşı dikkate alınarak belirlenir. 2024 yılı için kullanılan katsayılar aşağıdaki gibidir:

• Değer kaybı hesaplanırken iki ayrı yöntemden söz etmek yerinde olur. Bunlardan biri formül hesaplamasıdır. Diğer yöntem ise kazanın öncesinde ve sonrasında aracın değerinde oluşan değişimdir. Bu uygulama piyasa analiz yöntemi olarak bilinir.
  
• Araç değer kaybı hesaplama motoru aracılığı ile mağdur olan taraf açısından alınabilecek tazminat miktarı hakkında fikir sahibi olmak mümkündür. Trafik kazasına karışan taraflardan mağdur olan kazanın ardından sigorta şirketine başvuru yapabilir. Aracında oluşan hasar aracın 2. El piyasasında satış değerinde düşüş yaşanmasına yol açtığında sigorta şirketinden bu zararı tazmin etmesini isteyebilir.
  
• Sigorta şirketi bu zararı karşılayıp karşılamayacağı hakkında mağdur tarafa 15 gün içerisinde yazılı ya da sözlü geri dönüş yapar. Bu başvuru sırasında belgelerin tam ve eksiksiz olarak sunulması önemlidir.

Araç Değer Kaybı Hesaplama Örneği

Araç değer kaybı formülü merak edilirken mağdur olan tarafın öncelikle tazminat talebinin oluşabilmesi için sigorta şirketinden olumlu cevap alması gerekir.

Sigorta şirketinin olumlu yanıt vermediği ya da kısmen zararı kabul ettiği durumlarda Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmak gerekir. Komisyondan da istenilen cevap alınamazsa bu durumda kanun koyucu mağdur olan tarafa hukuki yollara başvurma hakkı verir.

Örnek Hesaplama

Kaza yapan aracın piyasa fiyatı 100.000 TL, kilometresi 15.000 km ve altında, kazada kusur oranı %0 olduğu varsayıldığında araç değer kaybı hesaplaması şu şekilde olacaktır:

Araç Değer Kaybı = (100.000 TL – 60.000 TL) * 0,80
= 40.000 TL

Araç Değer Kaybı Hesaplama Örneği →  →  →  https://cozumavukatlik.org/wp-content/uploads/2020/12/arac-deger-kaybi-hesaplama-ornegi.pdf

Araç Değer Kaybı Hesaplama Tablosu Excel

Araç değer kaybı hesaplama excel dosyaları aracılığı ile yapılabilir.  İyi bir excel kullanıcısı formülleri gerektiği gibi form üzerinde uygularsa gireceği değerler sonrasında değer kaybı hesaplaması yapılabilmektedir. Değer kaybı hesaplama aracı için dijital kanallar üzerinden bu işlemlerin yapılabilmesi söz konusu olabilir.

• Araç işletenine, sürücüye ya da sigorta şirketine açılacak davalarda başvurulacak mahkemeler de bellidir.  2. el araç değer kaybı hesaplama yapılmadan önce mahkemeye tazminat davası açılması gerekir.
• Tazminat davası açılacağı zaman ise sigorta şirketine açılacak davalarda Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurmak gerekir. Bir dava dilekçesi ile birlikte mahkemeye müracaat edilir ve dava açılır.

Araç işleteni veya sürücüye dava açılacaksa Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurulur. Bu durumda dava dilekçesi hazırlanarak mahkemeye sunulması gerekir. Değer kaybı hesaplama resmî gazete aracılığı ile karayolları motorlu araçlar hakkında mali sorumluluk koşullarının yayımlanması söz konusu olur.

Hazine Müsteşarlığı Değer Kaybı Hesaplama

Hazine ve Maliye Bakanlığı 20 Mart 2020 Cuma günü 31074 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Karayolları Motorlu Araç Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartları bulunmaktadır. 31074 sayılı Resmi Gazetenin tamamını en son bırakacağımız link üzerinden ulaşabilirsiniz.

Resmi Gazete Madde 9a göre belirtilen Tazminat Ödemelerinde istenilecek Belgeler:

Maddi Zararlar
Araç Hasarları

• Trafik Kazası Tespit Tutanağı resmi tasdikli sureti veya taraflar arasında tutulmuş kaza tespit tutanağı, varsa ifade tutanakları veya görgü tespit tutanakları,
• Kazada mağdur olan araç sahibinin ruhsatı,
• Hasarlı araç resmi,
• Mağdur durumdaki araç sahibinin banka hesap bilgileri

Değer Kaybı

• Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
• Değer kaybı için talep beyanı,
• Eksper raporu

Diğer Hasarlar (üçüncü kişiye ait mallar için)

• Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
• Kaza da hasar alan aracın sahipliğine ait
• Fatura, muhasebe kayıtları.

Araç değer kaybı hesaplanırken kullanılacak formül ise Resmi Gazeteye göre:

Baz Değer Kaybı= Aracın Rayiç Değeri*%19

Total Değer Kaybı=Baz Değer Kaybı* Hasar Boyutu Katsayısı* Araç Kullanılmışlık Düzeyi

2. El araç Değer Kaybı Hesaplama

Trafik kazası sonrasında bakım ve onarım geçirerek fiyatının 2. el piyasasında düşmesine, araç değer kaybı denilmektedir. Araç değer kaybı tazminatı kusurlu olan tarafın sigorta şirketince ödenmektedir. Ödeneklerin talebi için başvurunun yapılmasından sonra sigorta şirketi 15 gün içerinde cevap vermesi ve ödeme yapması gerekmektedir. Ödeme yapılmadığı durumlarda Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılmaktadır. Tahkim Komisyonu 4 ay içerisinde karara bağlamak zorundadır. Araç değer kaybı başvuru yapılması için gerekli maddeler:

• Kazadaki kusurun %100 başvuru yapacak araçta olmaması
• Aracın hurdaya çıkmamış olması
• Aracın yaşının 36 yılı geçmemiş olması
• Kazadan sonra 2 yıl geçmemiş olması

Araç değer kaybı hesaplanırken dikkat edilen maddeler ise :

• Araç marka ve yılı
• Kilometresi(2021 yılı öncesine kadar 000 km olan sınır kaldırılmıştır)
• Hasar bedeli
• Kaza tarihi
• Devir bilgisi

Araç değer kaybı hesaplanırken kullanılan formül 20 Mart 2020 günü 31074 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır. Formüle göre:

Baz Değer Kaybı= Aracın Rayiç Değeri*%19

Total Değer Kaybı=Baz Değer Kaybı* Hasar Boyutu Katsayısı* Araç Kullanılmışlık Düzeyi

165.000 KM Değer Kaybı Yargıtay

2020 Mart ayına kadar araç değer kaybı talep edebilmek için 165.000 KM ve daha az olma şartı bulunmaktaydı. Ancak 2021 yılında Trafik Sigortası Genel Şartları kapsamında araç değer kaybı iççin 165.000 şartı kaldırıldı. Artık tüm kilometredeki araçlar değer kaybı tazminatı talep edebilecekler.

Yargıtay araç değer kaybı için; değer kaybı zararı, aracın olay tarihindeki hasar değeriyle hasarı giderildikten sonra (tamir edilmiş hali ile) edeceği değer arasındaki farktan ibarettir (Y17HD- K:2016/5661).

Tamamen onarılmış olsa bile kazaya uğrayan araba, tahribatın izlerini taşıyacağından, onarıldıktan sonra mübadele(rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir (Y4HD-K.2002/4512).

Araç Değer Kaybı Sigorta Şirketi Tarafından Nasıl Hesaplanıyor?

Arabanızın değerini belirleyin. Bunu, araba satışı yapılan web sitelerini kullanarak yapabilirsiniz. Bu değere %10’luk bir sınır uygulayın. Sigorta şirketleri, tahmin edilen satış değerine, genellikle temel değer kaybı olarak bilinen %10’luk bir tavan uygular. Bu sınır, sigorta şirketinin tazminat talebiniz için ödeyeceği maksimum tutardır. Bir hasar çarpanı uygulayın.

Sigorta şirketleri, açıklanan aracın değerini ayarlamak için bir hasar çarpanı kullanır. Yukarıda belirtilen %10’lık sınır değeri; kaza sonrasında, arabanızın hasarına göre 0-1 arasında değişen bir sayı ile çarpılır. Sıfır çarpanı, yapısal hasar olmadığını temsil ederken, 1 çarpanı ciddi yapısal hasarlı araçları temsil etmektedir:
0: Yapısal hasar yok
0.25: Küçük yapı hasarı
0.50: Orta düzeyde yapı hasar
0.75: Büyük yapı hasarı
1: Ciddi yapısal hasar

Araç Değer Kaybı Alanlar

Araç değer kaybı, kazaya karışarak hasar alan aracın bakım ve onarım sürecinden sonra 2. el piyasasındaki düştüğü değere denilmektedir. Değer kaybı başvurusu için iki temel şart bulunmaktadır:

• Kazada ki kusur dağılımının tamamının yani %100 kusurun değer kaybı için başvuran araçta olmaması
• Değer kaybı için başvuran aracın perte çıkmamış olması

Değer kaybı tazminatı ile kusursuz araç sahibi olanların mağduriyeti giderilmesi amaçlanmıştır. Trafik sigorta şirketleri kaza sebebi ile doğan giderlerini araç sahiplerine ve ya yetkililerine ödemekle yükümlüdür. Ancak ilgili tazminatları araç sahibinin başvurusu olmadıkça ödemekten kaçınmaktadır. Hakkınızı alabilmek, hukuki süreci en sağlıklı şekilde yönetebilmek ve size sigorta şirketlerine karşı hukuki yardımı sağlamaları için alanında uzman sigorta avukatı ile çalışmalısınız.