Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı başvurusu, kusurlu karşı tarafın trafik sigorta şirketlerine yapılmaktadır. Sigorta şirketleri ise araç değer kaybını kaza da bulunan kusur oranlarına göre; poliçe limitleri dahilinde yapmaktadır.
Sigorta Şirketine Değer Kaybı Başvurusu
Trafik kazası sonucunda ölüm ya da yaralanma görülmüyor; sadece araçların hasar alma durumu söz konusu ise Maddi Hasarlı Trafik Kazası gerçekleşmektedir. Bu kazalarda taraflar anlaşma halinde kendi aralarında kaza tespit tutanağı tutabilirler. Ancak anlaşma sağlanamaz ise kolluk kuvveti kaza yerine çağrılmalıdır.
Maddi Hasarlı Trafik Kazası gerçekleşmesinin ardında önemli bir diğer konu ise araçların trafik sigorta şirketinin bulunup bulunmadığıdır. Sigorta şirketleri araç değer kaybı ve diğer ödemeleri kusur dağılımına göre yapmaktadır. Kusur oranlarının belirlenmesinde ise Kaza Tespit Tutanağı kesin ve doğru olarak doldurulmalıdır. Taraflardan biri alkollü, ehliyetsiz ya da en az bir aracın sigortası bulunmaması durumunda kolluk kuvvetine haber verilmelidir.
Maddi Hasarlı Trafik Kazası Değer Kaybı
Maddi Hasarlı Trafik Kazası, araç değer kaybı trafik sigorta şirketleri tarafından karşılanmaktadır. Ancak talep edilen bu tazminat için zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Kazanın üzerinden iki yıl geçmesi durumunda sigorta şirketi zamanaşımını öne sürerek ödeme yapmamaktadır.
Zamanaşımına ilişkin Karayolları Trafik Kanunu 109. Maddesinde yer alan açıklamalar; : ‘Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar’.
İlgili İçerik: Maddi Hasarlı Trafik Kazası
Araç Değer Kaybı Başvurusu Tazminat Talebi
Değer kaybı başvurusu trafik sigorta şirketlerine yapılmaktadır. Kazaya karışan araçlar kusur oranlarına göre karşı tarafın sigorta şirketlerinden kusur oranlarına göre değer kaybı dahil birçok tazminatlarını talep edebilmektedir.
Trafik sigorta şirketleri sürücünün kusur oranlarına göre ve poliçe limitleri içerisinde ödeme yapmaktadır. Kusur oranlarının belirlenmesinde en önemli kriter ise kaza tespit tutanağının doğru şekilde doldurulmasına ilişkindir. Kaza sonucu ölüm veya yaralanma görülmüyor sadece araçlar hasar almış ise taraflar kendi aralarında kaza tespit tutanağını doldurabilirler. Ancak bazı durumlarda kolluk kuvveti kaza yerine çağrılmalıdır:
- Taraflardan en az biri alkollü ise,
- Anlaşmazlık sağlanamıyorsa,
- Ölüm veya yaralanma görülüyorsa,
- En az bir aracın trafik sigortası yoksa
- En az bir sürücünün ehliyeti bulunmuyorsa.
Trafik kazasının gerçekleşmesinin ardından sürücüler en az 5 iş günü içerisinde sigorta şirketlerini haberdar etmeleri gerekmektedir. Sigorta şirketleri ise kazayı öğrenmesinden sonra değer kaybı ve kazayı TRAMER sistemine işlemektedir.
Değer kaybı başvurusu kusurlu karşı tarafın sigorta şirketine yapılmaktadır. Örneğin kazaya sebebiyet olan sorumluluk oranları iki tarafa da %50 – % 50 olarak verilmiştir. Bu durumda araç değer kaybınızın yarısını karşı tarafın sigorta şirketinden talep edebilirsiniz. Varsayalım ki; değer kaybınız 30.000 TL ise; 15.000 TL araç değer kaybı sigorta şirketine başvurusu yapılmaktadır.
Sigorta şirketlerine araç değer kaybı için başvuru yapılması sırasında talep edilen evraklar bulunmaktadır. Bu evraklar Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 20 Mart 2020 tarihinde 31074 sayılı resmi gazetesinde yer almaktadır;
Değer Kaybı
- Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
- Değer kaybı talep beyanı,
- Maddi hasara ilişkin ekspertiz yapıldıysa eksper raporu,
- Faturalar,
- Aracın yapılmasına dair fotoğraflar,
- Kaza tespit tutanağı.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Trafik sigorta şirketlerine araç değer kaybı için dilekçe vererek süreç başlatılmaktadır. Kazada kusurlu bulunan sürücünün sigorta şirketleri kusur oranlarına göre ödeme yapmaktadır. Sigorta şirketlerine araç değer kaybı için başvuru yapılmasının ardından yasal süre olan 15 gün içerisinde sigorta şirketinin ödeme yapması ve irtibata geçmesi gerekmektedir. Ancak süreç bu şekilde ilerlemez ise Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılmaktadır. Başvurunun yapılması ile araç değer kaybı başvurusu için Tahkim Komisyonundan ortalama 4 ay içerisinde çözüm bulunmaktadır.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nereye Yapılır?
Değer kaybı başvurusu, kusurlu tarafın trafik sigorta şirketlerine elden ya da İnternet yolu ile dilekçe yazılarak yapılmaktadır. Araç değer kaybı ödemesi yapan birçok trafik sigorta şirketi yapmaktadır. Sigorta şirketlerinin başvuru beyanları ise şirket bünyesinde bulunan yollar ile yapılmaktadır.
Araç değer kaybı yapan trafik sigorta şirketlerine;
- Ak sigorta
- Mapfre sigorta
- Anadolu sigorta
- Sompo japan sigorta
- Hdi sigorta
- Allianz sigorta
- Türkiye sigorta
- Axa sigorta
- Doğa sigorta
- Türk Nippon sigorta
- Doğa sigorta örnek olarak verilebilmektedir.
E-devlet Üzerinden Araç Değer Kaybı Başvurusu
Araç değer kaybı başvurusu SBM internet sitesi üzerinden e- devlet girişi ile eksper ataması yapılmaktadır. E devlet şifre ve T.C. Kimlik Numarası ile giriş yapılarak aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz. Resmi siteye giriş için E devlet şifresi bulunmayanlar ise en yapın PTT şubelerinden temin edebilirler.
E devlet üzerinden eksper ataması için 3 farklı başvuru tipi bulunmaktadır:
- Hak Sahibi Tarafından Yapılan Değer Kaybı Eksper Ataması
- Hak Sahibi Adına Yapılan Vekaleten Atama
- Değer Kaybı Eksperinin Hak Sahibi Tarafından Seçerek Atanması
Aşağıya bırakacağımız link üzerinden ‘Hak Sahibi Tarafından Yapılan Değer Kaybı Eksper Ataması’ sayfasına ulaşabilir ve 6 adımlık eksper ataması için yazımıza devam edebilirsiniz. Araç değer kaybı başvurusu e devlet
- Eksper Atama Bilgileri
E devlet şifresi ve T.C. Kimlik Numarası ile giriş yapılmasının ardından açılan ekranda ‘Değer Kaybı Ataması’ seçilir, ‘Kullanım Sözleşmesi’ onaylanarak ‘İleri’ butonuna tıklayın.
- Atama Yapan Bilgileri
Açılan ekranda ‘Atayan Türü’ kısmında bulunan ‘Mağdur/ Sigortacı Sözleşmesinden Menfaat Sağlayanlar’ seçilir. E devlet kullanıcı bilgisi ile giriş yapıldığından dolayı kimlik numarası alanı otomatik olarak gelmektedir.
Araç değer kaybı içim; hak sahibi bu alanda Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ile belirlenen belgelerle sigorta şirketine yazılı beyanda bulunduğunu beyan eder. Başvuru yapıldığı tarihten itibaren 1 iş günü içerisinde eksper ataması yapılmalıdır. Ancak yapılmamış ise eksper atama talebi oluşturulur.
Oluşabilecek ihtilafların önüne geçilebilmesi için sigorta şirketine yazılı başvurunun ulaştığı tarih doğru yazılmalıdır. Mağdura ait Trafik Hasar Dosyaları da bu sayfada görülmektedir. İlgili olanı seçerek ileri butonuna basılır. Ancak ekranda hasar dosyanız görünmüyor ise sigorta şirketi ile görüşülmelidir.
- Araç Bilgileri
Değer kaybı talebinde bulunan araca ait bilgiler hasar dosyası üzerinde bulunuyor ise sistem otomatik olarak ekrana getirmektedir. Eksik veya yanlış bilgi buluyorsa doğru şekilde tamamlanmalıdır.
- Hasar Evrakları
Açılan ekranda, Hasar ve Onarıma İlişkin Fotoğraflar, Eksper Raporu ve Onarım Faturası eklenmelidir. Ancak bu belgelerin eklenmesi zorunlu değildir. Yüklenmemesi durumunda Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Sistemi (SGM) sigorta şirketinin evrakları dikkate alınır.
- İletişim Bilgileri
İletişim bilgiler olarak E- posta ve cep telefon numarası zorunlu olarak girilmelidir. Eksper işlemleri bildirimleri bu iletişim yolları üzerinden sağlanacaktır.
- Eksper Atama
Son adım olan ‘Eksper Atama’ da sıralı eksper ataması yapılmaktadır. Sıralı atama seçildikten sonra ‘Kaydet’ butonuna basılır. Açılan ekranda referans numarası, kullanıcı sorgu şifresi ve ekspere ait bilgiler gösterilir. Süreç hakkında bilgi alabilmek için bunlar not edilmelidir.
E- Devlet Eksper atama için linki tıklayabilirsiniz.
https://www.turkiye.gov.tr/sbgm-eksper-atama
Araç Değer Kaybı Başvurusu Noter
Aracı trafik kazasına karışan sürücünün kusurlu tarafın sigorta şirketinden araç değer kaybını talep etme hakkı bulunmaktadır. Sigorta şirketi ile ilerletilecek olan bu süreçte uzman bir Sigorta Avukatı veya Trafik Kazası avukatından hukuki destek alınmasında fayda görülmektedir. Alanında uzman olan avukat süreci en hızlı ve sağlıklı şekilde yönetecek; müvekkilinin hakkı olan araç değer kaybını hak kaybına uğramadan temin edecektir.
Uzman avukat ile süreci ilerletmek için yapılacak olan işlem noter huzurunda araç değer kaybı işlemlerini gerçekleştirebilmesi için vekalet verme ile başlamaktadır. Süreci profesyonel şekilde yönetecek olan avukat hak kaybının önüne geçecektir.
Araç Değer Kaybı Başvurusu İçin Gerekli Evraklar
Değer kaybı başvurusunda talep edilecek evraklar 20 Mart 2020 tarihinde Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayınlanan 31074 sayılı resmi gazete de yer almaktadır. Ancak her sigorta şirketinin araç değer kaybı başvurusunda talep edeceği evraklar farklılık göstermektedir.
30174 sayılı resmi gazete de tazminat ödemelerinde talep edilecek belgeler 9. Madde de yer almaktadır. İlgili madde;
Tazminat Ödemelerinde İstenilecek Belgeler
- Maddi Zararlar
- A) Araç Hasarları
- Trafik Kazası Tespit Tutanağı resmi tasdikli sureti veya taraflar arasında tutulmuş kaza tespit tutanağı, varsa ifade tutanakları veya görgü tespit tutanakları,
- Mağdur araca ait ruhsat,
- Varsa hasarlı araç resimleri,
- Mağdur araç sahibine/zarar gören üçüncü şahsa ait banka hesap bilgileri (banka – şube adı, Iban numarası).
- B) Değer Kaybı
- (A) Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
- Değer kaybı talep beyanı,
- Maddi hasara ilişkin ekspertiz yapıldıysa eksper raporu.
- C) Diğer Hasarlar (üçüncü kişiye ait mallar için)
- (A) Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
- Hasarlı malın sahiplik belgesi (tapu, alım faturası, kamu kurumu resmi yazısı vb.),
- Üçüncü kişiye ait zarar gören malın onarımına ilişkin fatura, muhasebe kayıtları.
HDİ sigorta şirketi araç değer kaybı başvurusunda sizden talep edeceği bilgiler;
- Poliçe bilgileri
- Sürücüye ait yazılı beyan
- Alkol raporu
- Tahmini hasar miktarı
- İfade tutanakları
- Ehliyet ve ruhsat fotokopisi
- Aracın hasar alan yerlerinin fotoğrafları.
Allianz araç değer kaybı başvurusu sırasında genel şartlar gereği zorunlu olarak kaza tespit tutanağı ve banka hesap bilgilerini (IBAN) talep eder. Değer kaybının ödenmesi gerekli görüldüğü takdirde;
- Araç ruhsat fotokopisi
- Hasara ilişkin fotoğraflar
- Mağdurun kimlik bilgileri
- Mağdurun vekili varsa vekâletname örneği
- Poliçe de plaka numarasına yer verilmemiş ise; sigortalı aracın ruhsat fotokopisi talep edilmektedir.
Türkiye sigorta araç değer kaybı başvurusu aşamasında ise; araç değer kaybına ilişkin sürücünün değer kaybı talep beyanı ve ekspertiz yapılmış ise eksper raporunu istemektedir.
Ak sigorta araç değer kaybı başvurusu yapılma aşamasında sigorta şirketinin talep ettiği belgeler;
- Kaza tespit tutanağı
- Değer kaybı talep edecek aracın ruhsatı
- Mahkeme ve bilirkişi raporu
- Faturalar
- Aksigorta’nın muvaffakatiyle üçüncü kişilere sigortalı tarafından anlaşma suretiyle ödenen tazminatla ilgili noter tarafından düzenlenen ibraname
Sompo japan sigorta araç değer kaybı başvurusu internet sitesi üzerinden online olarak yapılmaktadır. İlgili sigorta şirketinin sayfasına girilmesinin ardında poliçe ve dosya numarası, sigortalının adı ve soyadı, bildirim de bulunanın adı, soyadı; bildirimde bulunan kişinin sompo sigortası ile ilgisi ve iletişim numaraları gidilerek başvuru tamamlanmaktadır.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Ne Zaman Yapılır?
Trafik kazasına karışan araçlar küçük ya da büyük oranda hasar almaktadır. Hasar alan araç bakım ve onarım görmesinin ardından ikinci el piyasasında fiyatı düşmektedir. Düşen bu fiyata ise araç değer kaybı denilmektedir.
Trafik sigortası ise araç değer kaybı başvurusu ile bu ödemeyi karşılamaktadır. Poliçe limitleri dahilinde olup kusur oranına göre ödenen değer kaybı için zamanaşımı bulunmaktadır. Olayın gerçekleşmesi ve kazaya sebebiyet veren failin öğrenilmesinden itibaren 2 yıl olan bu zamanaşımı Karayolları Trafik Kanununda yer almaktadır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu 109. Maddesi araç değer kaybı zamanaşımı için şunları dile getirmektedir:
‘Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar’.
Araç değer kaybı zamanaşımı konusuna ilişkin emsal Yargıtay kararları da bulunmaktadır. Emsal Yargıtay kararları;
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/1740 Esas Numaralı, 2016/5632 Sayılı Kararında;
Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır. Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar. Diğer hususlarda, genel hükümler uygulanır.” hükmüne yer verilmiş olup TBK’nın 72. maddesiyle aynı doğrultuda hareket edilmiştir. Nitekim Yargıtay’ın bazı içtihatlarında da KTK’nın 109. maddesine atfen araç değer kaybı davalarında 2 ve 10 yıllık zamanaşımı sürelerinin geçerli olduğuna karar verilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 1970/4-454 Esas Numaralı, 1970/951 Sayılı Kararında; Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 1985/ 6073 Esas Numaralı, 1986/ 8188 Sayılı Kararında;
Araç değeri kaybı tazminatında ise büyük çoğunlukla zarar olay tarihinde öğrenilmekte bu sebeple zamanaşımı süresi kaza tarihinde başlamaktadır.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Sorgulama
Trafik kazasına karışarak hasar alan araçların değer kayıpları hesaplanırken bazı hususlara dikkat edilmektedir. Dikkat edilecek hususlar;
- Araç marka ve modeli
- Üretim tarihi
- Trafiğe çıkış tarihi
- Aracın piyasa değeri
- Hasar geçmişi
- Araç niteliği
Araç değer kaybı hesaplama formülü ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan resmi gazete de yer almaktadır. 2024 yılında da güncelliğini koruyan formül;
Baz değer kaybı = aracın rayiç değeri * % 19
Total değer kaybı= baz değer kaybı * hasar boyutlu katsayısı* kilometresi
Örnek olarak araç değer kaybı hesaplaması ise;
Aracın rayiç fiyatını 100.000,00 TL, kilometresi 15.000 km ve altında, kazada kusursuz olduğu düşünüldüğünde aşağıdaki gibi bir hesaplama karşımıza çıkmaktadır.
- Hasar onarım bedeli 20.001,00TL üzeri ise araç değer kaybı 390,00TL olur.
- Hasar onarım bedeli 12.001,00TL – 20.000,00TL arası ise değer kaybı 12.825,00TL olur.
- Hasar onarım bedeli 4.001,00TL – 12.000,00TL arası ise değer kaybı 8.550,00TL olur.
- Hasar onarım bedeli 2.001,00TL – 4.000,00TL arası ise değer kaybı 4.275,00 TL olur.
- Hasar onarım bedeli 0,00TL – 2.000,00TL arası ise değer kaybı 0 – 2.000 TL (Hasar Onarım Bedeli Kadar) olacaktır.
Daha fazla araç değer kaybı hesaplaması örneği PDF için tıklayınız.
İlgili İçerik: Araç Değer Kaybı Hesaplama
Araç Değer Kaybı Başvurusu Dilekçesi
Değer kayıplarının talepleri için trafik kazalarında kusurlu tarafın sigorta şirketlerine yazılmaktadır. Dilekçe üzerinde, talep edenin adı soyadı, T.C. Kimlik Numarası, adresi; varsa vekilinin bilgiler bulunmalıdır. Kazanın nasıl gerçekleştiği anlatılmalı ve talep edilen ödeme dile getirilmelidir. Dilekçe sade, net ve anlaşılır olmalıdır. Sigorta şirketine yapılacak dilekçe ile başvuru da dilekçe yazımında hukuki destek göreceğini Sigorta Avukatı ile görüşülmesi önerilmektedir.
Sigorta şirketlerinin başvuru yapılmasından sonra ödeme yapmak için 15 günleri bulunmaktadır. Araç değer kaybı başvurusu için yasal süre olan 15 gün sonunda ödeme yapmazsa veya eksik yapılması durumunda Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru yapılmaktadır. Tahkim Komisyonuna da dilekçe yazılarak başvuru yapılmaktadır. Sigorta Tahkim Komisyonu’nda ilerleyen süreç ise ortalama olarak 4 ay içerisinde sonuçlanmaktadır.
Sigorta şirketine araç değer kaybı başvurusu örnek dilekçe örneği için tıklayınız.
Yapılmayan veya eksik yapılan ödeme için Sigorta Tahkim Komisyonu’na yazılacak araç değer kaybı başvurusu dilekçe örneği için tıklayınız.
Yapılan başvuruların ardından değer kaybı için exper ataması yapılarak araç değer kaybı tazminatı hesaplama yapılmaktadır. Bağımsız exper sizin girdiğiniz veriler üzerinden aracınızın ne kadar değer kaybettiğini hesaplayacaktır.
İlgili Yazılarımız;