51/2-a Trafik Cezası, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında hız sınırının yol tipine göre belirlenmiş değerin %10–30 aralığında aşılması hâlinde uygulanan idari yaptırımdır. Bu içerikte ihlalin nasıl tespit edildiği, ceza puanı, erken ödeme indirimi, itiraz süreci ve resmi kurumlarla yürütülecek işlemler, uygulamadaki güncel pratikler ışığında kurumsal ve anlaşılır bir dille açıklanmaktadır. Amaç, sürücülerin hak kaybına uğramasını önlemek ve her olay özelinde doğru hukuki stratejiyi belirlemektir.
51/2-a Hukuki Dayanak ve Kapsamı
51/2-a Hukuki Dayanak ve Kapsamı
Hız ihlalleri Karayolları Trafik Kanunu’nun 51. maddesi ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenir; 51/2-a Trafik Cezası ise hız sınırının hafif oranlı aşımı için öngörülen kademedir. Uygulamada ölçüm noktası, yol sınıfı ve hız sınırı levhaları birlikte değerlendirilir. İhlal tutanağı plaka esas alınarak düzenlenebileceği gibi durdurmalı denetimle de tesis edilebilir; her iki durumda da usul ve delil yeterliliği yargısal denetime tabidir.
Hız İhlalinin Tespiti: Radar, EDS ve Mobil Denetimler
İhlaller çoğunlukla sabit Elektronik Denetleme Sistemleri (EDS), mobil radar araçları ve anlık radar noktalarıyla tespit edilir. Ölçüm cihazlarının kalibrasyon süreleri ve kurulum protokolleri denetim hukukunun önemli bileşenleridir. İtiraz süreçlerinde cihazın kalibrasyon belgesi, ölçüm saati, koordinat ve şerit bilgisi, foto/video delilleri ile hız limitini gösterir levha kayıtları değerli görülür.
Ceza Tutarı, Erken Ödeme İndirimi ve Ceza Puanı
Para cezaları yıllık yeniden değerleme oranıyla güncellenir; tebliğden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılırsa kanuni oranda erken ödeme indirimi uygulanır. Hız sınırı ihlalinin 51/2-a kademesinde ceza puanı genellikle 10 olarak işlenir; aynı yıl içinde puan birikimi üst limite yaklaşırsa geçici sürücü belgesi tedbirleri gündeme gelebilir. İndirimin kaybı çoğu zaman sürenin geçirilmesinden kaynaklanır; bu nedenle tebliğ tarihinin doğru tespiti kritik önemdedir.
Trafik Cezaları Güncel Tablo
| İhlal Türü | Peşin Ödeme | Normal Ceza |
|---|---|---|
| Kırmızı ışıkta geçme | 1.506 TL | 2.168 TL |
| Cep telefonu kullanma | 1.506 TL | 2.168 TL |
| Hız sınırını %10–30 aşma | 1.506 TL | 2.168 TL |
| Hız sınırını %30–50 aşma | 3.135 TL | 4.516 TL |
| Hız sınırını %50’den fazla aşma | 6.439 TL | 9.268 TL |
| Drift atma | 32.233 TL | 46.411 TL |
| Sahte plaka kullanma | 32.170 TL | 46.326 TL |
| Uyuşturucu madde etkisinde araç kullanma | 33.240 TL | 47.876 TL |
| Alkol/uyarıcı madde testini kabul etmemek | 18.452 TL | 26.550 TL |
| Plakasız araç kullanma | 10.917 TL | 15.709 TL |
| Alkollü araç kullanma (ilk yakalanma) | 6.439 TL | 9.268 TL |
| Alkollü araç kullanma (ikinci yakalanma) | 12.977 TL | 18.676 TL |
| Ehliyetsiz araç kullanma | 12.977 TL | 18.676 TL |
| Çakar veya siren kullanma | 6.439 TL | 9.268 TL |
| Emniyet şeridini ihlal | 6.439 TL | 9.268 TL |
| Plakanın okunurluğunu engelleme | 2.647 TL | 3.812 TL |
| Muayenesiz araç kullanma | 1.506 TL | 2.168 TL |
| Şerit değiştirme kuralına uymama | 1.506 TL | 2.168 TL |
Ödeme Kanalları ve Resmî Kurum Süreçleri
Ödemeler Gelir İdaresi Başkanlığı çevrimiçi sistemleri, bankalar, vergi daireleri ve PTT üzerinden yapılabilir. Ceza ve puan bilgileri e-Devlet Kapısı ile Emniyet Genel Müdürlüğü sorgu ekranlarından kontrol edilebilir. Dijital tebligat ve UETS kullanılıyorsa bildirim tarihleri elektronik kayıtlarla belirlenir; bu tarih, itiraz süresinin başlangıcıdır.
51/2-a Trafik Cezasına İtiraz Süreci
51/2-a Trafik Cezasına İtiraz Süreci
İtirazlar tebliğden itibaren 15 gün içinde ikametgâh yeri veya işlem yerindeki Sulh Ceza Hâkimliği’ne yapılır. Başvuru UYAP Vatandaş üzerinden elektronik olarak da gönderilebilir. Başarılı bir başvuru için ölçüm cihazına ilişkin kalibrasyon belgesi, hız limit levhası durumu ve ölçüm bölgesinin yol sınıfı gibi teknik ayrıntılar somutlaştırılmalıdır. İtiraz kabul edilirse idari para cezası iptal edilir; daha önce ödeme yapılmışsa iade prosedürleri işletilir.
İtiraz Dilekçesinde Yer Alması Gereken Bilgiler
Her başvuru, olayın teknik fotoğrafını çıkaracak asgari unsurları taşımalıdır. Dilekçenin netliği, delil bütünlüğü ve zamanlama, yargısal değerlendirmeyi doğrudan etkiler.
İtiraz Dilekçesinde Yer Alması Gereken Bilgiler (Özet Tablo)
Trafik idari para cezasına itiraz dilekçesinde mutlaka yer alması gereken temel bilgiler aşağıdaki mobil uyumlu tabloda özetlenmiştir.
| Bilgi Başlığı | İçerik / Açıklama |
|---|---|
| Tebligat ve Ölçüm Bilgileri | Tebligatın tarihi, ölçümün yapıldığı tarih ve saat, yer–koordinat bilgisi |
| Yol ve Hız Sınırı Bilgileri | Yol sınıfı (şehir içi/şehirlerarası vs.), o yol için geçerli hız sınırı ve hız levhalarının fiilî olarak mevcutiyeti |
| Radar / EDS Cihaz Bilgileri | Kullanılan radar/EDS cihaz kodu, son kalibrasyon tarihi ve mümkünse kurulum krokisi veya yerleşim planı |
| Delil Seti | Fotoğraf ve video kayıtları, tanık anlatımları, araç telemetri/veri kayıtları (jps, hız verisi vb.) |
| Araç Fiilî Kullanıcısı | Ceza yalnızca plaka üzerinden kesilmişse, aracı fiilen kullanan kişiye dair açıklamalar ve varsa belgeler |
Tekrar Eden İhlalin Sonuçları
Kısa aralıklarla mükerrer hız ihlali yapılması durumunda ceza puanı birikimi artar ve sürücü belgesinin geçici olarak geri alınmasına kadar gidebilen idari süreçler başlayabilir. Bazı hâllerde psikoteknik değerlendirme ve sürücü davranış eğitimi istenebilir. Bu tür tedbirler idari nitelikte olup yargısal denetime açıktır; hak kaybı iddiaları somut delillerle desteklenmelidir.
Sigorta İlişkileri ve Risk Profili
Tekil bir hız sınırı ihlali çoğu poliçede doğrudan prim artışına yol açmasa da, sık tekrarlanan ihlaller sigorta şirketlerinin risk değerlendirmelerinde parametre olarak görülebilir. Özellikle hasar dosyasıyla eş zamanlı ihlal geçmişi, yenileme dönemlerinde prim farklılığına zemin hazırlayabilir; bu nedenle sürücülerin risk puanlarını koruması uzun vadeli maliyetleri düşürür.
Araç Cinsine Göre Hız Sınırları
| Araç Cinsi | Yerleşim Yeri İçinde | Çift Yönlü Karayollarında | Bölünmüş Yollarda | Otoyollarda |
|---|---|---|---|---|
| Otomobil (M1) | 50 | 90 | 110 | 120 |
| Minibüs (M2) | 50 | 80 | 90 | 100 |
| Otobüs (M2-M3) | 50 | 80 | 90 | 100 |
| Kamyonet (N1) | 50 | 80 | 85 | 95 |
| Panelvan (N1) | 50 | 85 | 100 | 110 |
| Motosiklet (L3) | 50 | 80 | 90 | 100 |
| Motorlu bisiklet (L1–L2–L6) | 30 | 45 | 45 | Giremez |
| Tehlikeli madde taşıyan araçlar | 50 | 60 | 70 | 70 |
Diğer Hız İhlali Kademeleriyle İlişki (51/2-b ve 51/2-c)
51/2-a, %10–30 aşım kademesini ifade ederken, 51/2-b kademesi %30–50 arası, 51/2-c kademesi ise %50 üzeri aşımı kapsar. Kademe yükseldikçe para cezası ve ceza puanı da artar, dolayısıyla yargısal denetimde delil titizliği daha da önem kazanır. Bu tasnif, ölçüm ve levha şartlarının eksiksiz değerlendirilmesini zorunlu kılar.
Pratik Uygulama Önerileri
Günlük sürüşte hız takibi yalnızca cezadan kaçınmak için değil, güvenlik için de kritik bir disiplindir. Teknoloji destekli çözümler, hız limitlerinin değişken olduğu hatlarda ihlalin önüne geçebilir. İpuçları: Navigasyonda hız uyarısını açın; hız sabitleyiciyi limitlere göre ayarlayın; radar uyarı levhalarını dikkate alın; uzun yol öncesi güzergâh hız limitlerini kontrol edin.
Çözüm Avukatlık ve Arabuluculuk Ofisi’nin Kurumsal Yaklaşımı
Ofisimiz, 51/2-a Trafik Cezası dosyalarında ölçüm tekniği, kalibrasyon ve yol sınıfı tespitlerini teknik standartlara göre inceler; delil zincirini güçlendiren bilgi-belgeleri derler; Sulh Ceza Hâkimliği nezdinde yapılandırılmış dilekçelerle süreci yürütür. Hatalı işlem şüphesinde, tutanak ve veri setlerini dosyaya kazandırarak etkili bir yargısal denetim hedefler; erken ödeme ve iade süreçleri dahil tüm idari adımları planlar.
Sık Sorulan Sorular – 51/2-a Trafik Cezası
Sık Sorulan Sorular – 51/2-a Trafik Cezası
51/2-a Trafik Cezası Hangi Aşım Oranında Uygulanır?
Yol için geçerli hız sınırının %10–30 aralığında aşılması durumunda uygulanır. Örneğin 90 km/s sınırının bulunduğu kesimde 99–117 km/s aralığına düşen hızlar bu kademeye girer; kesin değerlendirme ölçüm raporundaki oran üzerinden yapılır.
Erken Ödeme İndirimi Nasıl Alınır?
Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılırsa kanuni indirim uygulanır. Ödeme GİB, banka, vergi dairesi veya PTT kanallarıyla tamamlanabilir; süre aşıldığında indirim hakkı düşer.
Önce Ödersem İtiraz Hakkım Biter Mi?
Hayır. Erken ödeme itiraz hakkını ortadan kaldırmaz. İtiraz kabul edilirse tutarın iadesi için idare nezdinde süreç başlatılır; mahkeme kararıyla iade hızlanır.
Radar ve EDS Kayıtları Nasıl Delil Olur?
Fotoğraf, hız değeri, koordinat, tarih-saat ve cihaz kodu birlikte değerlidir. Kalibrasyon süresi geçmişse veya kurulum standart dışıysa yargısal denetimde iptal ihtimali doğabilir.
Ceza Puanı Ehliyetimi Tehlikeye Atar Mı?
Tekil 51/2-a ihlalinde işlenen puan tek başına belgeyi riske sokmaz; ancak yıl içinde biriken puan üst sınıra yaklaşırsa geçici geri alma ve psikoteknik gibi idari süreçler gündeme gelebilir.
