Çocuğu olmayanın mirası, kişinin vefatının ardından miras, yaşıyorlar ise anne, baba ve eşe paylaştırılmaktadır. Kısaca vefatın gerçekleşmesinin ardından ya da gaipliğin kabul edilmesinin ardından eş ve ikinci derece mirasçılara bırakılmaktadır.
Miras Nedir?
Miras, bir kimsenin gaipliğinin kabulü ya da vefatının ardından kanunen hak sahibi olan yasal mirasçılarına; mal, mülk, para veya servetinin aktarılması olarak açıklanabilmektedir. Kanunen hak sahibi olan yasal mirasçılar Türk Medeni Kanunu’nun 495 ve 502. Maddeleri arasında düzenlenmiştir;
- Birinci derece mirasçılar çocukları
- İkinci derece mirasçılar anne ve babası
- Üçüncü derece mirasçılar büyükanne ve büyükbabası
- Evlilik dışı hısımlar
- Sağ kalan eş
- Evlatlık
- Devlet
Miras hukuku ise, bir kimsenin ölümünden sonra bırakılan mirasın kime, ne kadar, hangi pay oranı ile paylaştırılacağını düzenleyen hukuk dalıdır. Mirasçılar ise miras hukuku alanında bilgi sahibi olmadıkları için hak kaybına uğramamaktadır. Alanında uzman miras avukatı gerekli hukuki desteği profesyonel olarak vermektedir. Miras avukatının alanına giren konular ise;
- Çocuğu olmayanın mirası ve miras dağılımı
- Resmi, el yazılı ve sözlü vasiyetler
- Miras sözleşmesi ve sona ermesi
- Tenkis davası
- Mirasın geçmesi
- Mirasın paylaşılması
- Mirasın reddi
- Miras ortaklığı ve sona erdirilmesi
- Saklı paylı mirasçılar
- Mirasçılıktan çıkarma
- Mirasta denkleştirme
- Tasarruf oranının hesaplanması
- Ölüme bağlı tasarrufların yorumu
Çocuğu olmayanın mirası ise farklı oranlar ile paylaştırılmaktadır. Türk Medeni Kanun madde 499 da ‘Sağ Kalan Eş’ başlığı altında mirasların oranları belirlenmiştir. Çocuğu olmayanın mirası 3 mirasçı grubuna pay edilmektedir. Altsoyu ile mirasçısı varsa 4/ 1 pay alırken; anne ve babası mirasın yarısını alır. Büyük anne, büyük baba, hala, dayı, teyze, amca vb. mirasçılar varsa mirasın 4/3 oranını, bu mirasçılar yok ise mirasın tamamını vefat edenin eşine kalır. Ayrıca vefat eden kişinin mirasçısı yok ise miras devlet hesabına geçiş yapmaktadır.
İlgili İçerik: Miras Avukatı
Çocuğu Olmayanın Mirası
Çocuğu olmayanın mirası, miras bırakanın vefat etmesi ya da gaipliğinin ardından eşine ve sağ iseler anne ve babasına kalmaktadır. Ancak vefat eden her miras bırakanın aile yapısı aynı değildir. Miras oranları bu konuya göre de değişkenlik gösterebilmektedir.
Vefatın gerçekleşmesi veya gaipliğin kabulünün ardından yasal miras sahipleri 3 kategori de görülmektedir.
- derece mirasçılar, vefat eden kişinin altsoyunun oluşturduğu gruptur. Bu mirasçılar arasında miras bırakanın çocukları, torunları, torunlarının çocukları ve bunlardan doğan çocuklar gösterilmektedir.
- derece mirasçılar, vefat eden kişinin eşi, annesi, babası ve kardeşleridir. Ancak 2. Derece mirasçıların mirastan haklarını talep edebilmeleri için vefat eden kişinin çocuğu bulunmaması gerekmektedir. Çocuğu olmayanın mirası ancak bu koşul ile 2. Derece mirasçılara geçmektedir.
- derece mirasçılar ise vefat edenin büyükanne, büyükbaba, hala, dayı, teyze, amca, kuzen ve kuzeninin çocuklarının oluşturduğu kategoridir. Çocuğu olmayanın mirası ancak 1. Derece ve 2. Derece mirasçıların bulunmadığı durumlar da 3. Derece mirasçılara verilmektedir.
Çocuğu Olmayanın Mirası Kime Kalır?
Çocuğu olmayanın mirası, sağ olmaları durumunda anne, baba ve eşe pay edilmektedir. Anne, baba ve eşin de dahil olduğu mirasçılar grubu ise 1. Derece, 2. Derece ve 3. Derece mirasçılar olarak üç arklı grupta bulunmaktadır.
Çocuğu olmayanın mirası Türk Medeni Kanunu madde 499 da yer almaktadır. Türk Medeni Kanun 499. Maddesinde çocuğu olmayanın mirası için olan açıklamasında;
- Sağ kalan eş
Madde 499-
Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre miras bırakana aşağıdaki oranlarda mirasçı olur:
- Miras bırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,
- Miras bırakanın ana ve baba zümresi ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,
- Miras bırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü,
Bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.
Çocuğu Olmayan Eşlerden Biri Ölürse Miras Kime Kalır?
Çocuğu olmayanın mirası Türk Medeni Kanunu’na göre düzenlenerek miras oranları belirlenmektedir. Çocuğu olmayan eşlerden birinin vefat etmesinin ardından kalan miras sağ olan eşe ve 2. Derece mirasçısı olan anne ve babasına kalmaktadır. Bu miras paylaşımı TMK madde 499’a göre %50 oranda eşe, %25 oranda annesi ve %25 oranında babasına verilmektedir.
Çocuğu olmayanın mirası Türk Medeni Kanunu’na göre vefat eden kişinin anne ve babası sağ değil ise yani ikinci derece mirasçısı yok ise 3. Derece mirasçısı ve eşi ile paylaştırılmaktadır. İlgili kanuna ve maddesine göre bu paylaşım mirasın %75 oranı eşe verilirken kalan %25 oranında ki kısım 3. Derece mirasçısı olan büyükanne, büyükbaba, hala, teyze, amca, dayıya ve bunların çocuklarına verilir.
Eşi Ölen Kadının Çocuğu Yoksa Miras Kime Kalır?
Eşi ölen kadının çocuğu yok ise miras eş ve vefat eden adamın anne, babası arasında pay oranlarına ayrılmaktadır. Çocuğu olmayanın mirası Türk Medeni Kanunu’na göre eş ve 2. Derece mirasçı veya 2. Derece mirasçı bulunmuyor ise 3. Derece mirasçılar arasında pay oranına ayrılmıştır. Anne, baba ve eş arasında paylaşılması durumunda mirasın yarısı anne ve babaya; diğer yarısı ise eşe bırakılmıştır. Ancak 2. Derece mirasçı bulunmuyor ise 3. Derece mirasçılar ve eş arasında paylaştırılmaktadır. 3. Derece miraslar ile olan paylaşımda miras payının oranları; %75 eşe kalan %25 oranı ise diğer mirasçılara olarak karar verilmiştir. Murisin çocuğu olmadığı gibi 2 veya 3. Derecen mirasçısı da bulunmuyor ise mirasın tamamı eşe bırakılır.
Çocuğu Olmayan Kadın Ölürse Mirası Kime Kalır?
Çocuğu olmayan kadının vefat etmesi halinde mirasının kime nasıl paylaştırılacağı medeni durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Çocuğu olmayan kadının mirası, kadın evli ise eşi ve diğer yakınları Türk Medeni Kanunu’na göre yasal mirasçılarıdır. 1. Derece mirasçısı (çocukları- torunları) bulunmayan kadının eşi ile birlikte 2. Derece mirasçısı olan anne, baba ve kardeşleri mirastan paylarını alabilmektedir. Çocuğu olmayan eş; vefat eden kadının anne, babası ve onların çocukları ile mirası paylaşıyor ise; mirasın yarısı eşin, diğer yarısı kalan mirasçılarındır.
Çocuğu olmayan muris kadının anne ve babası hayatta değil ise sağ olan eş 3. Derece mirasçılar ile mirası paylaşmaktadır. Nine, dede ve onların çocukları ile yapılan bu paylaşımda mirasın 4/3 oranı eşe, kalan kısım diğer mirasçılara verilir. Çocuğu olmayan kadının 2. Ve 3. Derece mirasçısı bulunmuyor ise miras sadece eşe kalmaktadır.
Ancak muris (miras bırakan) evli değil ise miras paylaşım oranları değişmektedir. Çocuğu olmayan bekar kadının vefat etmesi durumunda miras; anne, baba ve kardeşleri arasında paylaştırılmaktadır. %50 oranında annesine, %50 oranında babasına verilmektedir. Anne ve babası hayatta olmaması durumunda öz veya üvey kardeşleri mirastan pay alabilirler.
Vefat eden kişi mirasçı olarak ise kimseyi bırakmamışsa TMK Madde 501 gündeme gelmektedir. İlgili kanun maddesinde yer alan ifadeler; ‘Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası Devlete geçer’ şeklindedir.
İlgili Yazılarımız;
