Dolandırıcılık suçu, bir kimsenin hileli davranışlarla başkasını kandırarak kendisine veya bir başkasına çıkar sağlaması durumunda oluşur. Türk Ceza Kanunu’nun 157. ve 158. maddeleri, dolandırıcılığın hem temel hâlini hem de nitelikli hâllerini düzenler. 2026 yılında özellikle internet ve bilişim sistemleri üzerinden işlenen dolandırıcılık suçlarının sayısında artış görülmektedir. Çözüm Avukatlık, dolandırıcılık mağdurları için maddi kayıpların tespiti, delil yönetimi ve hukuki süreçlerin yürütülmesinde profesyonel destek sunar.
Dolandırıcılık Suçu Nedir? (TCK 157)
Dolandırıcılık Suçu Nedir? (TCK 157)
Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 157. maddesinde düzenlenen ve hileli davranışlarla mağdurun kandırılması sonucunda menfaat elde edilmesini ifade eden bir suçtur. Aşağıdaki tablo, suçun hukuki unsurlarını ve oluşma şartlarını özetlemektedir.
| Unsurlar | Açıklama |
|---|---|
| Tanımı ve Hukuki Unsurları | Dolandırıcılık, hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp onun veya başkasının zararına menfaat temin etmektir. Failin amacı mağduru gerçeğe aykırı bilgiyle yanıltarak çıkar elde etmektir. |
| Failin Kastı ve Hileli Davranış | Failin bilerek ve isteyerek aldatıcı davranışlarda bulunması gerekir. Hile, mağdurun gerçeğe aykırı bir duruma inanmasını sağlayacak yoğunlukta olmalıdır. Basit yalanlar bu suçu oluşturmaz. |
| Mağdurun Yanılgıya Düşürülmesi ve Menfaat Elde Etme | Mağdur, failin hilesiyle yanılgıya düşmeli ve bu yanılgı sonucu fail bir menfaat elde etmelidir. Menfaat maddi olabileceği gibi ekonomik değeri olan her türlü çıkarı kapsar. |
Tanımı ve Hukuki Unsurları
Dolandırıcılık, hileli davranışlarla bir kimseyi kandırarak menfaat sağlamaktır. Fail mağduru yanıltır.
Failin Kastı ve Hileli Davranış
Fail, bilerek aldatıcı davranışta bulunmalıdır. Hile, mağdurun gerçeğe aykırı inanç geliştirmesini sağlamalıdır.
Mağdurun Yanılgıya Düşürülmesi
Mağdur hileyle yanıltılır ve fail bu sayede menfaat elde eder. Çıkar maddi ya da ekonomik değere sahip olabilir.
Tanımı ve Hukuki Unsurları
Dolandırıcılık, hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp onun veya başkasının zararına menfaat temin etmektir. Failin amacı, mağduru gerçeğe aykırı bilgiyle yanıltarak maddi bir çıkar elde etmektir.
Failin Kastı ve Hileli Davranış
Suçun oluşabilmesi için failin bilerek ve isteyerek aldatıcı davranışlarda bulunması gerekir. Hile, mağdurun gerçek dışı bir duruma inanmasını sağlayacak yoğunlukta olmalıdır.
Mağdurun Yanılgıya Düşürülmesi ve Menfaat Elde Etme
Mağdur, failin hilesiyle yanılgıya düşmeli ve bu yanılgı sonucu fail bir menfaat elde etmelidir. Menfaat maddi olabileceği gibi, ekonomik değeri olan her türlü çıkarı kapsar.
Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158)
Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158)
Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158)
Aşağıdaki kartlar, TCK 158 kapsamında nitelikli dolandırıcılık hallerini özetler. Bu hallerde ceza, temel dolandırıcılığa göre daha ağırdır.
Kamu Kurumlarını Araç Kılarak
Kamu kurumlarının adı, yetkisi veya belgeleri kullanılarak yapılan eylemler nitelikli sayılır; temel suça göre ceza artırılır.
Banka / Kredi Kuruluşlarını Kullanma
Bankacılık sistemleri veya finans kuruluşları üzerinden işlenen fiillerde alt sınır genellikle 3 yıldır. Banka kayıtları ve para hareketleri başlıca delildir.
Bilişim Sistemleri ve İnternet
Sahte siteler, kripto transferleri, sosyal medya talepleri ve yatırım vaatleri bu kapsamdadır. IP kayıtları, işlem logları ve ekran görüntüleri kritik delillerdir.
Dini/Sosyal Görünümle
Bağış/yardım kampanyası görüntüsüyle menfaat sağlama; toplumsal güveni kötüye kullanma nitelikli dolandırıcılık oluşturur.
Nitelikli dolandırıcılık (TCK 158), dolandırıcılık fiilinin belirli araçlar veya kurumlar kullanılarak daha karmaşık ve güveni kötüye kullanan şekilde işlenmesidir. Bu tür suçlarda fail, mağdurun güvenini kazanmak veya resmi görünüm yaratmak için kamu kurumlarını, finans kuruluşlarını veya dijital sistemleri araç hâline getirir.
Kamu Kurumlarını Araç Kılarak Dolandırıcılık
Kamu kurumlarının adı, yetkisi veya belgeleri kullanılarak yapılan dolandırıcılık suçları “nitelikli” sayılır. Ceza, temel dolandırıcılık suçuna göre daha ağırdır.
Banka veya Kredi Kuruluşlarını Kullanma
Banka veya finans kuruluşlarının sistemi kullanılarak yapılan dolandırıcılıkta ceza alt sınırı 3 yıldan başlar. Bu tür suçlarda banka kayıtları ve para hareketleri delil niteliği taşır.
Bilişim Sistemleri ve İnternet Üzerinden Dolandırıcılık
Bilişim Sistemleri ve İnternet Üzerinden Dolandırıcılık
Sahte internet siteleri, kripto para transferleri, sosyal medya üzerinden para talepleri veya yatırım vaatleri, bilişim sistemleri dolandırıcılığı kapsamına girer. Bu suçlarda IP kayıtları, işlem logları ve ekran görüntüleri delil olarak değerlendirilir.
Dini, Sosyal veya Hayır Amaçlı Görünümlü Dolandırıcılık
Bağış toplama, yardım kampanyası veya dini duyguları istismar ederek çıkar sağlama eylemleri de nitelikli dolandırıcılık sayılır. Toplumda güven duygusunu kötüye kullanmak bu suçun tipik özelliğidir.
Dolandırıcılık Suçunun Cezası 2026
Dolandırıcılık Suçunun Cezası 2026
Dolandırıcılık Suçunun Cezası 2026
Dolandırıcılık suçlarında uygulanacak cezalar, eylemin türüne, suçun işlenme şekline ve failin kast derecesine göre belirlenir. TCK 157’de temel (basit), TCK 158’de ise nitelikli hâller düzenlenmiştir. Aşağıda 2026 yılı itibarıyla güncel ceza aralıkları özetlenmiştir.
Basit Dolandırıcılık (TCK 157)
1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası uygulanır. Mahkeme, zararın giderilmesi veya failin pişmanlığı durumunda indirime gidebilir.
Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158)
3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası verilir. Kamu kurumları, bankalar veya bilişim sistemleri üzerinden işlenen fiillerde alt sınır artar.
Teşebbüs, İştirak ve Zincirleme Suç
Suç birden fazla kişiye veya farklı tarihlerde sistematik biçimde işlenmişse “zincirleme suç” hükümleri uygulanır. Teşebbüs hâlinde kalan fiillerde ceza oranında indirim yapılır.
Basit Dolandırıcılıkta Ceza Miktarı (TCK 157)
Basit dolandırıcılık suçunun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasıdır. Mahkeme, zararın giderilmesi veya failin pişmanlığı gibi durumları dikkate alabilir.
Nitelikli Dolandırıcılıkta Ceza Aralığı (TCK 158)
Nitelikli dolandırıcılık suçlarında ceza 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasıdır. Kamu kurumları, bankalar veya bilişim sistemleri aracılığıyla işlenen suçlarda alt sınır artar.
Suça Teşebbüs, İştirak ve Zincirleme Suç Durumları
Suçun birden fazla kişiye veya farklı tarihlerde sistematik biçimde işlenmesi hâlinde “zincirleme suç” hükümleri uygulanır. Teşebbüs hâlinde kalan fiillerde ise ceza oranında indirim yapılır.
Dolandırıcılık Suçunda Deliller ve Soruşturma Süreci
Dolandırıcılık Suçunda Deliller ve Soruşturma Süreci
Dolandırıcılık suçunda deliller ve soruşturma süreci, mağdurun hakkını arayabilmesi açısından davanın en kritik aşamasını oluşturur. Maddi delillerin eksiksiz toplanması, dijital izlerin korunması ve resmi başvuru sürecinin zamanında yapılması, soruşturmanın sonucunu doğrudan etkiler. 2026 uygulamalarında özellikle banka hareketleri, kripto transferleri ve dijital mesaj kayıtları delil niteliğinde değerlendirilmektedir. Bu nedenle her belge, zaman damgalı biçimde saklanmalı ve savcılığa sunulmalıdır.
Hesap Hareketleri, Yazışma ve Dijital Kanıtlar
Banka dekontları, para transfer kayıtları, sosyal medya mesajları ve e-posta yazışmaları delil olarak kullanılır. Bu delillerin zaman damgalı ve değiştirilemez biçimde saklanması önemlidir.
Banka, EFT ve Kripto Transferlerinin İncelenmesi
Şüpheli para transferleri, savcılık ve MASAK iş birliğiyle incelenir. Kripto para borsalarından alınan işlem kayıtları da dolandırıcılık dosyalarında sıklıkla kullanılır.
Savcılık Başvurusu ve Şikâyet Süresi
Dolandırıcılık suçlarında şikâyet süresi 6 aydır. Mağdur, suçu ve faili öğrendiği tarihten itibaren bu süre içinde savcılığa başvuru yapmalıdır.
Dolandırıcılık Suçu Davası Nasıl Açılır?
Dolandırıcılık Suçu Davası Nasıl Açılır?
Dolandırıcılık suçu davası, mağdurun zarara uğradığı eylemi yargı önüne taşıyarak faillerin cezalandırılmasını sağlamayı amaçlar. Bu süreç, savcılığa yapılacak bir şikâyet dilekçesiyle başlar ve delillerin eksiksiz şekilde sunulmasıyla ilerler. Şikâyet dilekçesinde olayın tarihi, tarafların kimliği ve maddi zararın boyutu açıkça belirtilmelidir. Çözüm Avukatlık, dolandırıcılık davalarında hem soruşturma hem kovuşturma aşamalarında müvekkillerine delil toplama, savunma stratejisi ve tazminat sürecinde profesyonel destek sunar.
Şikâyet Dilekçesi Hazırlama
Dilekçede olayın tarihi, faillerin kimliği, dolandırıcılığın şekli ve maddi zarar miktarı açıkça belirtilmelidir. Delil listesi dilekçeye eklenmelidir.
TCK 157 de Savcılık Soruşturması ve Delil Toplama
Savcılık, banka kayıtlarını ve dijital verileri toplar. Gerekli hallerde iletişim tespiti ve bilirkişi incelemesi yapılır.
Mahkeme Süreci ve Avukatın Rolü
Çözüm Avukatlık, müvekkillerinin delil sunumunu, ifade süreçlerini ve zararın tazminini sistematik biçimde yürütür. Ceza davası ve tazminat talepleri birlikte yönetilebilir.
Dolandırıcılık Suçunda Ceza İndirimi ve HAGB Uygulaması
Dolandırıcılık suçunda ceza indirimi ve HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) uygulaması, failin zararı gidermesi, pişmanlığını göstermesi veya ilk defa suç işlemesi gibi durumlarda devreye girer. Bu düzenlemeler, adaletin sağlanmasıyla birlikte failin topluma yeniden kazandırılmasını amaçlar. Özellikle etkin pişmanlık, zarar tazmini ve ilk defa suç işleme halleri, mahkemelerin ceza tayininde önemli rol oynar. Dolandırıcılık davalarında bu seçeneklerin değerlendirilmesi, profesyonel hukuki destekle daha etkin biçimde yürütülür.
Zararın Giderilmesi ve Etkin Pişmanlık
Fail, suçtan elde ettiği menfaati iade ederse ceza indirimi uygulanabilir. Bu, etkin pişmanlık kapsamında değerlendirilir.
İlk Defa Suç İşleyenler İçin HAGB ve Erteleme
İlk kez suç işleyen ve zararı gideren kişiler için mahkeme Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kararı verebilir.
TCK 157 Ceza Para Cezasına Çevrilme İmkânı
Hapis cezası kısa süreliyse mahkeme cezayı adli para cezasına çevirebilir. Bu durumda fail cezaevine girmeden cezasını öder.
Sık Sorulan Sorular – Dolandırıcılık Suçu ve Cezası 2026
Dolandırıcılık Suçu ve Cezası 2026 hakkında en çok merak edilen sorular, ceza süreleri, uzlaşma imkânları, beraat koşulları ve tazminat süreçleriyle ilgilidir. Özellikle nitelikli dolandırıcılık (TCK 158) kapsamında verilen cezaların infaz oranı, etkin pişmanlık ve HAGB uygulamaları 2026 yılında sıkça gündeme gelmektedir. Aşağıda, dolandırıcılık davalarına ilişkin en güncel yasal çerçeve ve uygulama detaylarına dair sık sorulan soruları bulabilirsiniz.
Nitelikli dolandırıcılıktan 6 yıl ceza alan ne kadar yatar?
İnfaz yasasına göre nitelikli dolandırıcılıktan 6 yıl hapis cezası alan kişi, koşullu salıverilme hükümleri kapsamında yaklaşık 4 yıl cezaevinde kalır. İyi hâl veya etkin pişmanlık uygulanırsa bu süre kısalabilir.
Nitelikli dolandırıcılıktan beraat edilir mi?
Suçun unsurları oluşmadıysa, özellikle hileli davranış ispat edilememişse beraat mümkündür. Mahkeme, failin kastı ve mağdurun kandırılıp kandırılmadığını delillere göre değerlendirir.
Dolandırıcılıktan ceza alan hangi cezaevinde yatar?
Dolandırıcılık suçu adli suç kabul edilir. Cezanın süresine göre açık veya kapalı cezaevinde infaz yapılır. İnfazın yeri Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü tarafından belirlenir.
Devleti dolandırmanın cezası nedir?
Kamu kurum veya kuruluşlarını araç kılarak yapılan dolandırıcılık TCK 158/1-d kapsamında değerlendirilir. Cezası 4 yıldan 10 yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır.
Dolandırıcılıkta uzlaştırma var mı?
Basit dolandırıcılık suçunda uzlaşma mümkündür. Ancak kamu kurumlarını veya bilişim sistemlerini kullanarak işlenen nitelikli dolandırıcılık suçlarında uzlaşma hükümleri uygulanmaz.
Nitelikli dolandırıcılıkta ceza indirimi var mıdır?
Evet. Failin zararı gidermesi, etkin pişmanlık göstermesi veya soruşturma aşamasında iş birliği yapması hâlinde mahkeme tarafından cezada indirim uygulanabilir.
Dolandırıcılıktan savcılığa suç duyurusu ne zaman sonuçlanır?
Ortalama 3 ila 6 ay arasında soruşturma aşaması tamamlanır. Ancak dijital ve finansal işlemler içeren dosyalarda bilirkişi incelemeleri nedeniyle süreç daha uzun sürebilir.
Dolandırıcıya tazminat davası açılır mı?
Evet. Mağdur, ceza davasına ek olarak maddi veya manevi zararlarını talep etmek için tazminat davası açabilir. Bu iki süreç birbirinden bağımsız ilerleyebilir.
