Vesayet Nedir?

Vesayet, küçüklerin ve engellilerin menfaatlerini belirli konularda kanunun öngördüğü şartların oluşması ile korumaya ve temsil etmeye yetkili hukuk kurumudur.

Vesayet, reşit olmayanlar ile tutuklu olmayanlar ile 1 yıl ve daha fazla hapis cezasına çarptırılanların mal ve kişilik haklarının korunması amacıyla kabul edilmiş hukukî bir kurum iken, vasi, koruyucu organlarından biridir ve atanan kişidir.

Vesayet Kararı Nasıl Alınır?

Sulh Hukuk Mahkemelerinde vasi veya zamanaşımına ilişkin davalar açılabilir. İlk olarak mahkeme, kişinin zihinsel olarak yetkin olup olmadığını belirlemek ister. Ancak, kişinin aile ferdi, talepten önce tam donanımlı bir hastaneden bu durumu belgeleyen bir rapor alırsa, mahkeme buna da itiraz edebilir.

Mahkeme, şüpheli durumlar veya farklı nedenlerle buna riayet etmezse, tespit ettiği tam kural çerçevesinde bir hastaneye göndererek raporun alınmasını talep edebilir.

Hastanenin göndereceği rapora göre kısıtlama hakkında karar verebilirsiniz. Başvuruya ilişkin dilekçe verildikten sonra mahkeme, varsa kısıtlamaya ilişkin sağlık raporunu inceler.

Bu raporun yeterli olduğunu düşünüyorsanız, kısıtlamaya rapora göre karar verirsiniz. Kısıtlama kararı verildikten sonra kişinin yapmış olduğu tüm işlemler artık geçersizdir.

Gerektiğinde vasi atanması için birden fazla vasi atanması mümkündür. Varlık yönetimi gibi bir durumda kayyum atanabilir. Bu durumda bu firmalar önlem aşamasına girerler. İşi yürütecek bilgi ve donanıma sahip kişiler mütevelli olarak atanmalıdır.

Vesayet Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme

Kanunlarımızda koruyucu müessesesini düzenlerken, tayin etme, denetleme, denetleme ve gerektiğinde müdahale etme yetkisi verilmiştir.

Medeni Kanunumuzda vasi makamı Sulh Hukuk Mahkemesi, Denetim Makamı Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

Vesayet Davası Ne Kadar Sürer?

Vasinin davasının vesayet makamına intikal etmesi halinde, sağlık kurulu raporu ve tanık dinlemeleri davanın en önemli kısımlarını oluşturmaktadır.

Adli inceleme için süre sınırı üç aydır. Hedef, vasinin vaka tamamlama süresinin 90 gün içinde tamamlanmasıdır.

Vesayet Davası Dilekçe Örneği

……………………….NÖBETÇİ SULH HUKUK MAHKEMESİ’NE

DAVACI                                           :Adı ve Soyadı………………T.C.No:…………………..Adres:………………………..

DAVALI                                            :Hasımsız

KONU                                               : Vasi Atanması İstemi.

KENDİSİNE VASİ TAYİNİ İSTENİLEN: Adı ve Soyadı……………………..TC.No:……………Adres………

AÇIKLAMALAR                      :

1) Babam…………………………………kendini ve işlerini idare edemeyecek derecede sağlık sorunları vardır. Durumu doktor raporuyla da tespit edilmiştir.

2) Rahatsızlığı nedeniyle fiilen ve hukuken kendi sorumluluğunu taşıyacak, medeni ve yasal haklarını kullanabilecek durumda değildir .Bu nedenlerle hala ona bakmakta olmam ve onun işlerini takip etmem nedeniyle babam…………………………………’e vasi olarak atanmam için mahkemenize başvuru zorunluluğu doğmuştur.

HUKUKSAL NEDENLER : MK. ve diğer ilgili mevzuat hükümleri..

DELİLLER : Nüfus Kaydı, Sağlık Kurulu Raporu, Tanık ve Her türlü yasal delil.

SONUÇ ve İSTEM:

Yukarıda açıkladığım nedenler, resen nazara alınacak hususlar ışığında babam ……………………………. için vasi olarak tayin edilmem yönünde karar verilmesini arz eder, saygılar sunarım. …./…./2021

DAVACI

Adı ve Soyadı

İmza

EKİ:

1-Sağlık Raporu,

2-Kimlik Fotokopisi

Vesayet Makamı Nedir?

Şikayet ve vesayet makamına itirazda bulunmak isteyenler, itirazlarını tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde yapmak zorundadır.

Ayrımcılık yapma yetkisine sahip her kişi ve ilgili kişi, vasinin eylem ve işlemlerine karşı şikayet merciine başvurma hakkına sahiptir.

Hami İlişkisinin ve Vasilik Görevinin Sona Ermesi

Vasiliği sona erdiren çeşitli haller vardır. Bunları şu şekilde gösterebiliriz:

Vesayeti Sona Erdiren Haller

Küçüklerde Küçüğün reşit olmasıyla kendiliğinden Vasilik sona erer.
Hükümlülerde Hapis halinin sona ermesiyle kendiliğinden hamilik sona erer.
Diğer kısıtlılarda Yetkili koruyucu makamının kararıyla sona erer.
Akıl hastalığı yahut akıl zayıflığı Resmi sağlık kurulu raporuyla durumunun düzelmişliği tespit edilmesiyle kaldırılabilir.
Savurganlık, bağımlılık, kötü yaşam, kötü yönetim vasilik altına alınmasını gerektiren nedenle ilgili olarak en az 1 seneden beri şikayete konu olunmamışsa kısıtlılığın kaldırılması talep edilebilir.
İstek üzerine kısıtlamada Her ne kadar kendi isteğiyle kısıtlansa da ilk başta gösterdiği nedenin sona ermiş olması gerekir.

Kısıtlı veya ilgili taraflardan her biri mahkemede vasiliğinsona ermesini talep edebilir. Kısıtlamanın duyurulmasını gerektiren bir durum varsa, kısıtlamanın sona erdiğinin de duyurulması gerekir. Kısıtlamanın kaldırıldığı andan itibaren fiil ehliyeti kazanılır. Bunun yazıyla alakası yok.

Bunlar hamiliğin, yani kısıtlamanın sonuydu. Ayrıca koruyuculuğun sona erdirildiği durumlar da vardır. Onlara şu şekilde gösterebiliriz:

İlgili herhangi bir vasi, onu görevden almak için mahkemeye başvurabilir. Ancak vasilik altındaki kişinin bunu talep edebilmesi için ayırt etme gücüne sahip olması gerekir. Koruyucu makamı olan mahkeme, herhangi bir şekilde vasiliğin sona erme sebebini öğrenirse, re’sen vasi görevine son vermek zorundadır.

Ciddi olmayan durumlarda vesayet makamı sadece vasiyi uyarabilir. Uyarı veya görevden alma durumlarında vesayet makamı vasiyi dinler ve gerekli araştırmaları yapar.

Gecikmenin sakıncalı olduğu durumlar varsa vesayet makamı olan mahkeme, yeni vasi atanıncaya kadar vasiyi derhal görevden alabilir ve kısıtlılar için bir yönetici atayabilir. Hatta vasinin mülküne haciz koyabilir ve vasinin tutuklanmasını talep edebilirsiniz.

Yukarıda belirttiğimiz gibi, vesayet makamının kararlarına karşı ilgili her bir kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde denetim makamına itiraz edilebilir.

Vesayet sona erdiğinde vasi kesin hesabı düzenler ve malvarlığının yönetimi vesayet makamının belirlediği şekilde bırakılır. Kesin rapor ve kesin hesap vesayet makamı tarafından incelenir ve onaylanır.

Vesayet Makamından İzin Alınmazsa Ne Olur?

Vesayet makamının izninin alınması gereken haller olarak saydığımız hukuki işlemler vesayet makamının izni olmaksızın gerçekleştirilmesi halinde, bunlar ancak sulh mahkemesinin sonradan uygun görmesi halinde geçerli olacaktır.

Burada zaptedilen kişi, vasisinin izni olmadan yasal işlem başlatmış gibidir. Orada olduğu gibi, daha sonra onaylanmadıkça bu işlemler de geçersizdir.

Vesayet İle İlgili Sık Sorulan Sorular

Vasi Avukata Vekâlet Verebilir Mi? Vasinin kısıtlı kişi adına herhangi bir işlem yapamayacağı yukarıda belirtilmiştir. Bu bağlamda vasinin avukata yetki verip veremeyeceği sorusu ortaya çıkmaktadır. Bu husus Yargıtay kararlarında yer almış ve Yargıtay, vasinin koruyuculuğunun icra edildiği kişi adına avukata yetki veremeyeceğini söylemektedir. Bu noktada vasi makamından izin alınması gerekir.
Kimler Vesayet Kabul Etmek Zorunda Değildir: Kanun, bazı kişilerin vasiliği reddetme hakkına sahip olduğunu söylüyor. Buna göre; 60 yaşını doldurmuş olanlar, bedensel veya sürekli bir hastalığı nedeniyle vasi görevini yerine getiremeyenler, velayeti 4’ten fazla çocuğu bulunanlar, halihazırda vesayette bulunanlar, Cumhurbaşkanı, yardımcıları, milletvekilleri, bakanlar ve hakimler. -Savcıların öğretmenlikten kaçınma imkanı vardır.
Kimler Vasi Olamaz: Kanun, bazı kişilerin vasi olamayacağı hükmünü içermektedir. Buna göre; Halihazırda kısıtlanmış olanlar, kamu görevinden dışlananlar, haysiyetsiz bir hayat sürenler, vasi tayin edilecek kişi ile çıkar çatışması yaşayanlar veya aralarında husumet bulunanlar bu imkâna sahip değildir.
Vasi Boşanma Davası Açabilir Mi? Elbette vasi kısıtlı adına boşanma davası açabilir. Ancak boşanma, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan, sınırlı bir ayrımcılık yetkisine sahipse, sınırlı kişinin rızası da istenir. Eğer sınırlı bir kavrayışınız yoksa, vasi onu kendisi açabilir. Ancak her halükarda düşmanlıklar için vasi makamından izin alınması gerekir. Ayrımcılık yetkisine sahip kısıtlı kişiler kendi başlarına boşanma davası açabileceklerdir.
Vasi Aracı Satın Almak İçin Mahkeme İzni: Ayrıca, vasi aracı satın almak için mahkeme izni en sık sorulan sorulardan biridir. Bu, tipik bir koruyuculuk makamının iznini gerektiren bir durumdur.
Vesayet Altındaki Kişinin Gayrimenkul Satışı: Vasi altındaki kişinin gayrimenkul satışı ancak bu kişinin menfaatlerinin gerekli olması halinde vasilik makamının onayı ile gerçekleştirilebilir. Burada bu satış şekline uygun ayrı bir prosedür izlenir. Çok önemli sonuçları olan bir süreç olduğu için titizlikle takip edilmesi gerekmektedir.
Vasi Nasıl Değiştirilir: Mahkeme vasi değişikliği talep edecektir. Bazı durumlarda, mahkeme yeni bir yasal vasi atar; diğer durumlarda, talep veya şikayet üzerine vasi değişikliği yapılabilir. Burada vasiliğin sona ermesi, suistimal vb. bu tür durumlar olabiliyor.
Vasiye Tazminat Davası: Vasi veya kayyım aleyhine, uygunsuz davranışlarından kaynaklanan zararlar için dava açılabilir. Bu hem maddi hem de manevi tazminat davası olabilir.
Vasi tarafından tazmin edilemeyen zararlar, özel durumun özelliğine göre Devletten alınabilir. Bu durumda açılacak dava tam bir hukuk davası olacaktır. Ancak bu durumlarda 1 yıllık olağan zamanaşımı süresi ve 10 yıllık olağanüstü zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Bu nedenle, süreci hızlı ve verimli bir şekilde sürdürmek önemlidir.

Vasi Ne Demek?

Vasi, kanunda öngörülen hamilik organlarından biridir. Türk Medeni Kanununa göre koruyuculuk organları vasi makamları, vasiler ve mütevellilerdir.

Daha basit bir ifadeyle vasi, gözaltında olmayan küçüklerin, mahkeme kararıyla kısıtlanan kişilerin ve hapis cezasına çarptırılanların mal ve kişilik haklarını korumak ve yönetmek üzere görevlendirilen kişidir. Bazı durumlarda vasi ilişkisi bazı durumlarda mahkeme tarafından re’sen gözlenirken, bazı durumlarda mahkeme bir başvuruyu tayin eder.