Sendikal Tazminat Hakkı

Sendikal tazminat hakkı nedir? Sendikalar, işçi-işveren ilişkilerinin yürütülmesinde, uyuşmazlıkların çözümünde ve toplu sözleşmelerin kurulmasında etkin rol oynamaktadır.

Sendikal tazminat davası ile ilgili bu makalede, sendika tazminatı tanımı, yasal dayanağı, mülkiyet koşulları, hesap, sendikal tazminat faiz başlangıcı oranı ve faizin başlangıcı, zamanaşımı süresi, diskalifiye süresi, taraflar, yetkili mahkeme ve dava masrafları, vekalet ücreti, dava süresi sırasıyla incelenecektir.

Sendikal Tazminat Nedir?

İş sözleşmelerinin feshi veya sendikalı ve sendikasız işçiler arasında bir sendikaya üye olmaları ve sendika faaliyetlerine katılmaları nedeniyle ayrım yapılması durumunda işverenin ödeyeceği tazminata sendika tazminatı denir.

Sendikal Tazminat Şartları

Sendikal tazminat koşulları ve işçinin sendika tazminatına hak kazandığı durumlar 6356 sayılı Kanun’un 25. maddesinde sıralanmıştır. Bunları şöyle sayabiliriz:

• İşçilerin işe alınması sürecinde; Belirli bir sendikaya katılmak veya belirli bir sendikaya katılmamak için baskı uygulayamazsınız.
• İşçilerin işe alınması sürecinde; Belirli bir sendika üyeliğini sürdürmek veya sona erdirmek için hiçbir baskı uygulanamaz.
• İşçilerin işe alınması sürecinde; Herhangi bir birliğe üye olamazsınız veya herhangi bir birliğe üye olmanız gerekir.
• İş veren; Bir sendikaya bağlı işçiler ile herhangi bir sendikaya bağlı olmayan işçiler arasında çalışma koşulları veya işten çıkarılma ile ilgili olarak ayrımcı uygulamalarda bulunamazsınız.
• İş veren; Bir sendika üyesinin işçileri ile başka bir sendikanın işçileri arasında çalışma koşulları veya işe son verme konusunda ayrımcı uygulamalarda bulunamazsınız.
• Halihazırda çalışmakta olan çalışanlar, sendika üyeliği nedeniyle veya sendikasızlık nedeniyle işveren tarafından işten çıkarılamaz veya farklı muameleye tabi tutulamaz.
• İşçiler, mesai saatleri dışında sendikal faaliyetleri nedeniyle işten çıkarılamaz ve farklı muameleye tabi tutulamaz.
• Çalışanlar, mesai saatleri içinde sendikal faaliyetleri nedeniyle ancak işverenlerinin izni ile işten çıkarılamaz ve farklı muameleye tabi tutulamaz.
• Bu yasaklar ihlal edildiğinde sendika ayrımcılığı yapılacak ve işveren sendika tazminatı ödemek zorunda kalacaktır. Ancak belirtmek gerekir ki, sendikaya bağlı işçilerin bazı haklarına ilişkin toplu sözleşmelerde belirtilen hükümler bu kapsamda değerlendirilmemektedir.

Sendikal tazminat Nasıl Alınır sorusunun cevabı yukarıda sıraladığımıza maddeler incelendiğinde ortaya çıkacaktır. Yukarıdaki maddelerden bir tanesine uyan sendikalı işçi yargı sürecini başlatarak tazminatını alabilir.

Sendikal Tazminat Ve Kötüniyet Tazminatı

İş Kanunu‘nun 17. maddesine göre; “8 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca, bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulama kapsamı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılması nedeniyle feshedilmesi hâlinde, , işçi ihbar süresinin üç katı kadar yani kötü niyet tazminatı alır. Fesih ihbar şartına uyulmaması da dördüncü fıkra uyarınca tazminat ödenmesini gerektirir. İşçiye bildirim süresinin üç katı kadar tazminat ödemeniz gerekir. Bu nedenle iş güvencesinin kapsamının açıklanması gerekir. Sendikal tazminat ve Kötü niyet tazminatı böyle durumlarda bir arada düşünülebilir.

Sendikal Tazminat İş Kanunu

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun (Sendikal tazminat kanunu) 25 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında, işverenin aleyhine hareket etmesi halinde işçinin maaşının bir yıldan az olmamak üzere sendika tazminatı verileceği yazılıdır. Kanunda öngörülen yıllık maaş tutarı asgari tutardır. Bu miktarın altında tazminat belirlemek mümkün değildir.

Sendikal Tazminat İspat Yükü

6356 sayılı Kanun’un 25/6 sayılı düzenlemesine göre sendika tazminatı ispat kuralları şu şekildedir;

• İş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedildiğini ispat yükü davacı işçiye aittir. İşçi, bu feshin sendikal nedenlerle yapıldığını kanıtlamalıdır. Sadece tanık ifadesi, feshin sendikal bir nedenle yapıldığını kanıtlamaz. İşçi bu iddiasını başka delillerle pekiştirmelidir.
• İşçi bu durumu ispat ederse, işverenin sözleşmenin feshedilme sebebinin sendikal bir nedene dayanmadığını göstermesi gerekir. Bu durumda ispat yükü değişir.
• İş sözleşmesi feshedilmeden sendikal ayrımcılık yapılmış ise, çıkarılmamış ancak işçiye karşı ayrımcılık yapılmışsa, ilk ispat yükü yine işçiye düşmektedir. Yani işçi, kendisine yapılan muamelenin sendikal saiklere dayandığını ispat etmek zorundadır.
• İşveren, işçinin ifşa ettiği verilere karşı, söz konusu muamelenin gerçek sebebini ispat etmekle yükümlüdür.

Sendikalı işçi tazminat hesaplama için; işçinin mola raporu alması, alacaklarının ödenmemesi nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na ya da Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü’ne şikayette bulunması gerekir. İşçi bu hakkını başka nedenlerle de kullanabilir.

Sendikal Tazminat Hakkını Gerekli Kılan Haller

• Tatillerde çalışmak
• İş yerinden çok sayıda işçinin kovulması ve yerine yeni işçilerin alınması
• İşverenin kötüniyet ile sözleşmeyi feshi
• Maaş ve SGK primlerinin uyuşmaması
• İş yerinde ayrımcılık yapılması
• İş yerinde mobbing uygulanması
• Hastalık ve rapor durumlarında işçinin çalışmaya zorlanması
• Resmi tatillerde ( 1 Mayıs, 23 Nisan gibi ) çalışmanın zorunlu tutulması

Yukarıda saydığımız örnekleri çoğaltabiliriz. Özetle haklı bir sebep ile işini sonlandıran işçi Sendika Tazminatına hak kazanır.

Kimler Sendikal Tazminat Talep Edebilir?

Sendika Tazminatı Talebi işçiden işveren yöneliktir. Bir sendikaya üye olan işçi iş akdi feshi sonucunda bu tazminatı talep edebilir. Önemli olan işçinin sendikal ilişkisinin bulunması gerekmektedir.

Çok sık rastlanan bir durum değil ancak sendikal ayrımcılığa maruz kalan ve bu sebeplerden dolayı olumsuzluk yaşayan işçi de sendika tazminatı davası açabilir.

Sendikal Tazminat Zamanaşımı

Sendika tazminatı, kıdem ihbar, kötüniyet tazminatlarında olduğu gibi aynı kanun maddesine tabidir. 4857 sayılı İş Kanununun; 5 inci maddesine göre düzenlenmiştir. 10 yıllık zamanaşımı söz konusudur. Bu tazminatta hak düşürücü süre de söz konusu olamaz.

Sendikal Tazminat Arabuluculuk

İşçi alacakları, iş kazası, işçi ve işveren ilişkileriyle ilgili bütün uyuşmazlıklar arabuluculuk zorunluluğu vardır. Bu tam olarak bir dava şartıdır. Arabuluculuk görüşmelerini sonlandırmadan ya da başvurusu yapılmadan açılan davalar usulden ret edilecektir. Arabuluculuk görüşmeleri aslında işçi için de işveren içinde bir fırsattır. Her iki tarafında yararına aynı zamanda devletinde faydasınadır. İş veren dava masraflarından ve avukat vekalet ücretinden kurtulmuş olur. İşçi ise yıllarca beklememiş olur. Makul olan ortada buluşmak her iki tarafa da kazanç sağlayacağından emin olabilirsiniz. Sendika Tazminatı arabuluculuk sürecinde ne kadar tazminat alacağınızı mutlaka bilerek görüşmeleri gerçekleştirin. Sendika tazminat hesaplama konusunda ekibimizden ücretsiz destek alabilirsiniz.

Sendikal Tazminat Ne Kadar?

Sendikal tazminat hesabında işverenin sendikal faaliyetler nedeniyle kanuna aykırı davranması ve iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, bir yıllık maaşından az olmamak üzere sendika tazminatına hükmedilir. Sendikal tazminat hesaplama ile doğru sonuçlara ulaşabilirsiniz.

>İlgili İçerik: Kıdem Tazminatı Hesaplama  [/box]

Sendikal Tazminat Nasıl Hesaplanır?

Sendikal tazminat kuralları 6356 Sayılı Sendikalar kanunun 25. Maddesi 4. Fıkrasında belirtilmiştir. Yasaya göre işçinin bir yıllık bürüt ücret toplamından az olmamak kaydıyla sendika tazminatı ödenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bir yıllık tutarın toplamı en az ödenecek miktardır. Sendikal tazminat hakkı olarak Kanun göre en az yıllık bir ücret belirlenir. Bu miktar toplu sözleşme veya iş sözleşmeleri ile daha da yükselebilir. Dava sonucunda Mahkeme, işçinin kıdemine göre bir yıllık maaşından daha fazla bir maaş belirleyebilir. Başka bir deyişle Mahkeme, işçinin maaşının 2 yılı kadar sendika tazminatına da hükmedebilir.

Sendikal Tazminat Hesaplama 

Çalıştığınız iş yerinde ne kadarlık kıdeminiz var ise o oranda da yükselecek sendika tazminatınız vardır. Tazminat hesaplamasında işçinin son bürüt ücreti taban alınacaktır. Tazminat hesaplamasını mahkemenin yetkilendirdiği uzman aktüerya bilirkişisi yapacaktır. Burada yapacağı tazminat hesaplamasının verilerini mahkeme dosyasından alacaktır. Sizin dosyanıza göre tazminat hesaplanacaktır. Bilirkişi raporunda sendikal tazminat hesaplama 2022 yapılırken dikkat edilecek noktalar;

• Son bürüt çıplak maaşınız
• Kıdeminiz
• Sözleşme veya toplu iş sözleşmesi (tazminat ile ilgili özel maddeler var ise)

Tazminat hesaplama bilirkişi kişi raporu mahkemeye sunulduğunda iki haftalık yasal süre içerisinde bu rapora itiraz edebilirsiniz.

Sendikal tazminat hesaplama 2022’i kendiniz yapamayacak durumdaysanız, ne kadar tazminat alacağınızı öğrenmek için bizimle ile iletişime geçebilirsiniz. Bünyemizde bulanan aktüer uzmanlar ücretsiz bir şekilde sizlere yardımcı olacaktır.

Sendikal Tazminat Gelir Vergisi

Dava sonunda kazanılan tazminat gelir vergisinden muaftır. Her hangi bir kesinti yapılması söz konusu bile olamaz. Sendika tazminatından prim kesintisi de yapılamaz.

Sendikal tazminat brüt mü net mi ? Sendika tazminatı işçinin işten ayrılmadan önce aldığı son maaşın bürütü üzerinden hesaplanır.

Sendikal Tazminat Faiz Başlangıcı

Faiz başlangıçları dava türüne göre değişiklik gösterebilmektedir. Trafik kazalarında sigortaya başvuru tarihi temel alınırken. Sendikal tazminat faiz başlangıcı dava açıldığı tarihten itibaren geçerli olmaktadır.

Sendikal Tazminata Uygulanacak Faiz Türü

Sendikal faiz de durumlar biraz daha farklıdır. Kıdem ihbar gibi işçilik alacaklarına ilişkin uygulanan faiz türü mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı taban alınacaktır. Ve uygulama bu yöndedir. Ancak Sendika Tazminatı yasal faiz uygulaması vardır. Yargıtay  yapılan itirazları değerlendirmesi neticesinde mevduata uygulanan en yüksek faiz miktarının bu davalarda uygulanmasını haksız bulmuştur. 3095 sayılı kanuna göre yüzde 9 olan yasal faiz oranının uygulanmasına karar verilmiştir. 3095 Sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun gereğince 01.01.2017 tarihinden itibaren uygulanan yasal faiz oranı %9’dur.

Sendikal Nedenle Fesih

• Sendika faaliyeti, işçinin üyesi olduğu sendikanın faaliyetlerine katılma, sendikanın kendisine verdiği görevleri yerine getirme, işçinin sahip olduğu örgütlenme özgürlüğünü gerçekleştirme anlamına gelir.
• Sendikal hakların kullanılması, yani sendikaya üye olma, sendikaya üye olmama veya sendika faaliyetlerine katılma nedeniyle yapılan her türlü hukuka aykırı işten çıkarma, sendikal nedenlerle işten çıkarılmadır.
• İşçinin sendikalaşma hakkı varken, işveren işçinin iş sözleşmesini yalnızca sendikal faaliyetlere katıldığını iddia etmesi nedeniyle feshedemez. Elbette burada işçi mutlak anlamda korunmamaktadır. İşveren, haklı nedenlere dayandığı takdirde kanuna uygun hareket eden işçinin sözleşmesini feshedebilir.

Sendikal Tazminat Davası Görevli Mahkeme

İşçi alacaklarına ilişkin anlaşmazlıklarla ilgili iş mahkemeleri yetkilendirilmiştir. Davanın görüleceği yer ise iş yerinin kayıtlı bulunduğu merkez ya da şubelerinin bulunduğu yerlerde iş mahkemelerine dava açılabilir.

Sendikal Tazminat Davası Ne Kadar Sürer?

İş mahkemesinde görülen sendika tazminat davası mahkemenin ne kadar hızlı olduğuyla da doğru orantılı bir süreç işleyecektir. Tabi sizin işinizi yürüten avukatın da iş avukatı ya da sendikal tazminat avukatı olması önemlidir. Sürecin kısalıp uzaması yine doğrudan avukatınızın maharetiyle de ilgilidir. Bir evrakın eksikliği ya da mahkemenin talep ettiği bir durumun eksik yapılması bir duruşma daha uzatacaktır mahkemenizi. Bütün bu etkenlerle birlikte hepsinin olumlu olduğunu düşünürsek 1 yıl gibi bir sürede sonuca ulaşılır. Ancak üst yargıyı hesaba katarak 2 yılda paranızı olmuş olursunuz diyebiliriz.

İşçiye Tanınan Sendikal Güvenceler Nelerdir?

Sendika üyeliği bulunan işçinin hakları koruma altına alınmıştır. Aynı zamanda sendika üyeliği dolayısıyla bir takım haklar elde etmektedir. Birincisi iş akdi sona erdiğinde sendika tazminatı talep edebilir. İkincisi ise sendikalı işçi işe iade davası açabilir. Sendika kanunu kapsamında hem işçiye hem de işverene geniş haklar tanınmıştır.

Sendika kanunun işçiye tanıdığı haklar;

• Sendika tazminatı hakkı
• İşe iade davası
• Sendika da yönetici olan işçi profesyonel olarak yöneticiliğini yapabilir.
• İşçinin yöneticilik görevi sona erdiğinde işine devam edebilir. Ya da kıdem ve ihbar tazminatını alarak işten ayrılabilir.
• Sendika temsilcisi iş yerinde çalıştığı alan rızası alınmadan değiştirilemez.
• Bazı istisnalar dışında haklı sebepler olsa bile işten çıkarılamaz.

Bu durumlar sendikanın işçiye kazandırdıklarıdır.

Sendikal Tazminat Dava Dilekçesi

Sendikal Tazminat Dava Dilekçesi Örneği Word —– İndirmek İçin Buraya Tıklayanız. Sendikal Tazminat Dava Dilekçe Örneği

Sendika tazminat davaları hakkında üst yargının verdiği emsal niteliğinde kararlar yeni içtihatlar oluşturmaktadır. Mesela zamanaşımı, Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 2010/38436 Esas 2013/253, Yargıtay 9. HD. 8.11.1993 T, E.6484, K.15794 sayılı kararları ile netliğe kavuşmuştur. Aynı şekilde uygulanacak faize ilişkin kararlar ise 9. Hukuk Dairesi 10.6.1998, 7422/ 10196, 9. Hukuk Dairesi, 25.1.2000, 18244/379 sayılı sendikal tazminat Yargıtay Kararları ile sağlıklı bir şekilde işler hale gelmiştir.

Yargıtay Kararları İnceleme — İndirmek İçin Buraya Tıklayanız. Sendikal Tazminat Yargıtay Kararları

Sendikal Faaliyetlerin Engellenmesi Suçu

Tazminat davanızı kazandınız, süreç tamamen kapandı. Bir hakkınız daha olduğunu unutmamalısınız. Sendikal faaliyetlerinizi engellemeye çalışan işveren suç işlemiştir. Bu apayrı yürütülecek bir süreçtir. İşveren hakkında suç duyurusunda bulunarak dava açabilirsiniz. TCK 118. Maddesine göre sendikal hakların kullanılması suçu işlenmiştir. Baskı ve mobbing ile sizi sendikal faaliyetlerden uzaklaştırmaya çalışan iş veren 6 aydan 2 yıla kadar hapis istemiyle yargılanır. Sendikanın faaliyetlerini engellemenin ise 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası vardır.

Sendikal Tazminat İşe İade

Sendika tazminatı ve işe iade davasının bir birleriyle doğrudan ilişkisi vardır. Zira işe iade davası sendikalı işçiye tanıdığı bir haktır. İşe iade ise iş kanunun 20 ve 21. Maddesinde düzenlenmiştir. Sendikal sebeplerle işten çıkarılan çalışan 1 aylık zaman dilimi içerisinde işe iade davası açmalıdır. İşe iade davası açılmasının belli şartları vardır.

• İş yerinde 30’un üzerinde çalışan olmalıdır.
• En az 6 aylık kıdem olmalıdır.
• İş sözleşmesi belirsiz süreli olmalıdır.

Sendikaya Dava Açmak

Sendikaya yönelik dava açmak apayrı bir konudur. Sendika tazminatı ile ilişkisi yoktur. Sendikaya karşı üye olan işçinin sorumlulukları olduğu gibi, işçinin üyelik yaptığı sendikanın da işçiye yönelik sorumlulukları vardır. İşçi sendikanın haklarından ve hizmetlerinden yararlanabilmek için bir bedel ödemektedir. Her ay maaşından sendikaya belli oranda paralar kesilmektedir. İşte bu ödenen ücret verilen emekler karşılığında sendika da işçinin yanında olmakla sorumludur.

İşçinin haklarını alma konusunda sendikalardan beklentiler vardır. Zira işçi özellikle haklarının korunması için sendikalara üye olmaktadır. Bu yönde sendikanın görevlerini yerine getirmediğini düşünen işçiler sendikaya karşı dava açabilirler.

Sendika Avukatı

Sendikaların en önemli görevi hukuki olarak üyelerinin haklarını korumaktır. Bu noktada bütün sendikaların bünyelerinde birlikte çalıştıkları avukat ve avukatlar vardır. Toplu iş davalarında sendika avukatları aktif görev alırlar. Sendika tazminatı alınanda çalışan ve bu alanda kendini geliştirmiş avukatlara sendika avukatı ismi de verilir. Sendika tazminat davalarını takip eden ve bu alanda uzmanlaşan hukuk büroları da vardır. Sendika tazminatı taleplerinize ilişkin Çözüm Avukatlık ile de görüşebilir fikir alabilirsiniz.