Ticari Araç Yatma Parası, Ticari Araç Kazanç Kaybı İtiraz, Hesaplama

Ticari Araç Yatma Parası, Ticari Araç Kazanç Kaybı İtiraz, Hesaplama robotu ile sizlerleyiz. Ticari kazanç kaybı, kaza yapan aracın yattığı dönemde elde edilemeyen gelire denmektedir. Kazaya karışan aracın ticari kayba uğrayabilmesi için çalıştırılan, iş yapılan bir araç olması gerekmektedir.

Çağın insanları gelişen ulaşım sektörünü iş gücü olarak kullanmaktadır. Ticari olarak gerçekleşen ulaşım sektöründe de araçlar (tır, kamyon, panelvan, kamyonet, pikap vb… ) kazaya karışmaktadır.

Ticari olarak çalışan, kar gütmeyi hedefleyen araçlar kazaya karışmasından sonra bakım ve onarım süresince çalışamadıklarından dolayı talep edebilecekleri tazminatlara ticari araç kazanç kaybı denilmektedir.

Ticari araç gelir kaybı yaşayan en fazla ticari araçlar taksiler olarak karşılaşılmaktadır. Ticari taksi gelir kaybı davası, kusurlu tarafın araç sürücüsüne ve ya sahibi ya da sahiplerine karşı açılmaktadır. Daha önce de belirttiğimiz gibi sigorta şirketleri ticari araçların maddi tazminatını öder ancak ticari araç gelir kaybını ödememektedir.

Ticari araç gelir kaybı yaşayan araçlar da uzlaşma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ticari gelir kaybı yaşayan kimse tazminatını talep edebilmek için ticari gelir kaybı icra takibi yolunu seçebilmektedir. Böylelikle kusurlu tarafa icra takibi açılarak ticari araç gelir kaybı talep edilebilmektedir. Ya da gelir kaybı yaşayan kimse kusurlu taraf ile uğraşmaktan yana değil ise Asliye Hukuk Mahkemelerinde ticari taksi gelir kaybı dava dilekçesi yazarak hukuki süreci başlatabilmektedir.

Yazımıza ticari taksi kazanç kaybı davası Yargıtay emsali ile devam edelim.

Trafik Kazası Kazanç Kaybı

Ticari Kazanç kaybı, para kazanma amacı ile kullanılan araçların kaza geçirerek uğradığı kayıplara denilmektedir. Gelir kaybı dava dilekçesi yazılarak görevli mahkemece açılacak davalarda gelir kaybına uğrayan sürücü kusurlu taraftan kaybını talep edebilmektedir.

Kusurlu taraftan talep edilecek olan ticari kayıp trafik sigortası veya kasko gibi yerlerden değil araç sürücüsünün kendisinden ve ya araç sahibinin kendisinden talep edilememektedir.

Görevli mahkeme tarafından dava açılarak talep edilmesinin yanı sıra hasarlı araç sürücüsü, icra yolu ile de talep edebilmektedir. İcra yolu ile ya da dava açılarak talep edilecek olan gelir kaybı (ticari kayıp) için sürecin hızlı ilerleyebilmesi için alanında uzman avukata başvurulmasında fayda görülmektedir.

Ticari Araç Kazanç Kaybı Nedir?

Ticari Kazanç kaybı nedir, hangi araçlardan sorumludur? Gelir kaybı ticari olarak faaliyet güden araçların karayolu üzerinde karşılaştıkları kaza sonucu aldıkları hasara denilmektedir. Hasar alan araç sürücüsü manevi boyuttu bir yana dursun maddi olarak da zorlanmaktadır.

Maddi yönden zorlanan hasarlı araç sahibi, hasarın karşılanması için kusurlu tarafın trafik sigorta şirketi veya kaskosuna başvuru yaparak ödeme talep edememektedir. Bu konu için ise Türk Borçlar Kanunu madde 49 şöyle söylemektedir: ’Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür’. Kısaca araç ticari gelir tazminatı kusurlu araç sürücü veya sahibinden istenmektedir.

Kusurlu tarafın sürücü ve ya sahiplerine açılacak olan ticari gelir kaybı davası için belirli bir zamanaşımı limiti konulmuştur. Ticari kayıp tazminatı için görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesine 2 yıl içerisinde başvuru yapılmaktadır. Yani ticari gelir kaybı için kaza tarihinden itibaren 2 yılınız bulunmaktadır.

Peki, ticari amaç güden, trafik kazası sonrası ticari gelir kaybına başvurabileceğiniz araç türleri nelerdir?

• Otobüs
• Taksi
• Minibüs
• Okul servisi
• İş servisi
• Özel tur aracı
• Kiralık araçlar vb.

Ticari Araç Kazanç Kaybı Davası

Ticari faaliyetlerini gerçekleştirdiği sırada kaza geçirerek hasar alan araç sahipleri, kusurlu taraftan yattığı günlerin  bedelini talep edebilmektedir. Gelir kaybına uğranılan durumlarda ise akıllara gelen ve araştırma yapılmasına sebep olan sorulardan birkaçı da şöyledir: Gelir kaybı sigorta şirketinden istenilebilir mi, gelir kaybı kasko kapsamında mı? Türk Borçlar Kanunu hasar alan aracın Gelir kaybının kusurlu tarafın araç sürücüsü ve ya tüm maliklerinin sorumluluğunda olduğunu ve bu isimlerden talep edileceğini dile getirmektedir.

Kazanç kaybı tazminatı için kusurlu tarafa gidecek olan hasarlı araç sahibinin izleyeceği iki yol bulunmaktadır. Gelir kaybı için izlenecek olan bir yol icra takibi yolu ile ilerlemektedir. İcra yolu ile ilerlendiği durumlarda bilinmelidir ki icra takibine itiraz da gelebilmektedir.

İkinci bir yol ise ticari gelir kaybı davası açmaktır. Gelir kaybı davası için dilekçe yazılarak görevli mahkemeye başvurulması gerekmektedir. Ticari gelir kaybı davalarında görevli olan mahkeme Asliye Hukuk mahkemeleri olup dilekçe yazılarak başvuru yapılması gereken yer burasıdır. Dilekçe yazılırken dilekçe de yer alan maddeler dikkat ve özenle yazılması gerekmektedir. Her husus ayrı önem gerektirmektedir. Bu yüzdendir ki avukat ile çalışarak hukuki yardım ve destek görmek önemlidir.

Ticari gelir kaybı davası için Asliye Hukuk Mahkemelerine yazılacak olan dilekçe de yer alması gereken hususlardan da bahsedelim. Dilekçe üzerinde davalı, davacı ve davanın konusu net olarak yazılmalıdır. Kazaya ilişkin olayın anlatımı, hasar bilgisi vb. bilgiler bulunmalıdır.

Kazanç Kaybı İtiraz Dilekçe Örneği

Kazanç kaybı itiraz dilekçe örneği kusurlu sürücü, araç sahibi ve ya kusurlu sürücü, araç sahibi vekili tarafından yazılmaktadır. Gelir kaybı için Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılan davalarda davalı olan kısmın vereceği cevap olarak görülmektedir.

Ticari gelir kaybı bilirkişi tarafından hesaplanmasının ardından belirlenmektedir. Belirlenen tutara itiraz için kusurlu taraf dilekçe yazarak cevabını iletmektedir.

Hesaplanan gelir kaybı tazminatının fazla olduğunu veya hatalı olduğunu düşünen taraf, görevli mahkemeye dilekçe aracılığı ile itirazda bulunabilir.

Kazanç Kaybı Davası Görevli Mahkeme

Kazanç kaybı için icra yolunu tercih etmeyip direkt olarak dava yoluna gitmek isteyenler için ticari gelir kaybı davası görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Dilekçe yazılarak başvuru yapılan Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılan dava süreci ortalama 9 aydan 2 yıla kadar sürmektedir.

Sürecin hızlanması ve hak kaybına uğranmaması adına kusurlu araç sürücüsü ve ya sahiplerine açılacak olan ticari gelir kaybı davalarında avukat ile çalışmak süreci hızlandıracak olan hukuki yardımı almayı önermekteyiz.

Kazanç Kaybı Yargıtay Kararları

Kazanç kaybı Yargıtay kararları ve ya ticari kayıp Yargıtay kararları da denilen örnekler için aşağıdaki yazılarımızı okuyabilirsiniz.

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2006/5225 Esas 2006/8352 Karar

Hasar alan araç sahibi, vekili olan avukatı ile birlikte, aracının 27 gün çalıştırılamadığını, serviste kaldığını dilekçe ile belirterek gelir kaybını talep etmektedir. Bilirkişi serviste 27 gün kaldığını kabul etmiş ve gelir  kaybını 2.700.000.000 TL olarak belirlemiştir. Fakat ticari kazanç hesaplaması yapılırken, aracın çalıştırılmaması sebebi ile zorunlu gider olan yakıt vb. masraflar olmadığı dikkate alınarak miktarın mensubu ile net gelir kaybının tespiti gerekli olmaktadır. Mahkeme tarafında yapılacak olan iş ise bu husus için bilirkişiden ek rapor alınarak çıkan sonuca göre karar verilmesi gerekiyor iken eksik inceleme ile yazılı olacak biçimde karar verilmesini doğru görmemiştir.

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/7477 Esas 2017/1692 Karar

23.09.2014 tarihli fatura tarihini esas olarak gören bilirkişi buna göre hesaplama yapmıştır. Hesaplama 30 tamir günü üzerinden yapılmıştır. Makine mühendisi bilirkişi, araçta bulunan hasar durumunu, fatura, resim ve ya diğer belgeler ile birlikte değerlendirerek aracın kaç günde tamir edeceğini belirlemeli ve hesaplamayı buna göre yapmalıdır. Yetkili mahkeme bilirkişiden araçta bulunan hasarın tamir edilme süresi konusunda rapor alarak, bu raporun sonucuna göre gelir kaybı hesaplaması gerekiyorken eksik inceleme ile yazılı olacak şekilde hüküm verilmesini doğru görmemiştir.

Kazanç Kaybı İtiraz

Kazanç kaybı bilirkişi tarafından dikkat edilecek hususlar,  ticari aracın günlük kazancı ve aracın bakım onarım gördüğü gün sayısına göre hesaplanmaktadır. Gelir kaybı itiraz taraflara yasalarca sunulmuş bir hak olarak karşımıza çıkmaktadır. Gelir kaybına itiraz edecek taraflar yetkili mahkemeye bizzat dilekçe yazarak ve ya vekili olarak tayin ettiği aracılığı ile belirtebilmektedir.

Ticari Kazanç Kaybı Hesaplama

Kazanç kaybı hesaplama da dikkat edilen birçok husus bulunmaktadır. Ticari kazanç hesaplama da dikkat edilen hususlara örnek olarak şunlar verilebilmektedir:

• Ticari aracın ne iş yaptığı
• Gelir kaybına dair deliller
• Bilirkişi raporu ve bilirkişi ek raporu
• Kazadaki kusur oranları
• Ticari araç sahibinin evi ve iş yeri arasındaki mesafe ve harcayacağı yakıt

>İlgili İçerik: Araç Değer Kaybı Hesaplama  [/box]

Kazanç kaybı hesaplaması yapılırken genel olarak uygulanan formül indirimler hariç şu şekildedir:

Ticari aracın tamirde kaldığı gün sayısı* günlük kazancı

Örnek üzerinden gelir kaybı hesaplaması şu şekildedir:

Günlük kazancı 800 TL olan ticari araç 25 gün bakım ve onarım süreci geçirmektedir. 800* 25 olarak kazanç kaybı hesaplaması 20.000 TL indirimsiz olarak çıkmaktadır.

Kiralık Araç Kazanç Kaybı Davası

Trafik kazası sonrası parasal değer üretme işlevinin tamamen durdurulması ve ya kısmen azaltılması tazminat hukukunda gelir kaybı olarak söylenmektedir. Ticari olarak kullanılan araçların kazaya karışarak çalışamadığı gün için talep edilen tazminata da ticari gelir  kaybı denilmektedir.

Ticari kazanç kaybı talep edilebilen araçlar arasında gösterilen kiralık araç ile kazaya karışılması da sıkça karşılaşılmaktadır. Herhangi bir rent a car firmasından kiralık araç alan kişi kazaya karışabilmektedir. Kiralık araç ile kazaya karışılması durumunda ilk yapılacak olan işlem doğru ve eksiksiz şekilde kaza tespit tutanağı doldurulmalı ve kazaya ilişkin fotoğraflar çekilmelidir. Kazaya karışan araç sürücüsünden poliçe, ruhsat, ehliyet vb. evrakların örneğinin alınması ve en önemlilerinden biri alkol raporunun alınmasıdır.

Rent a car firmaları kazaya ilişkin en önemli dikkat ettikleri durum alkol ve kusur durumunun bulunup bulunmadığıdır. Bunun yanı sıra rent a car firmaları kazaya ilişkin kiralık araç gelir kaybı davasını açabilmektedir.

Yetkili olan Asliye Hukuk Mahkemelerine başvuru yapılarak kiralık araç gelir kaybı davası başlatılmaktadır. Kiralık araç firması kusurlu tarafın araç sürücüsü ve ya sahibinden tazminatı talep edebilmektedir.

Kiralık araç şirketleri gelir kaybını sorumlu kişilerden talep edebilmektedir. Kiralık araç şirketlerinin kusur durumuna ve alkol raporuna dikkat ettiği hususunu belirtmiştik. Araç kiralama sırasında ise kiralayanın dikkat etmesi gereken konu aracın kaskosu bulunup bulunmadığıdır. Araç kiralaması için imzalanan sözleşme de kapsamanın olup olmadığına bakılmalıdır. Kiralayan kişinin kazada sorumluluğu bulunuyor ise şirket, gelir kaybı talep edebilmektedir. Bu durumda sigorta şirketi kusurlu sürücüye ticari kayıp için icra yolu ile ulaşabilir ve ya kiralık araç gelir kaybı davası da açabilmektedir. Yetkili mahkemeye başvuran kiralık araç şirketlerinin dava yolu ile gelir kaybını talep etme hakkı bulunmaktadır.

17. Hukuk Dairesi 2008/2243 E.N, 2008/4182 Karar

Borçlar Kanunu 105. madde bir şeyin kısmi olarak zarar görerek kullanılamaması durumunda buna sebep olan kişinin zararı şahsen karşılaması talep edilebilmektedir. Araç zarar görmüş ise aracın kullanılış amacına göre zarar belirlenmelidir. Mahkeme tarafından esas alınan bilirkişi raporunda hasara uğrayan araç 30 gün tamirde kalmıştır. İtiraza rağmen hesaplama 1.500.00 TL çıkmıştır.

Mahkeme tarafından aracın hasarı nedeniyle kazanç kaybına dair deliller sunulmuş olmalı, evi ve iş yeri arasındaki mesafesine dikkat edilmeli, ne iş yaptığı belirlenmeli, iş ve ev arası yakıt vb. masraflar belirlenerek zarardan indirilmelidir. Bilirkişi raporu ve ya ek bilirkişi raporu alınmalıdır. Sonuca göre karar verilmelidir. Eksik incelemeler dahilinde karar verilemez.

Mahrumiyet Bedeli ve Ticari Kazanç Kaybı Arasındaki Fark Nedir?

Bir başka husus ise ticari kazanç kaybı ve mahrumiyet bedeli tartışmalarıdır. Araç mahrumiyet bedeli aracı kaza sebebiyle kullanamayan vatandaşlardan kaynaklıdır. Bu araçlar özel amaçlar için kullanılır. Ancak ticari kazanç kaybı adı üzerinde ticari amaçla kullanılan araçlar için devreye girmektedir. İşini kullandığı araç ile yapıyor ve bunun üzerinden para kazanıyorsa şahıs ticari bir kayba uğrayacaktır.

Aslında bu iki terim bir birinin kardeşi gibidir. Aynı problemden kaynaklanan farklı sorunların benzer yöntemler ile çözümleri gibi düşünülebilir.