Nissan E-Power için açılan ÖTV vergi iade davaları, Türkiye’deki elektrikli ve hibrit araç vergilendirme politikalarının teknik gerçeklerle çelişmesi nedeniyle gündeme gelen önemli hukuki mücadelelerden biridir. Özellikle Nissan Qashqai ve X-Trail gibi e-Power donanımına sahip taşıtlarda, vergi idaresinin %80 oranında uyguladığı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), bu araçların elektrikli yapısına rağmen geleneksel içten yanmalı motorlu araç statüsünde değerlendirilmesinden kaynaklanmıştır.
Bu yaklaşım, hem araç sahiplerini mağdur etmiş hem de vergi mevzuatı ile uygulama arasında ciddi bir uyumsuzluk yaratmıştır. Davalarda öne sürülen temel argüman, e-Power sisteminin hareketi yalnızca elektrik motoruyla sağladığı, benzinli motorun ise sadece bataryayı şarj eden bir jeneratör görevi gördüğü yönündedir. Bu özelliklere sahip bir otomobilin yasal olarak sadece elektrik motoruyla çalışan araçlar kategorisinde kabul edilmesi ve %10 ÖTV oranına tabi tutulması gerektiği savunulmuştur.
Nissan E-Power Nedir? Teknik Detayları Nelerdir?
Nissan e-Power teknolojisi, tekerleklere gücün sadece elektrik motoru üzerinden aktarıldığı, standart hibrit sistemlerden farklı bir sürüş mimarisidir. İçten yanmalı motor, bu düzende yalnızca bir batarya şarj ünitesi olarak işlev görür. Bu yapı sayesinde araç, harici bir şarj kaynağına ihtiyaç duymadan elektrikli sürüş deneyimi sunar. En kritik nokta ise, sürüş esnasında çekiş gücünün hiçbir şekilde benzinli motor tarafından sağlanmamasıdır.
Bu niteliğiyle e-Power, geleneksel hibritlerden ayrılarak elektrikli araç sınıfına daha yakın bir konumda yer alır. ÖTV kanunu açısından bu tip araçlar için daha düşük bir vergi oranı öngörülmekte, sadece elektrik motoruyla hareket eden taşıtlara %10 oranında ÖTV uygulanmaktadır. Bu teknik durum, vergi idaresinin uygulamalarıyla çelişerek hukuki anlaşmazlıkların doğmasına yol açmıştır.
Yüksek ÖTV Neden Uygulandı? Vergilendirme Hatası Nasıl Oluştu?
Vergi idaresi, e-Power sistemli araçları sınıflandırırken yalnızca motor silindir hacmini baz almış ve 1.5 litrelik benzinli motorun varlığı nedeniyle aracı %80 ÖTV dilimine sokmuştur. Ancak, motorun yalnızca elektrik üretimi için kullanıldığı gerçeğini göz ardı etmiştir. Bu hatalı yaklaşım, hem yasal düzenlemenin amacına hem de araçların gerçek teknik yapısına ters düşmektedir.
Yanlış vergilendirme, araç sahiplerinin önemli maddi kayıplar yaşamasına ve vergi adaletinin sarsılmasına sebep olmuştur. Aynı teknik donanıma sahip araçların farklı sınıflarda değerlendirilmesi, hukuktaki eşitlik ilkesine açıkça aykırıdır. Bu durum, hukuka aykırı vergi tahsilatı olarak yorumlanmış ve iade davalarının yolunu açmıştır.
Kaynak: https://ayboga.av.tr/nissan-e-power-otv-vergi-iade-davasi-2025/
Nissan E-Power Araçlar Elektrikli mi, Hibrit mi Kabul Edilmeli?
E-Power sistemli araçlarda içten yanmalı motor, tekerleklere doğrudan güç aktarımı yapmaz. Bu nedenle teknik açıdan “seri hibrit” olarak adlandırılsa da, pratikte sadece elektrik motoruyla çalışan bir yapı sergilerler. Konuyla ilgili bilirkişi raporları ve teknik incelemeler de bu gerçeği onaylamıştır. Vergi hukukunda esas alınması gereken, aracın fiili çalışma prensibidir. Eğer hareket sadece elektrik motoruyla sağlanıyorsa, bu araçlar elektrikli araç kapsamında değerlendirilmelidir. Yargı kararları da bu görüşü net bir şekilde desteklemiş ve ÖTV oranının %10 olması gerektiğini vurgulamıştır.
Vergi Usul Kanunu’na Göre Vergi İadesi Hakkı
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112. maddesi, haksız yere tahsil edilen vergilerin iade edilebileceğini hükme bağlamıştır. Bu kapsamda, vergi mükellefinin ilk olarak vergi dairesine idari başvuru yapması gerekmektedir. Başvurunun reddedilmesi durumunda ise vergi mahkemelerinde dava açılabilir. Mahkemeler tarafından haksız tahsilat tespit edildiğinde, idarenin iade yükümlülüğü doğar. Nissan e-Power davalarında da teknik raporlar, motorun sadece jeneratör olarak çalıştığı yönündeki tespitleriyle mahkeme kararlarını doğrudan etkilemiştir.
Nissan E-Power ÖTV Vergi İade Davası Emsal Yargı Kararları 2025
Nissan E-Power ÖTV Vergi İade Davası Emsal Yargı Kararları 2025
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. Vergi Dava Dairesi Kararı
Mahkeme, aracın sadece elektrik motoruyla çalıştığını tespit ederek %80 yerine %10 ÖTV uygulanması gerektiği yönünde karar vermiştir. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. Vergi Dava Dairesi, Qashqai e-Power aracının içten yanmalı motorla doğrudan sürüş sağlamadığını belirlemiştir. Mahkeme, bilirkişi raporlarını temel alarak, motorun sadece bataryayı şarj etmek için kullanıldığına ve bu nedenle mevzuata göre %10’luk ÖTV dilimine girmesi gerektiğine hükmetmiştir.
(Karar Künyesi: İstanbul BİM 3. VDD, 2023/789 E., 2024/1023 K., 12.03.2024)
İzmir Bölge İdare Mahkemesi Kararı
İzmir BİM, e-Power aracın elektrikli sürüş sistemi sayesinde düşük ÖTV oranından faydalanması gerektiğine karar vermiştir. Kararda, Nissan X-Trail e-Power modelinde de benzer teknik özellikler tespit edilmiştir. Yargı organı, taşıtın benzinli motorunun yalnızca elektrik üretimi için kullanılması sebebiyle elektrikli araç kapsamına alınması gerektiğini karara bağlamıştır. Bu karar, farklı bölge mahkemelerinin bu teknik konuda ortak bir görüşe ulaştığını göstermesi bakımından önemlidir.
(Karar Künyesi: İzmir BİM, 2024/456 E., 2024/677 K., 25.04.2024)
Danıştay 7. Daire Kararı
Yüksek Mahkeme Danıştay, yerel mahkemelerin kararlarını onaylayarak, içtihat birliğini sağlamış ve e-Power sistemli araçların sadece elektrik motoruyla çalıştığını, dolayısıyla düşük ÖTV’ye tabi olduğunu kesinleştirmiştir. Danıştay’ın bu kararı, benzer nitelikteki diğer davalar için bağlayıcı bir içtihat niteliği taşımaktadır. Özellikle, motorun tekerleklerle bağlantısının olmaması bu kararın temel gerekçelerindendir.
(Karar Künyesi: Danıştay 7. Daire, 2024/1526 E., 2024/2008 K., 20.06.2024)
Nissan E-Power ÖTV İadesi İçin Başvuru Süreci
İlk aşama, vergi dairesine bir dilekçe ile başvuruda bulunmaktır. Başvuru reddedildiği takdirde, mükellefin 30 gün içinde vergi mahkemesine dava açma hakkı bulunmaktadır. Dava dilekçesinin, teknik uzman görüşleri ve aracın e-Power sistemiyle ilgili raporlarla desteklenmesi önemlidir. Bu davalar, emsal kararlar ışığında genellikle 6-12 ay içinde vergi iadesiyle sonuçlanmaktadır.
Gerekli Belgeler Nelerdir? İspat Yükümlülüğü
Başvuru ve dava aşamasında sunulması gereken belgeler şunlardır: satış faturası, ÖTV ödeme belgesi, aracın teknik özelliklerini gösteren katalog ve varsa bilirkişi raporları. Ayrıca, emsal teşkil eden mahkeme kararları da delil olarak sunulmalıdır. İspat yükü araç sahibine ait olsa da, bu belgelerle haksız vergi tahsilatı somut bir şekilde ortaya konabilir.
Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süreler
Vergi iade talepleri için genel zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu süre, vergi ödemesinin yapıldığı tarihten itibaren başlar. 5 yıllık süre dolmadan başvuru yapılmaması durumunda, hak kaybı yaşanabilir. Yargı yoluna gitmeden önce mutlaka idari başvurunun yapılmış olması gerekmektedir. Bu nedenle, süreçlerin ve başvuru tarihlerinin dikkatli bir şekilde takip edilmesi büyük önem taşır.
