Trafik Sigortası Kapsamında Tazminat Nasıl Ödenir?

Trafik sigortası kapmasında tazminat ödemeleri 2918 Kara yolları Trafik kanununa göre yapılmaktadır. Tazminat ödemesi almanın birinci koşulu sigorta şirketine başvuru yapmaktır. Sigorta şirketi ilgili hasarla ilgili dosya oluşturup ilgili incelemeyi ilerlettikçe sizden yeni belgeler talep edebilir.

Trafik Sigortası Nedir? Hangi Zararları Karşılar?

Zorunlu Trafik sigortası, seyir halindeki aracın kaza yapması durumunda kusurlu olamayan sürücüye maddi destek sağlayan bir sigorta türüdür. Kazalarda oluşabilecek bedensel yaralanmalardan doğan mağduriyetin ve maddi kayıpların en aza indirilmesini ve kazaya uğrayan kişinin haklarını güvence altına almayı amaçlar.  Zorunlu Trafik sigortası kaza sonrasındaki yaptırımların hafiflemesi bakımından, araç sahipleri için erken alınmış bir önlem olarak da düşünülebilir. Bunların dışında kazaya sebebiyet veren sürücünün, verdiği zararı karşılayacak gücünün olamaması, Zorunlu Trafik Sigortasının oldukça gerekli kılmaktadır.  Sigortalıya düşen sorumluluklar 2918 Kara yolları Trafik kanununa göre belirlenir.

Türkiye’de bir aracın trafiğe çıkmadan önce tamamlaması gereken belgelerden biri de zorunlu trafik sigortasıdır. Kanundaki resmi adıyla ‘’Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’’  olan bu sigorta işlemi yapılmadan trafiğe çıkmak yasaktır. 

İlginizi Çekebilir: Trafik Kazası Tazminat Hesaplama

Zorunlu Trafik Sigortası Teminatı

 İçeriği 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre belirlenmiş, sigortalıya düşen hukuki sorumlulukları ve tazminata ilişkin talepleri kapsar.

Trafiğe çıkan her motorlu aracın yaptırması zorunlu olan trafik sigortasının limit ve teminatları, Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenmektedir. 2011 yılında, alınan bir kararla trafik sigortalarında, kazaya uğrayan kişilerin tüm tedavi masrafları SGK tarafından üstlenilmiştir ancak trafik sigortası şirketleri poliçe yönetmeliğinde belirlenen miktarda SGK’ya prim ödemesi yapar. Belirlenen teminat sigorta şirketlerine göre değişmez, hepsinde aynıdır.

Trafik sigortasından en etkili şekilde faydalanmak için, hangi durumlarda hasarın karşılanıp hangi durumlarda karşılanmayacağı ve poliçede belirlenen limit ve tutarların bilinmesi gerekir.

Zorunlu trafik sigortasının hasarı karşıladığı durumlar;

• Kasıt olmadan kamuya ait mallara verilen maddi zararlar,
• Üçüncü kişilere ait olan ev ve dükkan benzeri mallara verilen maddi hasarlar,
• Trafik kazası sonrasında karşı tarafta meydana gelen maddi zararlar,
• Kazada yaralananların hastane masrafları,
• Trafik kazası sonucunda yaralananların çalışamaz olması halinde, yaralanan ve yaralanan kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin masrafları,
• Trafik kazası sonucu varsa vefat eden kişilerin defin işlemlerinden doğan ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin masraflar,
• Kişilerin kusurlu olmadığı durumlarda itiraz edilip açılan davaların masraflarıdır.

Maddi Zarar Teminatı

Kaza sonrası meydana gelen değeri olan mallar üzerindeki azalmaları Trafik sigortası karşılamakla yükümlüdür. Kurum tarafından görevlendirilen eksper genel usul ve şartlara göre maddi kaybın belirlemesini yapar.  Değer kaybı hesaplaması, bu eksperler tarafından düzenlenen tablolardaki;

• Araç gurubu ve araç kodları
• Maddi zarara uğrayan aracın piyasadaki ederi
• Aracın kullanılmışlık düzeyi, kilometre bilgisi ve çalışma saati
• Araçtaki değişen, onarılan ve boyanan parça sayısına göre hesaplanır.

Hasar alan parçanın tamir edilmesi durumunda, parçanın gerçek bedeli işçilik bedelinin %15 ine kadar ise hafif onarım, %15’ten %30 ‘a kadar ise orta onarım, %30’dan fazla ise yüksek onarım katsayısı uygulanır. Trafik sigorta şirketince işçilik ve parça bedelinin belirlenemediği durumlarda ise parça bedeli yüksek onarım katsayısıyla hesaplanır.

Hukuki açıdan trafik kazaları, Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 49 gereğince haksız fiil sorumluluğu kapsamındadır.  Olası bir trafik kazası neticesinde kişinin uğrayacağı bedensel zararda karşılanan,

 Tedavi ve iyileştirme giderleri

• Geçici iş göremezlik raporuyla iş ve kazanç kaybı
• Sürekli iş göremezlik nedeniyle iş ve kazanç kaybı
• Kişinin ekonomik durumunun zayıflayacağından doğan kayıplardır.

Sağlık Giderleri Teminatı

Zorunlu trafik sigortası, kaza sonucu bedensel zarara uğranması, bu zararın tedavi edilmesi; gerekiyorsa ilerlemesinin önlenmesini kapsar. Tedavi sürecinde yapılan harcamalar tedavi masrafları; kişinin, eski çalışabilir haline gelene kadar yapılan harcamalar da iyileştirme masrafları olarak adlandırılır. Kişide var olan hastalığın, kaza sonucu artmasıyla ortaya çıkan masraflar da bu kapsamda sayılır.

Sakatlanma Teminatı

Kaza sonucunda kişilerin çalışma ve ekonomik geçimini sağlamasına engel olabilecek kalıcı sakatlık ve kazanç kaybı, Trafik Sigortasının bu teminat başlığı altında karşılanır.  Ayrıca sakatlıktan doğan bakıcı ihtiyacı giderleri de bu teminat kapsamındadır. Trafik sigortası, iş göremezlik oranı ve süresini belirlenmesinde kurul raporunu dikkate alır.

Ölüm Teminatı

Trafik sigortası, üçüncü kişinin kaza sonucu ölmesi halinde Cenaze ve sonrasındaki matem giderleri, Kaza sonucu ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin giderlerini karşılamakla yükümlüdür. Trafik sigortası bu giderlerin hesaplanmasında ölen kişinin yaşını, mesleğini, medeni halini, çocuk sahibi olup olmadığı gibi kriterleri baz alır.

Bunların dışında bir tazminat söz konusu olur ise SGK,  sürücü ve araç sahibinden hak talep edilebilmektedir.

Bazı manevi tazminat talepleri ek sözleşme ile teminat kapsamında yer alabilir. Bu talepler Trafik Sigortası kapsamında yer almıyor olsa dahi Trafik Sigortası Teminat limitleri içinde yer alır.

Trafik Sigortası Teminatı Dışında Kalan Haller

Trafik sigortasının genel şartlarına göre kapsam dışında kalan ve sigorta şirketi tarafından herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayan durumlar aşağıdaki gibidir.

• Hak sahibinin kendisinden kaynaklanan kaza durumu,
• Çalışır durumda olmayan araçların sebep olduğu kazalar,
• Hak sahibi dışında eş, evlat edinilmiş çocuk, birlikte yaşayan kardeşlerden gelen hak talebi,
• Araç içinde bulunan eşyadan başka römorkta taşınan eşyanın uğradığı zarar için hak talebi (Römork zararı),
• Manevi Tazminat talepleri,
• Aracın çalındığını bildiği halde araca binen kişilerin, uğradığı zarar sebebiyle hak talepleri,
• Motorlu bisikletlerin uğradığı zararın karşılanması için başvurduğu hak talepleri,
• Hasar dolayısıyla trafikten çekilmiş ya da hurdaya çıkarılmış araçların değer kaybı tazminat talepleri,
• 12/04/1991 tarihli 3713 sayılı terörle mücadele kanununda belirtilmiş olan terör eylemlerinde kullanılan araçlar ve bu araçlara bilerek binenlerin uğrayacağı zarardan doğan hak talepleri,
• Araç sahibi ile aracı işletenin arasından doğan anlaşmazlıklar sebebiyle oluşan zararın karşılanmasındaki tazminat talebi,
• Sürat yarışlarına katılma veya yarışın yapılacağı alanda antrenmanlar sırasında meydana gelen hasar için tazminat talebinde bulunma,
• Yedek akaryakıt haricindeki parlayan ya da patlayan madde taşınmasından kaynaklanan zararların tazmin talebi,

Trafik Sigortası kapsamının dışında kalır.

Trafik Sigortası Teminat Ve Hasar Başvuru Süreci

Trafik kazası anından itibaren kazanın ihbar edilmesi, tespitin yapılması, hasar gören aracın tamir süreci ve sonrasında yapılan ödeme, hasar sürecidir. Aracın çalınmış olması yaralanma ya da ölümle sonuçlanan trafik kazaları da hasar süreci içinde yer alır.

Oluşan kaza sonrası hayati müdahaleler yapıldıktan sonra sigorta şirketleri ile iletişime geçilir.

İşlemlerinin en doğru şekilde uygulanmaya başlaması için:

• Sigortanın adına kayıtlı olduğu kişinin adı-soyadı, T.C kimlik numarası,
• Kazanın ya da hasarın olduğu ve saat
• Kaza ya da hasarın meydana geldiği yer,
• Kaza ya da hasarın nedeni,
• Hasar için tutulan tutanağı,
• Hasarın boyutunu ve muhtemel masrafını,
• Poliçe numarası gibi gerekli detayların sigorta şirketine ivedilikle iletilmesi gerekir.

Trafik kazasının Trafik sigortası şirketlerine kazanın meydana geldiği andan itibaren 5 iş günü içinde bildirilmesi gerekir. Bu süre işlemlerin hızlı şekilde ilerlemesinde kolaylık sağlar. 5 iş günü geçtiği taktirde haber verilmeyen durumlarda hak kayıpları yaşanabilir.

Hasar ihbarı sırasında yukarda belirtilen maddelerler, trafik sigortası şirketine bildirildikten sonra ilgili şirketi tarafından hasar dosyası hazırlanır ve süreç başlar.  Dosya numarasının kaydedilmemesi kazayla ilgili bütün işlemlerin bu dosya üzerinden takip edilmesi açısından önemlidir.

Trafik kazasının bildirilmesinden sonra kaza tespit tutanağı doldurulur. Bütün motorlu araçlarda bulunması gereken bu tutanakta

• Kaza saati,
• Sürücü kimlik bilgileri,
• Ruhsat,
• Poliçe

Varsa kazanın olduğu aracın fotoğrafları da bu tutanağa eklenir.

Trafik Sigortası Tazminat Ödemesi

Trafik sigortası şirketleri belgelerin tesliminden sonra eğer belgelerde herhangi bir eksiklik yoksa 8 iş günü içinde ödeme yapar. Kazada yaralanma veya ölümle sonuçlanan bir durum varsa bu duruma ait masraflar da bu sürede karşılanır.

Zarara uğrayanların kusur oranı, trafik sigortasının ödeyeceği hasar bedelinde belirleyicidir. Hasar bedeli, kişi başı sağlık giderlerine ve ölüm durumlarına göre değişir.

İlgili İçerik : Trafik Kazası Sonrası Sigortadan Para Alma

Sigorta Şirketinin Tazminat Giderlerini Ödemesi

Trafik kazası ile ilgili işlemler Sigortacılık Kanunu, Borçlar Kanunu, Türk Ceza Kanunu gibi kapsamlı hukuk alanlarında değerlendirilir. Kaza sonrası oluşan maddi kayıpların giderilmesi bu kanunlar çerçevesinde gerçekleştirilir. Trafik sigortasının karşıladığı zararlar;

• Araç Tamiri
• Araç Değer Kaybı
• Bedeni Hasar
• Ölüm Tazminatı

Araç Tamiri

Sigorta şirketi araç hasarına ilişkin ödemeleri ivedi bir şekilde yapmak durumundadır. Araç servise çekildiği zaman hasar bildirimi ile birlikte bağımsız bir eksper ataması yapılır. Sigorta şirketi eksper raporu doğrultusunda aracın hasarını karşılar.

Araç Değer Kaybı 

Hasarlı aracın sahibi, aracını istediği serviste yaptırabilir. Sigorta şirketi de, anlaşmalı olduğu servisteki bedele göre ödeme yapabilir. Hasar halinde sigorta şirketi parça onarımı; onarımın mümkün olmadığı durumlarda orijinali ile değişim yaptırır.

İlginizi Çekebilir: Araç Değer Kaybı Hesaplama

Bedeni Hasar

Yaralanmalı trafik kazası tazminatı için kazaya karışan kişide kalıcı bir hasar meydana gelmesi gerekmektedir. 1 yıllık iyileşme süreci tamamlandıktan sonra sigorta şirketine alınan trafik kazası heyet raporu sunulur. Ve ödeme için sigorta ile görüşmelere başlanır.

Ölüm Tazminatı

Trafik kazalarında meydana gelen ölümler için sigorta şirketleri destekten yoksun kalma tazminatı ödemesi yapmaktadır. Geride kalan kişilere (Anne, baba, eş ve çocuklar) kusuru nispetinde ödeme yapılır.

SIKÇA SORULANLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

e-devlet Tazminat Ödeme Tutarı Nedir?

Tazminat ödemeleri sigortaların yaptığı ve sigorta avukatı ile şirket arasında olan bir süreçtir. Sigortaya başvuru sonrasında anlaşma trafik kazası uzlaşma sigorta ya da trafik kazası arabuluculuk yöntemi ile ödeme alındıysa e-devlet üzerinden bunu görmeniz mümkün değil. Tazminat ödeme tutarı bilgisini ancak avukatınızdan ya da sigorta şirketinden talep edebilirsiniz.

Sigorta Tazminat Ödeme Tutarı Nedir?

Sigorta şirketi talep edilen tazminatları kendi bünyesinde değerlendirir ve hak ettiğiniz tazminata ilişkin size bir teklif yapar. Sigorta tazminat ödeme tutarını sizin zararınız belirleyecektir. Ve sigortaya yönelik yapılan talepleri ne kadar profesyonel yönettiğiniz ile doğrudan alakaladır.

Trafik Sigortası Hasar Bedeli Ödeme Süresi

Trafik sigortası hasar bedelini yaptığı tespitin ardından gerçekleştirmektedir. Araç hasarı için bağımsız eksperin değerlendirmesi sonrasında tamire onay verilir ve işlemler bittiğinde 15 gün içerisinde hasar ödemesi sigortalının hesabına yatırılır.

Police Tazminat Ödeme Tutarı Nedir?

Trafik sigortası teminat limitleri her yıl güncellenmektedir. 2023 yılında maddi tazminat limiti araç başına 120 bin TL Kaza başına ise 240 bin TL’dir. Aynı poliçe üzerinden farklı farklı teminat limitleri vardır. Poliçe üzerinden alınacak ödeme hasara göre belirlenmektedir.

Trafik Sigortası Hasar Ödemesi Kime Yapılır?

Trafik sigortası araç hasar bedelini sigortalı asile yapmaktadır. Araç değer kaybı, Yaralanmalı trafik kazası tazminatı, ölümlü trafik kazası tazminatı, ise sigortaya sunulan vekaletteki yetkiye göre belirlenir. Ahzu kabz var ise paralar avukatın hesabına yatmaktadır.

Trafik sigortası primleri taksitlendirilebilir mi?

Sözleşme yapıldıktan hemen sonra poliçe teslim edilir ve sigorta sigorta ücretinin tamamı ödenir. Fakat kullanıcılar sigortanın dörtte birini peşin ödedikten sonra kalanı kredi karıyla ödeyip taksitlendirme yapabilir.

Sigorta primleri şirketler arasında neden farklılık gösterir?

Her Trafik sigortası şirketi farklı aktüeryal çalışmaları sebebiyle kendi tarifesini oluşturabilir. Fakat aynı riske sahip araç ve işletenlerin sigorta sözleşmelerinin primlerinin şekilde düzenlenmesi esastır.

Kaynakça

Dergipark.org.tr

Mevzuat.gov.tr