Mazeret İzni, acil ihtiyaç durumlarında kullanılabilen, iş kanunu çerçevesinde düzenlenmiştir. Başınıza bir iş geldi(ölüm, doğum, kaza, hastalık, afet…vb) yıllık izinden kullanmak istemeyebilirsiniz. Böyle durumlarda gerekçenize belirterek izin içinde bulunduğunuz durumu atlatabilirsiniz.
Mazeret izni nedir? Mazeret iznini kimler kullanır? Mazeret izni kaç gündür? Bütün bu konuların hakkında sizlere detaylı bilgiler yazacağım makalemde.
Mazeret İzni Nedir?
Mazeret izni; işverene bağlı olarak çalışmakta olan bir çalışanın yani işçinin işle ilgisi olmayan yani şahsi hayatı ile alakalı herhangi bir konu ile ilgili almış olduğu izine denilir. Özür izni İş Hukuku kapsamında sağlanmış olan bir hak olmaktadır. Ve senelik izinden çok farklı olmaktadır. Bu izin ile yani gerekçeli izin ile idari izin asla birbirine karıştırılmamalıdır. İdari olan izinde çalışan işçinin izin kullanma hakkı işverene aittir. Fakat özür izni çalışan işçinin kendine ait olan bir hak olmaktadır. Ve çalışan işçi istediği zaman bu izni kullanabilmektedir. Bu durumda işverenin onayının olmasına gerek yoktur.
Mazeret İzni Hangi Durumda Kullanılmaktadır?
Mazeret izni çok farklı koşullarda ve farklı zamanlarda kullanılabilmektedir. Gerekçe izni altı yüz elli yedi sayılı Devlet Memurları Kanununun ve dört bin sekiz yüz elli yedi sayılı kanuna göre özür izni bu hallerde kullanılabilir.
- Çalışan işçi evleniyor ise,
- Çalışan işçi evlat edindiği zamanı,
- İşçi anne – baba- kardeşini- eşini ya da çocuğunu kaybetmiş ise,
- Çalışan işçinin eşi doğum yaptığı zaman,
- Çalışan bayan ise doğum yaptığı zaman,
- Çalışanın çocuğu rahatsızlandığı zaman,
- Çalışan işçinin minimum yüzde yetmiş oranda engelli bir çocuğu var ise onun tedavisi süresince özür izni alabilir ve kullanabilir.
Bu sizlere saydığım nedenler haricinde bir sebeple gerekçeli izin alma hakkını elde edebilmesi için sebepler şahsi veya toplu bir iş sözleşmesinde belirtilmiş olması gereklidir. Değişik mazeret sebepleri ile iş sözleşmeleri ile düzenlendiği zaman çalışan işçi artık o sebeple Özür izni kullanabilmektedir. Ve işverenin onayına asla ihtiyaç duymaz. Aynı zamanda herhangi bir neden ile gerekçe izni çerçevesinde olacağı sözleşme ile belirlenen çalışan işçi bu nedenler ile izin hakkını rahat kullanabilir ve hatta ücret kesintisi de yaşamamaktadır.
Mazeret İzni Kaç Gün Olmaktadır?
Ücretsiz izin dört bin sekiz yüz elli yedi sayılı iş kanununa göre izin süresi kullanma nedenine göre değişiklik gösterebilir. Gerekçe izni çeşidi ve zamanı ek madde iki de de açıklanmaktadır. Bundan dolayı mazeret izin zamanı sırası ile;
- Çalışan işçinin evlendiği zaman gerekçe izni üç gün olmaktadır,
- Çalışan işçinin eşi, çocuğu, annesi, babası ya da kardeşi öldüğü zaman özür izni beş gün olmaktadır,
- İşçinin evlat edindiği zaman gerekçe izni üç gün olmaktadır,
- İşçinin eşi doğum yapmış ise beş gün izin kullanmaktadır,
- İşçinin çocuğu engelli ise tedavi zamanında bir sene içinde ya da iznini bölerek on gün özür izni kullanabilmektedir. Ancak çocuğunun engel raporunu işverene vermesi mecburi olmaktadır.
Mazeret izinleri iş günü değil takvim günü olarak belirlenen ve düzenlenen bir üzün türü olmaktadır. Eğer Cumartesi günü evlendiyseniz üç gün olan gerekçe izniniz Cumartesi günü başlayıp Pazartesi günü akşamı sona ermektedir. İş kanunu çerçevesinde belirlenmiş olan asgari zaman işçi ve işverenin anlaşması ve iş sözleşmesine yansımasının sonunda çok daha uzun süre de kullanılabilir. Örneğin işveren iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile beraber üç gün olan evlilik izninizi çok daha uzun süre belirleyebilmektedir.
Mazeret İ Dilekçe Örneği PDF Word
Mazeret İzni Ücretli Midir?
Mazeret izinleri ücretli veya ücretsiz olabilmektedir. Kanunda veya iş sözleşmesinde belirtilmiş mazeret izinleri genellikle ücretli izinler arasında yer almaktadır. Çalışan işçinin kullandığı izin günleri çalışan işçinin ücretinden asla düşülmez. Ücretli mazeret izinlerinde ücret bazen işveren bazen de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından çalışan işçiye ödenmektedir. İş kanununda gerekçeli izin olarak geçen izinlerin haricinde hamilelik zamanındaki periyodik muayeneler ve süt izinleri gibi özür izni de yapılabilmektedir.
Bu tarz izinlerde ücret işveren tarafından ödenmektedir. Doktor raporunun olduğu iki günden fazla süren rahatsızlıklarda ve dinlenme zamanlarında, hamilelik izin süreleri, evlat edinme halinde alınan izinler ve buna benzer gerekçe izni sayılan bu mazeret izinlerinde ise çalışan işçinin ücretini Sosyal Güvenlik Kurumu karşılar. Mazeret izinlerinde çalışan işçi Sosyal Güvenli Kurumu’ndan ödenek almaktadır. Bu ücretler çalışan işçinin hesabına aylık olarak yansımaz.
657 Mazeret İzni Hangi Durumlarda Kullanılır?
Devlet memuru kanunu 104. maddesi C fıkrası gereği 657’ye tabi çalışana evlilik, ölüm ve babalık halleri dışında 10 toplu halde ya da parça parça izin verilebilir. Aynı yıl içerisinde 10 günlük izin süresini tamamlamış memur yine ihtiyaç olursa 10 daha ücretsiz izin kullanabilmektedir. Memur mazeret izni bağlı bulunduğu kurumlar tarafından sağlanır. Örnek vermek gerekirse okulda çalışan milli eğitim bakanlığı personeli ücretsiz iznini bağlı bulunduğu kurumdaki yöneticileri paylaşıp süreci okuldaki ilgililer ile yürütmelidir.
Özel Sektör Mazeret İzni Kaç Gün 2022
İş kanununda belirlenen çerçevede işçiler haklarını kullanabilmektedir. Mazeret izinleri de 4857 sayılı kanun ile düzenlenmiştir. Bu kanuna göre işçi;
Evlenme durumunda 3 gün,
Ölüm durumunda 3,
Doğum hallerinde 5 gün,
Bakımıyla mesul olduğu bir kişinin sağlık sorunları için ise toplamda 10 güne kadar işçi mazeret izni kullanabilmektedir.
