
İş Kazası Parmak Kopması Nedir?
İş kazası sonucu parmak kopması, işçinin çalışma gücünde kalıcı kayba neden olan ve hukuki, tıbbi, mali sonuçlar doğuran bir uzuv kaybı türüdür. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesi kapsamında iş kazası sayılır. Parmak kopması, işçinin işveren aleyhine maddi ve manevi tazminat talep edebileceği somut bir hak doğurur.
Tazminat hesaplamaları, maluliyet oranına, işçinin maaşına, yaşına ve kusur durumuna göre belirlenir. Kaybedilen parmağın hangisi olduğu, kopma seviyesi (boğum), kazazedenin meslek kodu gibi değişkenler doğrudan tazminat tutarını etkiler.
Parmak Kopması Tazminat Ne Kadar 2025?

Trafik Kazası Parmak Kaybı Tazminat
2025 yılında parmak kopması sonucu alınacak tazminat, işçinin brüt maaşı, maluliyet oranı ve emekliliğe kalan süreye göre hesaplanır. Ortalama bir hesaplamayla, 20.000 TL maaş alan bir işçi için parmak kopması duruunda %15 maluliyet oranında tazminat yaklaşık 648.000 TL olarak belirlenir. Bu hesaplama, brüt maaş × maluliyet oranı × kalan yıl × 12 formülüyle yapılır.
Her parmak için maluliyet oranı farklıdır. Başparmak kopması genellikle %30, işaret parmağı %15–20, diğer parmaklar ise %10–15 oranında değerlendirilir. Tazminat miktarı maluliyet oranı arttıkça yükselir. Buna ek olarak, manevi tazminat da mahkeme tarafından ayrıca değerlendirilir.
Tazminatın net tutarı, sağlık kurulundan alınan resmi maluliyet oranına göre kesinleşir. Bu oran belirlenmeden dava aşamasında net bir hesap yapılamaz.
Parmak Kopması Tazminat Hesaplama Örneği (2025):
Maluliyet Oranı |
Çalışanın Maaşı (TL) |
Tazminat Tutarı (TL) |
%10 |
20.000 |
240.000 |
%20 |
20.000 |
480.000 |
%30 |
20.000 |
720.000 |
Detaylı bir şekilde iş kazası parmak kopması tazminatı hesaplamak istiyorsanız, ücretsiz hesaplama aracımızı kullanabilirsiniz:
İş Kazası Parmak Kopması Tazminatı Nasıl Alınır?
Parmak kopması nedeniyle tazminat alabilmek için olayın iş kazası olduğunun SGK tarafından resmen kabul edilmesi gerekir. Bunun için öncelikle işverenin kazayı, 3 iş günü içinde SGK’ya bildirmesi zorunludur. Bildirim yapılmazsa, işçi doğrudan SGK’ya başvurabilir.
İkinci adımda, işçi yetkili hastaneye sevk edilir ve sağlık kurulu raporuyla maluliyet oranı tespit edilir. Bu oran, iş gücü kaybının yüzde cinsinden karşılığıdır ve tazminat hesaplamalarında temel ölçüttür. SGK, bu rapora dayanarak sürekli iş göremezlik geliri bağlayabilir.
Ayrıca, işçi işverene karşı maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Dava, iş mahkemesinde açılır ve şu belgelerle desteklenmelidir: SGK kaza bildirimi, sağlık kurulu raporu, maaş bordrosu, iş kazası tutanağı ve varsa tanık ifadeleri. Mahkeme, kusur dağılımı ve maluliyet oranına göre tazminata hükmeder.
Parmak Kopması Tazminatını Etkileyen Unsurlar
Parmak kopması sonucu oluşan zarar, birçok faktöre bağlı olarak hesaplanır. Bu faktörler hem maluliyet oranını hem de tazminat miktarını etkiler. Hesaplamalarda temel alınan başlıca değişkenler şunlardır:
- Hangi parmağın koptuğu ve kaç parmağın kaybedildiği
- Kopan parmakların hangi eklem seviyesinden koptuğu
- İşçinin yaşı ve emekliliğe kalan süre
- İşçinin meslek kodu ve yaptığı işin niteliği
- İşçinin brüt maaşı
- İş gücü kayıp oranı
- Kusur dağılımı (işveren vs. işçi)
Bu unsurlar dikkate alınarak hem geçici hem kalıcı iş göremezlik durumu belirlenir. Aynı zamanda, SGK tarafından verilecek sürekli iş göremezlik geliri ve işverene karşı açılacak maddi-manevi tazminat davası için temel oluşturur.
İş Kazası Parmak Kopması Maluliyet Oranları

İş Kazası Parmak Kopması Maluliyet Oranı
Parmak kopmasının maluliyet oranı, kaybedilen parmak türüne ve kopma seviyesine göre Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre belirlenir. Aynı zamanda, sağ elin dominant el olup olmaması oranı etkiler. Örnek oranlar aşağıdaki gibidir:
- Sağ başparmak kaybı: %30
- Sağ işaret parmağı kaybı: %20
- Orta, yüzük veya küçük parmak kaybı: %10–15
- Sol başparmak kaybı: %25
- Sol işaret parmağı: %15
- Diğer parmaklar: %5–10
Birden fazla parmağın kopması durumunda maluliyet oranı toplanmaz; Balthazard Formülü kullanılarak toplam oran belirlenir. Aynı şekilde, dominant elin kaybı maluliyet oranını yükseltir.
Kaynak: Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü, Resmî Gazete, 23290 (s.25)
İş Kazası Parmak Kopması Durumunda Sağ ve Sol El Farkı
İş kazası sonucunda dominant elin kaybı, maluliyet oranını artırır. Sağ el dominant el kabul edildiği için sağ parmakların kaybı daha yüksek oranla değerlendirilir. Örneğin:
- Sağ el tamamen kaybı: %60–70
- Sol el tamamen kaybı: %40–50
- Sağ başparmak kaybı: %30
- Sol başparmak kaybı: %25
Ayrıca parmak kaybının işçinin yaptığı işe etkisi değerlendirilir. İnşaat işçisi ile ofis çalışanı arasındaki kayıp değeri aynı değildir.
Dominant Elin Kaybının Etkisi
Parmak kopması vakalarında hangi elin etkilendiği, maluliyet oranının ve tazminat miktarının belirlenmesinde kritik bir değişkendir. Genellikle sağ el dominant olarak kabul edilir. Sağ el, günlük yaşamda ve iş faaliyetlerinde daha aktif rol üstlendiğinden, sağ el parmaklarının kaybı daha yüksek iş gücü kaybı anlamına gelir. Sol elin kaybı ise aynı fiziksel zarara rağmen daha düşük oranda değerlendirilir.
Örneğin sağ başparmağın tamamen kaybı %30 oranında maluliyet doğururken, sol başparmak için bu oran genellikle %25 seviyesindedir. Aynı fark, diğer parmaklar için de geçerlidir. Dominant elin kaybı, işçinin mesleği doğrultusunda daha belirgin hale gelir. Elle çalışan meslek gruplarında (tesisatçı, marangoz, teknisyen, cerrah vb.) dominant elin kaybı, fiili iş göremezliğe neden olabileceği için tazminat daha yüksek hesaplanır.
Mahkemeler, meslek tanımıyla birlikte dominant el unsurunu birlikte değerlendirir. SGK’nın sağlık kurulu da bu farkı dikkate alarak maluliyet oranına etki eder. Bu nedenle tazminat hesaplamalarında, yalnızca hangi parmak olduğu değil, o parmağın hangi elde bulunduğu da temel belirleyicidir.
Ayak Parmak Kopması ve Tazminata Etkisi
Ayak parmaklarının kaybı da maluliyet kapsamında değerlendirilir. Özellikle ayak başparmağı, denge, yürüme ve ayakta kalma işlevlerinde önemli rol oynadığı için yüksek oranla değerlendirilir. Ayak başparmağının kaybı %10–15 oranında maluliyet doğururken, diğer ayak parmakları genellikle %2–5 arasında değerlendirilir.
Eğer birden fazla ayak parmağı kaybedilmişse, Balthazard Formülü ile toplam maluliyet oranı hesaplanır. Bu formül sayesinde oranların doğrudan toplanmasının önüne geçilir ve daha gerçekçi bir iş gücü kaybı değerlendirmesi yapılır. Özellikle ağır işlerde çalışan, uzun süre ayakta kalan veya hareket gerektiren mesleklerde ayak parmak kaybının etkisi daha yüksektir. Bu durum mahkeme değerlendirmelerinde dikkate alınır ve tazminat tutarına doğrudan yansır.
Ayak parmağı kaybı sonrası da SGK’dan sürekli iş göremezlik geliri talep edilebilir. Ancak bu gelir için de sağlık kurulu kararı gereklidir. Mahkemeler ise hem SGK oranını hem de işçinin mesleğini birlikte değerlendirerek maddi ve manevi tazminata hükmeder.
Üst Ekstremite Amputasyonlarının Neden Olduğu Özürlülük Oranları
Üst ekstremite amputasyonları, omuzdan parmak uçlarına kadar olan kol bölgesinde meydana gelen uzuv kayıplarını kapsar. Bu tür amputasyonlar için özürlülük oranları, SGK’nın Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre belirlenmiştir ve kaybın seviyesine göre değişir. Oranlar, kaybın el, parmak veya kol seviyesinde olmasına göre farklılık gösterir.
Örneğin; omuz seviyesinden yapılan bir amputasyon %60–70 arası özürlülük oranına neden olurken, elin tamamının kaybı %45 olarak değerlendirilir. Başparmağın MF (metakarpofalangeal) ekleminden kaybı %18, işaret parmağının aynı seviyedeki kaybı %11, yüzük parmağının MF ekleminden kaybı ise %5 oranında özürlülük yaratır.
Oranlar, iş gücü kaybını temsil eder ve tazminat hesaplamalarında doğrudan kullanılır. Aynı uzuvda birden fazla parmak veya bölüm kaybı varsa, oranlar Balthazard Formülü ile birleştirilerek toplam maluliyet oranı hesaplanır.
Amputasyon Düzeyi |
Parmak (%) |
El (%) |
Üst Ekstremite (%) |
Özür Oranı (%) |
Skapulotorasik |
– |
– |
100 |
70 |
Omuz dezartikülasyonu |
– |
– |
100 |
60 |
Humeral distal 1/3 seviyesi veya proksimali |
– |
– |
100 |
57 |
Kol/dirsek ile el bileği distal-iş intersiyon arası |
– |
– |
100 |
55 |
Ön kol: Humerus distal 1/3 ile transkarpal/proksimal eklem |
– |
– |
94 |
50 |
El: MF eklem tüm parmakların kaybı |
– |
100 |
– |
45 |
El: Baş parmak hariç tüm parmaklara MF eklem kaybı |
– |
94 |
– |
36 |
Başparmak (MF eklem) |
– |
100 |
– |
18 |
Başparmak (Birinci metakarp 1/3 distal) |
– |
45 |
– |
8 |
Başparmak (Daha distal seviye) |
– |
45 |
– |
6 |
İşaret/Orta parmak (MF eklem) |
100 |
– |
– |
11 |
İşaret/Orta parmak (PIF eklem) |
45 |
– |
– |
5 |
İşaret/Orta parmak (DIF eklem) |
45 |
– |
– |
5 |
Yüzük/Küçük parmak (MF eklem) |
100 |
– |
– |
5 |
Yüzük/Küçük parmak (PIF eklem) |
45 |
– |
– |
2.5 |
Yüzük/Küçük parmak (DIF eklem) |
45 |
– |
– |
2.5 |
El Engel Oranları
El engel oranları, elin yaralanma, kırık, çıkık veya parmak kaybı gibi durumlarda işlev kaybına uğraması halinde belirlenen maluliyet oranlarını ifade eder. Bu oranlar, SGK’nın Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü ve Adli Tıp Kurumu tarafından yayınlanan puanlama cetvellerine göre hesaplanır.
EL YARALANMASI |
DEĞERLENDİRME PUANI |
Metakarp kırığı |
2 |
Metakarp açık kırığı |
3 |
Karpometakarpal çıkık |
1 |
Karpometakarpal açık çıkık |
2 |
Metakarpofalangeal çıkık |
1 |
Metakarpofalangeal açık çıkık |
2 |
El parmak kemiği kırığı, çıkığı |
1 |
El parmak kemiği açık kırığı/kırıklı çıkığı, amputasyon ya da dezartikülasyonu |
2 |
Sol El 1 Parmak
Sol elde bir parmağın kaybı, maluliyet oranı açısından kaybedilen parmağın türüne ve işlevine göre değerlendirilir. Başparmak kaybı %25, işaret parmağı %15, diğer parmaklar ise genellikle %5–10 arası oranlarla hesaplanır. Bu oranlar, SGK’nın Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre belirlenmiştir.
Sol el dominant değilse, belirlenen maluliyet oranı sağ ele göre daha düşük kabul edilir. Ancak kazazedenin sol elini aktif olarak kullanması veya işini bu elle yapması durumunda oran yükseltilebilir. Son karar, sağlık kurulu raporuna ve meslek koduna bağlı olarak verilir.
Sol El Başparmak Kaybı
Sol elin başparmağının tamamen kaybı, %25 oranında maluliyetle değerlendirilir. Başparmak, kavrama ve denge açısından temel fonksiyona sahip olduğu için diğer parmaklara göre daha yüksek oranla hesaplanır. Eğer kayıp MF (metakarpofalangeal) eklem seviyesindeyse bu oran geçerlidir. Daha distal (ucuya yakın) seviyelerde ise oran %8–18 aralığına düşebilir.
Sol El İşaret Parmağı Kaybı
Sol el işaret parmağı kaybı %15 oranında maluliyet doğurur. İşaret parmağı, yönlendirme ve kavrama işlevleri açısından önemli olduğundan orta derece bir oranla değerlendirilir. Eğer kayıp PIF ya da DIF eklem seviyesindeyse bu oran %5–10 aralığına düşer. Kazazedenin mesleği bu parmağın aktif kullanımını gerektiriyorsa oran artabilir.
Sol El Orta Parmağı Kaybı
Sol el orta parmak kaybı genellikle %10–12 aralığında değerlendirilir. Bu parmak, kavrama gücüne katkı sağladığı için fonksiyon kaybı dikkate alınarak oranlandırılır. Eğer kopma seviyesine göre yalnızca distal falanks kaybı varsa oran %5 seviyesine kadar düşebilir.
Sol El Yüzük Parmağı Kaybı
Yüzük parmağı kaybı, el fonksiyonlarına etkisi sınırlı olduğu için %5–10 arasında bir maluliyet oranıyla değerlendirilir. Dominant olmayan sol elde meydana geldiğinde oran daha düşük kalabilir. MF eklem seviyesinde tam kayıp durumunda %5 uygulanırken, daha uç kesilerde bu oran %2.5’a kadar düşer.
Sol El Serçe Parmağı Kaybı
Serçe parmak, elin denge ve destek işlevlerine katkıda bulunduğundan, tamamen kaybı durumunda %5–8 arasında bir maluliyet oranı doğurur. Eğer yalnızca uca yakın eklem seviyesinden kayıp söz konusuysa bu oran %2.5 civarında uygulanır. Sol eldeki kayıplar genellikle daha düşük değerlendirilse de, mesleki gereklilik halinde bu oran artırılabilir.
Tazminat Hesaplama Formülü ve Örnek (2025)
İş kazası sonucu parmak kopması nedeniyle hesaplanacak tazminat, işçinin brüt maaşı, maluliyet oranı ve kalan çalışma süresi dikkate alınarak hesaplanır. Formül şu şekildedir:
Tazminat = Brüt Maaş × Maluliyet Oranı × Kalan Yıl × 12
Örneğin, 20.000 TL maaş alan, %15 maluliyet oranı belirlenen ve emekliliğine 18 yıl kalan bir işçi için hesap şu şekildedir:
20.000 × 0,15 × 18 × 12 = 648.000 TL
Bu tutar sadece maddi zararları kapsar. Ayrıca, işçinin yaşadığı acı, stres ve sosyal etkiler nedeniyle ayrı bir manevi tazminat talep etme hakkı da bulunur. Bu hak, mahkeme tarafından somut olayın özelliklerine göre değerlendirilir ve miktar belirlenir.
İş Kazası Parmak Kopması Durumunda SGK Süreci ve Raporlandırma
İş kazası geçiren işçinin ilk olarak işvereni tarafından SGK’ya bildiriminin yapılması gerekir. Bildirim süresi üç iş günüdür. İşveren bildirim yapmazsa işçi doğrudan SGK’ya başvurabilir. SGK’ya yapılan bildirimin ardından işçi, yetkili bir sağlık kuruluna sevk edilir ve burada maluliyet oranı tespiti yapılır.
Kurul, kopan parmağın türünü, kopma seviyesini ve elin dominant olup olmadığını dikkate alır. Ayrıca işçinin yaptığı işin niteliği ve parmak kaybının fonksiyonel etkisi de değerlendirilir. Sağlık kurulu tarafından hazırlanan rapor, hem SGK’dan alınacak sürekli iş göremezlik geliri için hem de işverene karşı açılacak dava sürecinde kullanılır.
Kurul kararı doğrultusunda SGK, sürekli iş göremezlik oranını tespit eder ve belirli bir gelir bağlayabilir. Bu gelir, işçinin yaşam boyu alacağı bir ödenek olup çalışamadığı süre boyunca da geçerli olabilir.
Parmak Kopması Tazminat Davası Nasıl Açılır?
İş kazası sonucu parmak kopması yaşayan işçi, işveren aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Bu dava, işçinin ikametgahındaki iş mahkemesinde açılır. Dava dilekçesine şu belgeler eklenmelidir:
- SGK iş kazası bildirimi
- Sağlık kurulu maluliyet raporu
- Maaş bordrosu
- İş kazası tutanağı
- Tanık ifadeleri
- Fotoğraf, kamera kaydı gibi deliller
Mahkeme sürecinde bilirkişi atanır. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerine uyup uymadığı, kusur oranı gibi unsurlar değerlendirilir. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi emsal kararlarına göre, işverenin kusuru sabit ise tazminata hükmedilir.
Parmak Kopması Tazminat Davası Süreci
İş kazası sonucu meydana gelen parmak kopması nedeniyle açılacak tazminat davası, iş mahkemesinde görülür. Dava dilekçesi hazırlanırken kazaya ilişkin tüm belgelerin eksiksiz sunulması gerekir. Bunlar arasında iş kazası bildirimi, sağlık kurulu raporu, maaş bordrosu ve kazaya ilişkin tanık ifadeleri yer almalıdır.
Dava sürecinde mahkeme, olayın oluş şeklini, tarafların kusur oranını ve SGK tarafından belirlenen maluliyet oranını dikkate alır. Gerekli görüldüğünde bilirkişi raporu istenir. İşverenin ihmali sabit görülürse, hem maddi hem manevi tazminata hükmedilir. Dava süresi ortalama 1 ile 3 yıl arasında değişmekle birlikte, istinaf ve temyiz başvurularıyla bu süre uzayabilir.
Parmak Kopması Davası Ne Kadar Sürer?
Parmak kopması nedeniyle açılan tazminat davası, dosyanın içeriğine, tarafların iş birliğine ve itiraz süreçlerine göre değişiklik gösterir. Mahkeme süreci tek aşamada sonuçlanabileceği gibi, bilirkişi raporlarına ve SGK kararlarına yapılan itirazlarla dava istinaf veya Yargıtay aşamasına taşınabilir.
Genel olarak, iş kazası davaları ilk derece mahkemelerinde 1 ila 3 yıl arasında sonuçlanır. Ancak işverenin kusuru konusunda ihtilaf varsa, tanık dinlenmesi gerekiyorsa ya da belgeler yetersizse bu süre uzar. İstinaf ve temyiz süreci de dikkate alındığında, dosyanın tamamlanması 4–5 yıla kadar sürebilir. Bu nedenle sürecin başından itibaren belgelerin eksiksiz toplanması ve sağlık kurul raporunun netleştirilmesi kritik önemdedir.
Parmak Kopması Malulen Emeklilik İçin Yeterli midir?
Malulen emeklilik için gerekli olan şart, %60 ve üzeri oranında çalışma gücü kaybıdır. Tek bir parmağın kopması, bu oranı karşılamaz. Ancak birden fazla parmak kaybı, elin tamamının işlevini yitirmesi ya da dominant elde yüksek oranlı kayıplar bu sınırı aşabilir.
SGK tarafından belirlenen maluliyet oranı %60 seviyesindeyse ve işçi gerekli sigorta prim gün sayısını doldurmuşsa, malulen emeklilik hakkı doğabilir. Bunun için yine sağlık kurulundan alınacak resmi rapor gerekir. Malulen emeklilik, tazminat davasından bağımsız olarak değerlendirilir ve ayrı başvuru gerektirir.
Parmak Hareket Kısıtlılığı ve Fonksiyon Kaybı
Parmakların tamamen kopması dışında, fonksiyonlarını yitirmesi de maluliyet sebebidir. Hareket kısıtlılığı, sinir hasarı, tendon zedelenmesi ve eklem sertliği gibi nedenlerle parmak kullanılmaz hale gelmişse, sağlık kurulu bunu kalıcı iş göremezlik olarak değerlendirir. Bu durumda da tazminat ve sürekli gelir hakkı doğabilir.
Kısıtlılık değerlendirmesi için iyileşme sürecinin tamamlanması gerekir. Bu süre genellikle en az bir yıl olarak kabul edilir. Bu sürenin sonunda yapılan tetkiklerde hareket kaybı sabitlenmişse, oran belirlenir ve rapor düzenlenir.
Dominant Elin Kaybının Etkisi
Parmak kopması vakalarında hangi elin etkilendiği, maluliyet oranının ve tazminat miktarının belirlenmesinde kritik bir değişkendir. Genellikle sağ el dominant olarak kabul edilir. Sağ el, günlük yaşamda ve iş faaliyetlerinde daha aktif rol üstlendiğinden, sağ el parmaklarının kaybı daha yüksek iş gücü kaybı anlamına gelir. Sol elin kaybı ise aynı fiziksel zarara rağmen daha düşük oranda değerlendirilir.
Örneğin sağ başparmağın tamamen kaybı %30 oranında maluliyet doğururken, sol başparmak için bu oran genellikle %25 seviyesindedir. Aynı fark, diğer parmaklar için de geçerlidir. Dominant elin kaybı, işçinin mesleği doğrultusunda daha belirgin hale gelir. Elle çalışan meslek gruplarında (tesisatçı, marangoz, teknisyen, cerrah vb.) dominant elin kaybı, fiili iş göremezliğe neden olabileceği için tazminat daha yüksek hesaplanır.
Mahkemeler, meslek tanımıyla birlikte dominant el unsurunu birlikte değerlendirir. SGK’nın sağlık kurulu da bu farkı dikkate alarak maluliyet oranına etki eder. Bu nedenle tazminat hesaplamalarında, yalnızca hangi parmak olduğu değil, o parmağın hangi elde bulunduğu da temel belirleyicidir.
Ayak Parmak Kopması ve Tazminata Etkisi
Ayak parmaklarının kaybı da maluliyet kapsamında değerlendirilir. Özellikle ayak başparmağı, denge, yürüme ve ayakta kalma işlevlerinde önemli rol oynadığı için yüksek oranla değerlendirilir. Ayak başparmağının kaybı %10–15 oranında maluliyet doğururken, diğer ayak parmakları genellikle %2–5 arasında değerlendirilir.
Eğer birden fazla ayak parmağı kaybedilmişse, Balthazard Formülü ile toplam maluliyet oranı hesaplanır. Bu formül sayesinde oranların doğrudan toplanmasının önüne geçilir ve daha gerçekçi bir iş gücü kaybı değerlendirmesi yapılır. Özellikle ağır işlerde çalışan, uzun süre ayakta kalan veya hareket gerektiren mesleklerde ayak parmak kaybının etkisi daha yüksektir. Bu durum mahkeme değerlendirmelerinde dikkate alınır ve tazminat tutarına doğrudan yansır.
Ayak parmağı kaybı sonrası da SGK’dan sürekli iş göremezlik geliri talep edilebilir. Ancak bu gelir için de sağlık kurulu kararı gereklidir. Mahkemeler ise hem SGK oranını hem de işçinin mesleğini birlikte değerlendirerek maddi ve manevi tazminata hükmeder.
Parmak Kopması Engelli Raporu ve Sosyal Haklar

Parmak Engelli Raporu
Parmak kopması yaşayan bir kişi, kalıcı uzuv kaybı nedeniyle engelli statüsü kazanabilir. Bu durumun belgelenmesi için sağlık kuruluna başvuru yapılmalı ve kuruldan engelli raporu alınmalıdır. Engelli raporu, kişinin günlük yaşamını ne ölçüde etkileyen bir kayıp yaşadığını tespit etmek amacıyla düzenlenir.
Başparmak kopması genellikle %30 oranında değerlendirilir. İşaret parmağı %20, orta veya yüzük parmağı ise %10–15 aralığında bir orana sahiptir. Bu oranların toplamı %40 ve üzerine çıkarsa, kişi çeşitli sosyal haklardan yararlanabilir. Bunlar arasında vergi indirimi, istihdam kolaylıkları ve erken emeklilik gibi haklar bulunur. Ancak bu hakların kullanılabilmesi için rapor oranının yasal sınırların üzerinde olması gerekir.
Engelli raporu alınabilmesi için iyileşme sürecinin tamamlanmış olması şarttır. Geçici iş göremezlik ile kalıcı maluliyet durumu birbirinden farklıdır. Rapora konu olan kaybın kalıcı ve geri dönüşsüz olması gerekir. Bu nedenle, parmak kopması sonrası uzman doktorlar eşliğinde değerlendirilen rapor süreci, kazazedenin sosyal haklarını doğrudan etkiler.
PARMAK | PARMAK ÖZÜR ORANI |
BAŞPARMAK | 4 |
İŞARET PARMAĞI | 4 |
ORTA PARMAK | 6 |
YÜZÜK PARMAĞI | 4 |
KÜÇÜK PARMAK | 5 |
Manevi Tazminatın Hukuki Dayanağı
Manevi tazminat, parmak kopması nedeniyle yaşanan fiziksel acı, psikolojik etkiler ve sosyal yoksunluklara karşılık olarak talep edilir. Türk Borçlar Kanunu’nun 56. maddesi, beden bütünlüğüne yönelik ağır zararlarda manevi tazminat isteme hakkı tanır. Aynı zamanda 6098 sayılı Kanun’un 417. maddesi kapsamında, işverenin iş güvenliği yükümlülüğünü ihmal etmesi durumunda bu zararların tazmini zorunludur.
Manevi tazminat miktarı belirlenirken mahkeme şu kriterleri dikkate alır: İşçinin yaşı, olayın ağırlığı, iş gücü kaybının kalıcılığı, sosyal etkiler ve tarafların ekonomik durumu. Aynı zamanda olayda tarafların kusur oranı da değerlendirmeye katılır. İşverenin kusuru sabit ise ve iş kazasının oluşumunda işçiye atfedilebilecek ciddi bir ihmal yoksa, daha yüksek bir manevi tazminata hükmedilir.
Manevi tazminat, mahkemelerce takdir edilen ve hakimin takdir yetkisine dayanan bir kalemdir. Maddi tazminattan farklı olarak kesin hesaplamalara dayanmaz. Ancak yüksek maluliyet oranı, genç yaşta kayıp ve dominant elde kayıp gibi unsurlar manevi tazminat tutarını artırabilir.
Yargıtay ve Emsal Kararların Önemi
Parmak kopmasıyla sonuçlanan iş kazası davalarında, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin kararları belirleyici önemdedir. Emsal kararlar, aynı nitelikteki davalarda uygulanabilecek ilkeleri belirler. Özellikle kusur oranının dağılımı, tazminat hesaplama yöntemleri ve maluliyet oranlarının mahkemeye etkisi gibi konularda Yargıtay içtihatları büyük önem taşır.
Birçok davada işverenin iş güvenliği tedbirlerini almamış olması temel kusur sebebi olarak değerlendirilir. Ayrıca işçiye verilen kişisel koruyucu donanımın eksikliği, eğitim verilmemesi veya çalışma alanının riskli olması da kusurun işverende toplanmasına neden olabilir. Emsal kararlarda bu tür durumların ayrıntılı şekilde incelendiği ve işçiye yüksek tazminat ödemelerine karar verildiği görülmektedir.
Yargıtay kararları aynı zamanda dava sürecinin uzunluğuna da ışık tutar. Yerel mahkeme kararlarının istinafa ve temyize taşınması halinde süreç ortalama 3 ila 5 yıla uzayabilir. Bu nedenle dava sürecine hazırlıklı olmak, belgeleri eksiksiz sunmak ve uzman hukuk desteği almak önemlidir.
Parmak Kopması Davası Ne Kadar Sürer?
Parmak kopması nedeniyle açılan tazminat davası, dosyanın içeriğine, tarafların iş birliğine ve itiraz süreçlerine göre değişiklik gösterir. Mahkeme süreci tek aşamada sonuçlanabileceği gibi, bilirkişi raporlarına ve SGK kararlarına yapılan itirazlarla dava istinaf veya Yargıtay aşamasına taşınabilir.
Genel olarak, iş kazası parmak kopması davaları ilk derece mahkemelerinde 1 ila 3 yıl arasında sonuçlanır. Ancak işverenin kusuru konusunda ihtilaf varsa, tanık dinlenmesi gerekiyorsa ya da belgeler yetersizse bu süre uzar. İstinaf ve temyiz süreci de dikkate alındığında, dosyanın tamamlanması 4–5 yıla kadar sürebilir. Bu nedenle sürecin başından itibaren belgelerin eksiksiz toplanması ve sağlık kurul raporunun netleştirilmesi kritik önemdedir.
Tazminat Davasından Kazanılan Para Ne Kadar Zamanda Alınır?
İş kazası parmak kopması tazminat davası kazanıldıktan sonra ödeme süresi, kararın kesinleşmesinden itibaren başlar. Karar kesinleşirse, işveren yaklaşık 1–3 ay içinde ödemeyi yapmak zorundadır. İşveren ödeme yapmazsa, işçi icra takibi başlatarak tahsilat sürecini başlatabilir.
Eğer dava istinaf veya Yargıtay’a taşınmışsa, ödeme süresi uzar. Tüm yargı yolları tamamlandıktan sonra ödeme kararı kesinleşir ve ancak bu aşamadan sonra tahsilat mümkün olur.