Araç Kilometre Düşürme Cezası – Güncel 2024
Araç Kilometre Düşürme Cezası Nedir? Yaptırımları Nelerdir?
Araç kilometre düşürme cezası; TCK’da yer alan ‘Nitelikli Dolandırıcılık’ suçuna ilişkin olarak 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile sonuçlanmaktadır. Aracın kilometre göstergesinin kasıtlı olarak düşürülmesi nitelikli haller kapsamına girerek faile verilecek cezanın artmasına neden olmaktadır.
Türk Ceza Kanunu’na göre kilometresi düşürülen araç iade edilemez. Ancak zararın tazmini, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirimi ya da kusuru olmayan bir araç talep edilebilir.
Araç Kilometre Düşürme Cezası
Araç alım ve satımlarında 2. El piyasasının belirlenmesinde aktif derece de rol oynamaktadır. Aracın aktif kilometresinin yasadışı şekilde düşürülmesi cezai işleme tabidir.
Satın alınan aracın kilometresinin düşürülme riskine karşı yapılması gereken önlemler bulunmaktadır. Bu önlemlere örnek olarak:
- Satın alınacak araçların, alınmadan önce ekspertiz aracılığı ile kilometre onayı alınabilir.
- HGS sorgulaması yapılarak, muayene giriş km verileri ve güncel kilometre verileri karşılaştırılmalıdır.
- Satın alınacak aracın servis ve bakımına dair evrakları satın alınan kişiden talep edilir. Fatura ve kayıtlarda aracın servise kaç kilometre ile geldiğini ve geçen zaman üzerinden kilometresini tespit edilebilir.
Nitelikli dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 158. Maddesinde yer almaktadır. İlgili kanun maddesinde yer alan nitelikli dolandırıcılık suçu sayılan haller ve araç kilometre düşürme cezasına ilişkin açıklamalar:
‘Dolandırıcılık suçunun;
- Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
- Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,
- Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,
- Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,
- Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
- Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,
- Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
- Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,
- Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,
- Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,
- Sigorta bedelini almak maksadıyla,
- Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle,
İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur’.
Araç Kilometre Düşürme Cezası Yargıtay Kararı
Araç kilometre düşürme cezalarına ilişkin olarak Yargıtay’ın emsal nitelikli sayılacak birçok kararı bulunmaktadır;
Araç kilometre düşürme cezasına örnek olarak Yargıtay 23. Ceza Dairesi’nin 05.04.2016 Tarihli, 2015/18022 Esas Numaralı, 2016/4057 Sayılı Kararında yer alan ifadeler;
‘Sanıkların sabit görülen eylemlerinin TCK’nın 158/1-f maddesinde düzenlenen nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturduğu gözetilmeden suç vasfında yanılgıya düşerek TCK’nın 157/1 maddesinde düzenlenen dolandırıcılık suçundan hüküm kurulmuş olması, … bozmayı gerektirmiş …’
Yargıtay 23. Ceza Dairesi’nin 29.04.2015 Tarihli, 2015/72 Esas Numaralı, 2015/1029 Sayılı Kararında yer alan ifadeler;
‘Sanık A…’in, kendisine ait 2006 model … marka ve yaklaşık 125.000 kilometredeki aracını, göstergesinde oynama yaparak 100.000 kilometrenin altına indirdikten sonra değerinin üzerinde bir bedelle tanık R…’ye 11.01.2010 tarihinde sattığı, tanık R…’nin aynı aracı 22.03.2010 tarihli noter satış sözleşmesiyle şikayetçi M…’a sattığı, şikayetçinin aracı tanıdığı oto tamircilerine götürerek yüzeysel olarak kontrol ettirdiğinde herhangi bir sorun olmadığını söyledikleri, aracı kullanmaya başladıktan bir süre sonra aracın arıza yapması üzerine özel bir servise götürdüğü ve aracın gerçek kilometresinin 130.000 civarında olduğunu öğrendiğinin iddia edildiği olayda, sanık, tanık ve şikayetçi beyanları, araç bakım faturaları ile tüm dosya kapsamına göre, eylemin dolandırıcılık suçunu oluşturduğuna dair kabulde isabetsizlik görülmemiş olup, sanığın basit bir incelemeyle anlaşılamayacak ve ancak teknik inceleme sonucu tespiti mümkün olacak şekilde yüksek olan kilometre göstergesini teknik müdahale ile düşürterek aracını gerçek değerinin üzerinde satmış olması ve D… satış elemanı olan tanık R…ın aracın takas olarak alındığı sırada kilometresinin 125.000 olduğunu beyan etmesi ve buna ilişkin düzenlenen ekspertiz raporunu ibraz etmiş olması karşısında, tebliğnamedeki bozma isteyen düşünceye iştirak edilmemiştir.’
Araç Kilometre Düşürme Cezası Nedir? Yaptırımları Nelerdir?
Araç kilometresi değerinin düşürüldüğü öğrenilmesi itibariyle satın alan kişinin 2 dava türünde hakkı bulunmaktadır.
- Bunlardan birisi Ağır Ceza Mahkemesinde sürecek olan ceza davasıdır. Aracın kilometresi bilinçli olarak düşürülmesi nitelikli dolandırıcılık suçundan dava açılmaktadır. Açılan davada yargılanan kişiye 2016 senesi itibari ile güncellenerek 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar idari para cezası verilmektedir.
- Düşük gösterilen kilometreli araç sahibi satın aldığı kişiye tazminat davası da açabilmektedir. Alacağı tazminat ise atanan uzmanlar tarafından hesaplanmaktadır. Aracın kilometresi düşürülmeden güncel satış piyasa değeri ve satın aldığı fiyat arasındaki orandan belirlenmektedir. Ortaya çıkan fark ise aracın kilometre değerini düşüren kişiden talep edilmektedir.
Dava açarak hukuki bir sürece girecek olan kişilerin alanında uzman trafik kazası avukatı veya sigorta avukatı ile görüşme sağlamalıdır. Ortalama olarak 1 yıl süren bu süreç bireysel veya alanında uzman olmayan avukat ile çalışması halinde daha uzun sürecektir.
Dava açarak masraf yapmaktan kaçınan kilometresi düşürülen araç sahipleri dava masrafları karşı taraftan talep eder. Masraflar her yıl değişkenlik gösterirken; davanın açılması sırasında peşin harç ve bilirkişi ücreti de yatırılmalıdır. Ancak dava sürecinin tamamlanması ile mağdur bu ödemeleri karşı taraftan tekrar talep eder.
Araç KM Düşürme Cezası 2022
Araç kilometre düşürme cezası nitelikli dolandırıcılık suçuna ilişkin olarak görülmektedir. Son aldığı ceza güncellemesine göre ise Türk Ceza Kanunu‘nda 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilmektedir. Ayrıca beş bin güne kadar idari para cezası da uygulanmaktadır.
Aracın kilometresinin düşük gösterilmesi, kasıtlı olarak düşürülmesi açığa çıkması durumunda alıcı araç için satıcısından tazminatını da alabilmektedir. Aracın km değeri düşürülmese olacak piyasa değeri ve satın alınan fiyatı uzman kişiler tarafından mahkemelerde hesaplanarak ödenmektedir.
Araç KM Düşürme Cezası 2023
Araç kilometre düşürme cezası 2023 yılında da değişkenlik göstermemektedir. Araç kilometre düşürme cezası son güncellemesini 2016 yılında görmüştür.
2023 yılında da kilometresi düşürülmüş araç, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre cezasız bırakılmayan ‘ayıp’ olarak nitelendirilir. Ayıplı mal ise ilgili kanunun 8. maddesinde açıklanmaktadır: ‘(1) Ayıplı mal, tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır.
(2) Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan; muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir.
(3) Sözleşmeye konu olan malın, sözleşmede kararlaştırılan süre içinde teslim edilmemesi veya montajının satıcı tarafından veya onun sorumluluğu altında gerçekleştirildiği durumlarda gereği gibi monte edilmemesi sözleşmeye aykırı ifa olarak değerlendirilir. Malın montajının tüketici tarafından yapılmasının öngörüldüğü hâllerde, montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı yapılmışsa, sözleşmeye aykırı ifa söz konusu olur’.
Araçta Kilometre Neden Önemli?
- Aracın yaptığı kilometre kullanılmışlık düzeyini göstermektedir. Yüksek kilometre yapan araçların yıpranmışlık payları fazladır.
- Her beşeri yapıda bulunan kullanım ömrü; yüksek kilometre yapan araçta sonuna yaklaştığını görülmektedir.
- 2. El piyasasını belirleyen, aracın satılmasını da aracın kilometresi etkilemektedir.
Aracı Satan Kişinin Beyanı Önemli mi?
Aracı satan kişi alan kişiye aracın km değerini belirtmesi ve belgelemesi gerekmektedir. Yasal olmayan şekilde aracın kilometresi düşürülmüş olabilir. Ayrıca alan kişinin ise bundan habersiz olması veya yanlış bilgilendirme yapılması durumu mevcut olabilmektedir. Ancak aracı satan kişinin beyanı kendisinin de 2. El olarak almış ise mümkündür. Bu durumda satıcıya cezai işlem uygulanmaması adına kendisi alırken olan kilometre değerini belgelemesi gerekli olmaktadır.
Araç Kilometresinin Düşürüldüğünü Nasıl Anlarız?
- İkinci el piyasasından araç alınırken aracın kilometre değerini bilmek önemli bir husustur. Bundan dolayı aracın kilometre verilerinin kontrolü sağlanmalıdır. Aracın km değerini öğrenmek için şasi numarası ile sorgulama yapılmaktadır.
- Aracın alınmadan önce eksper hizmetinden faydalanılması da önerilmektedir. Eksper hizmeti sayesinde aracın durumu ve kilometresi hakkında bilgi sahibi olunmaktadır.
- PTT üzerinden de sorgulama yapılmaktadır. Aracın plaka numarası ve araç şaşi numarası kullanılarak km düşüm durumu varsa muayene kaydından değerlerinin doğruluğuna ulaşılmaktadır.
PTT üzerinden km sorgulamak için tıklayınız.
Km Düşürülmüş Araç Nereye Şikayet Edilir?
Araç kilometre düşürme cezası ve suçu için mağdurun ikametinin olduğu yerde yetkili olan Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuru da bulunabilirler. Aynı şekilde mağdur, kolluk kuvveti olan polis veya jandarma merkezlerine de yapılmaktadır. Şikayeti daha sağlıklı ve sorunsuz yapabilmek için trafik ile araçları kendilerine uzmanlık alanı belirleyen sigorta avukatı ya da trafik kazası avukatı ile gerçekleştirilir.
Araç kilometre düşürme cezasında görevli mahkeme; aracın kimden alındığına bağlı olarak değişmektedir.
- Aracı satan kişinin araç alım-satım işini meslek edinmesi durumunda veya aracın galeriden alınması halinde Tüketici Mahkemesi’ne başvurulmalıdır.
- Ancak satıcı araç alım-satım işi ile uğraşmıyor ise araç kilometre düşürme cezasına ilişkin Asliye Hukuk Mahkemesi görevli olmaktadır.
Araç kilometre düşürme cezası görevli mahkeme konusuna ilişkin olarak Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2017/2916 Esas Numaralı, 2017/3730 Sayılı Kararı:
‘6052 sayılı yasanın 73. maddesi bu kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa tüketici mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür. Somut olay değerlendirildiğinde, davalıların araç satımını meslek edinmediği, bu bağlamda davalıların yasada tanımlanan şekilde satıcı olmadığı ve taraflar arasındaki ilişkinin 6502 sayılı yasanın kapsamı dışında olduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca dava bakmaya Tüketici Mahkemesi değil, Genel mahkemeler görevlidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz.
O halde mahkemece genel mahkeme sıfatıyla davaya bakılarak karar verilmesi gerekirken, tüketici mahkemesi sıfatıyla hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir’.
Kilometre Dolandırıcılığı
Kilometre dolandırıcılığı, satılacak olan aracın fiyatını yükseltmek için olan kilometresini daha aza düşürme olarak tanımlanır. Aracın piyasa değerinden da yüksek satılması ile sonuçlanmaktadır. Ancak bu durum nitelikli dolandırıcılık suçunu da temsil eder. Türk Ceza Kanunu’na göre cezasız kalmamaktadır. Suçun ortaya çıkması ile aracı satan kişi 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası almaktadır. Hapis cezasının yanı sıra beş bin güne kadar idari para cezası ile karşı karşıya kalır.
Km Düşürme Cezası Emsal Karar
Araç kilometre düşürme cezasına ilişkin bir diğer emsal karar ise; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/7985 Esas Numaralı, 2016/14765 Sayılı Kararıdır:
‘Davacı internet sitesinde davaya konu aracı gördüğünü, verilen ilanda aracın 130.000 km olduğunun belirtildiğini, 15.08.2011 tarihinde 20.900,00 TL bedelle aracı satın aldığını, 22.09.2012 tarihinde aracı muayeneye götürdüğünde aracın kilometresinin 152.086 olduğunu ve bir önceki muayene tarihinde kilometresinin 178.309 olduğunu öğrendiğini ileri sürerek satış bedelinin iadesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
… Satıcı bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumlu olacağı hüküm altına alınmıştır. Alıcı ayıbı ihbar etmek suretiyle satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkan varsa ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakkına sahiptir.
Somut olayda, davacı, 15.08.2011 tarihinde satın aldığı aracının kilometresi ile oynanmış olması nedeniyle ayıplı olduğunu iddia ederek satış bedelinin iadesi için eldeki davayı açmıştır. Davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi raporunda dava konusu aracın kilometresinin indirilmiş olması nedeniyle gizli ayıplı olarak satıldığı tespit edilmiştir. O halde mahkemece tarafların delilleri değerlendirerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir’.
Araç Kilometre Düşürme Cezası Başvuru Dilekçesi
Araç kilometre düşürme cezası başvuru dilekçesi PDF indirmek için tıklayınız.
Araç kilometre düşürme cezası başvuru dilekçesi WORD indirmek için tıklayınız.